طبق گزارش تفریغ بودجه سال ۹۶ که امروز دیوان محاسبات کل کشور به مجلس شورای اسلامی ارائه داد، بالغ بر ۱۹۷۴ مورد انحراف با تقویم ریالی در بودجه شرکتهای دولتی مشاهده میشود.
طبق این گزارش بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت در پیوست (۳) قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور شامل ۳۵۹ شرکت سودده، ۱۰ شرکت دولتی زیانده، ۲ مؤسسه انتفاعی و ۹ بانک دولتی، بالغ بر هشتصد هزار و پانصد و دو میلیارد (۸۰۰.۵۰۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تومان بوده که عملکرد آن طبق گزارش تفریغ بودجه با رشد ۲۳ درصدی بالغ بر نهصد و هشتاد و دو هزار و چهارصد و شصت و هفت میلیارد (۹۸۲.۴۶۷.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تومان است.
علیرغم حکم ماده (۱) قانون محاسبات عمومی کشور بودجه ۱۷ شرکت دولتی در لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور درج نشده است، که با ارائه گزارش آسیبشناسی نظام بودجهریزی کشور توسط دیوان محاسبات کشور به سازمان برنامه و بودجه، تعداد ۱۵ شرکت دولتی موضوع جدول فوق در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ درج گردیدهاند.
موارد انحراف از قوانین و مقررات:
در حسابرسی عملکرد سال ۱۳۹۶ شرکتهای دولتی، (۱.۹۷۴) مورد انحراف با تقویم ریالی یکصد هزار و هشتصد و دو میلیارد (۱۰۰.۸۰۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تومان، دویست و نه میلیون( ۲۰۹.۰۰۰.۰۰۰) درهم امارات، شانزده میلیارد و هشتصد و هجده میلیون (۱۶.۸۱۸.۰۰۰.۰۰۰) دلار، هفتاد و پنج میلیون (۷۵.۰۰۰.۰۰۰) یورو، پنج میلیارد و چهارصد و هفتاد میلیون (۵.۴۷۰.۰۰۰.۰۰۰) وون کره و هشتاد و دو هزار (۸۲.۰۰۰) فرانک سوئیس احصاء گردیده است.
با محاسبه و تبدیل ارزهای گفته شده به دلار، رقمی حدود ۲۶ میلیارد و ۸۳۳ میلیون و ۲۶۷ هزار دلار انحراف با تقویم ریالی (ارزش گذاری) در بودجه شرکتها مشاهده میشود.
از تعداد (۱.۹۷۴) مورد انحراف، ۶۱ درصد مربوط به عدم رعایت قوانین مالی، محاسباتی و معاملاتی ۲۵ درصد مربوط به عدم رعایت قوانین و مقررات استخدامی و پرداختهای پرسنلی غیرقانونی و ۱۴ درصد مربوط به عدم رعایت سایر قوانین و مقررات مرتبط با شرکتهای دولتی است.
عدم پیشبینی صحیح بودجه شرکتهای دولتی
تعداد (۲۳۵) شرکت از شرکتهای دولتی، بیش از ۶۲ درصد دارای اصلاحیه بودجه بودهاند که خود بیانگر عدم پیشبینی صحیح منابع و مصارف شرکتها در قانون بودجه سنواتی است.
در پیوست شماره سه قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور، تعداد (۱۰) شرکت دولتی تحت عنوان شرکتهای زیانده درج شده که در بودجهها آنها دو هزار و بیست و دو میلیارد (۲.۰۲۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تومان بابت کمکزیان از محل منابع عمومی دولت پیشبینی شده است.
در عمل تعداد (۱۸۰) شرکت در سال ۱۳۹۶ زیانده شدند و مبلغ کمکزیان پرداختی توسط دولت به شرکتهای مذکور بالغ بر یازده هزار و هشتصد و سیزده میلیارد (۱۱.۸۱۳.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تومان بوده است.
مطابق جدول شماره (۸) از یک طرف هزینههای جاری شرکتها افزایش داشته و از طرف دیگر منابع بودجه عمومی دولت نظیر مالیات و سود سهم دولت و سایر پرداختهای مهم از قبیل بازپرداخت وام و تسهیلات داخلی و هزینههای امور پژوهش شرکتها کاهش قابل ملاحظهای داشته است.
جدول شماره (۸) عملکرد بودجه اصلاحی شرکتهای دولتی - مبالغ به میلیارد تومان |
عنوان |
قانون |
بودجه اصلاحی |
عملکرد |
مبلغ انحراف |
درصد انحراف |
درآمد |
۵۲۸.۲۰۸ |
۶۲۱.۲۵۸ |
۵۹۲.۵۵۳ |
۲۸.۷۰۵- |
۵- |
هزینههای جاری |
۵۰۲.۹۳۲ |
۵۹۴.۵۴۸ |
۶۱۷.۷۸۲ |
۲۳.۲۳۵ |
۴ |
مصارف سرمایهای |
۲۷۰.۲۷۲ |
۱۷۸.۱۹۲ |
۳۲۰.۳۴۶ |
۱۴۲.۱۵۴ |
۸۰ |
مالیات |
۵.۵۳۷ |
۵.۵۴۱ |
۲.۲۲۱ |
۳.۳۲۰- |
۶۰- |
۵۰ درصد سود ویژه |
۶.۹۸۹ |
۷.۰۰۱ |
۳.۸۴۶ |
۳.۱۵۵- |
۴۵- |
تقسیم سود - سهم دولت |
۴.۲۳۴ |
۴.۲۳۳ |
۱.۴۶۶ |
۲.۷۶۷- |
۶۵- |
بازپرداخت وام و تسهیلات داخلی |
۴۱.۶۷۶ |
۳۰.۶۹۲ |
۱۴.۱۴۶ |
۱۶.۵۴۵- |
۵۴- |
هزینه امور پژوهشی (جزئی از هزینه |
۷۶۶ |
۷۰۲ |
۱۶۴ |
۵۳۷- |
۷۷- |
فارس