فرهاد دژپسند که در محل دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی سخن می گفت، سرمایه انسانی را یکی از مهم ترین سرمایه های کشور دانست و گفت: اگر به ایام جنگ تحمیلی و هشت سال دفاع مقدس برگردیم، مشاهده می کنیم که هدف دشمن از آغاز جنگ، بازداشتن نظام از دست یابی به اهداف و در نهایت سرنگونی آن بود.
وی افزود: در آن جنگ، نه یک دشمن که مجموعه ای از دشمنان تا بن دندان مسلح و مجهز به انواع و اقسام تجهیزات و منابع مالی را داشتیم و در مقابل، نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته بود که در راستای تحقق اهداف انقلاب، قصد کاهش وابستگی به نفت، شکل دادن به تعادل های منطقه ای و ... را داشت.
دژپسند گفت: بعد از انقلاب، جمهوری اسلامی تصمیم گرفت صادرات نفت را کاهش بدهد تا کم کم بحث فرآوری و توسعه عمودی نفت را در داخل مطرح کند و از سوی دیگر، همزمان سعی کرد مالیات بخش خصوصی و عمومی را تعادل ببخشد و نیز با اعطای یارانه، طبقات پایین تر درآمدی را نیز تحت حمایت خودش قرار دهد.
وزیر اقتصاد تصریح کرد: در جنگ تحمیلی، دشمن همه امکانات را داشت و ما تنها یک چیز داشتیم که همانا سرمایه اجتماعی بود؛ یعنی مردمی که برای اعتقاداتِ خودشان کار می کردند و به این جمع بندی رسیده بودند که فقط با ابزارهای مادی، نمی شود خیلی از قلل را فتح کرد.
وی گفت: کشور عراق بر اساس برآوردها، بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار و ایران حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در جنگ هشت ساله هزینه کردند اما آنچه موثر بود، همان سرمایه اجتماعی، اراده آهنین و تعلق خاطر مردم به نظام، انقلاب و آرمان های آن بود که باعث شد بعد از چهار صد سال، نخستین بار، در یک جنگ طولانی، حتی یک وجب از خاک کشورمان از دست نرود.
وزیر اقتصاد اظهار داشت: در شرایطی که متغیر های کلان اقتصادی، در اوج جنگ تحمیلی و حد فاصل سال های ۶۰ تا ۶۴ روند رو به بهبودی داشت، در سال ۶۵ با یک تکانه شدید منفی نفتی مواجه شدیم و تورمی که از حدود ۱۹ درصد در سال ۵۹ به ۶.۹ درصد در سال ۶۴ کاهش پیدا کرده بود، به یکباره به ۲۵ درصد افزایش پیدا کرد.
دژپسند افزود: روند همواره کاهنده و غیر نوسانی تورم از سال ۶۰ تا ۶۴ تنها ناشی از کنترل دولت نبود چون اگر روند تغییرات نقدینگی را نگاه کنیم، می بینیم یک سال قبل آن، رشد نقدینگی هم ۶.۳ درصد بود.
وی یادآور شد: به عبارتی، در آن دوران، هم جنگ اداره می شد، هم برخی سال ها رشد اقتصادی دو رقمی بود و هم تورم همواره کاهنده بود، بنا براین دشمن در اینجا، متوسل به جنگ اقتصادی و تکانه شدید نفتی شد چنان که در سال ۶۵ کشور با تنها با ۶.۵ میلیارد دلار اداره شد و طی سه سال متوالی ۶۵، ۶۶ و ۶۷ با رشد اقتصادی منفی مواجه شدیم و تورم در سال آخر به ۲۹.۵ درصد رسید.
وزیر اقتصاد با اشاره به سخنان وزیر خارجه آمریکا در دیدار با وزیر خارجه عراق مبنی بر اینکه تکانه نفتی سال ۶۵ با هدف سرنگونی نظام جمهوری اسلامی طراحی شده بود، اظهار داشت: خوشبختانه دشمن به مدد سرمایه اجتماعی و پشتوانه مردمی نظام، نه در جنگ نظامی و نه در جنگ اقتصادی به هدف خود نرسید.
دژپسند با بیان اینکه جنگ اقتصادی برای مردم ایران چیز جدید و غیر منتظره‌ای نیست، اظهار داشت: پس از برجام و برداشته شدن تحریم های مالی دشمن، اقتدار ایران در منطقه افزایش یافت که گواه آن هم، پیروزی در نبرد با داعش در سوریه بود.
وی افزود: این امر، دشمن را تحریک کرد و مجددا جنگ اقتصادی به راه انداخت، با این هدف که ایران را از سرمایه اجتماعی و پشتوانه مردمی آن تهی کنند، چون کشورهایی، با افزایش اقتدار ایران در منطقه، به حاشیه رانده شده بودند.
وزیر اقتصاد از جمله دلایل خیال پردازی و تمرکز دشمن بر «سرمایه اجتماعی» نظام را، شناخت کامل آنها از دلایل پیروزی جمهوری اسلامی در جنگ توامان نظامی و اقتصادی در ایام دفاع مقدس عنوان کرد و گفت: آنها خیلی بهتر از ما دلایل موفقیت ها و شکست ناپذیری ایران را تحلیل و شناسایی کرده اند.
وزیر اقتصاد با اشاره به قرار گرفتن کشور در میانه یک جنگ اقتصادی، گفت: در جنگ اقتصادی، باید کارکرد نیروهای مسلح به سمت و سوی تقویت بنیان های اقتصادی اقتصادی برود.
وی افزود: یکی از مهم ترین وظایف نیروهای مسلح در شرایطی که معابر ورود ارز به کشور محدود شده و تنگناهایی برای تامین مالی وجود دارد، مدیریت توقعات است.
وزیر اقتصاد تصریح کرد: اگر قوای نظامی کشور با توانمندی اقتصادی پیوند نخورد، آسیب پذیری نظام افزایش پیدا می کند، امری که عکس آن هم صادق است و توانمندی اقتصادی بدون تقویت قوای نظامی، ابتر می‌ماند.
وی نگاه داشتن اقتصاد در محدوده «کمربند ایمنی رفاه» را یکی از الزامات خواند و گفت: کمربند معیشتی، کف خواسته ها و برنامه های اقتصاد مقاومتی است و به همین خاطر، در این سیاست ها، بر اقتصاد دانش بنیان به منظور تحقق اقتصاد هوشمند تاکید شده است.
دژپسند اظهار داشت: من در جلسه رای اعتماد در مجلس شورای اسلامی از مفهوم «چتر ایمنی معیشت» صحبت کردم و امروز هم تاکید می کنم، باید آستانه ای برای معیشت تعیین شود که در چارچوب آن، اقشار مختلف، از قشر متوسط تا پایین ترین سطح درآمدی جامعه، احساس نگرانی بابت معیشت خود نداشته باشند.
وزیر اقتصاد گفت: البته این به معنای زیر بنا بودن اقتصاد نیست، بلکه همان گونه که مقام معظم رهبری در بیانیه اخیر خود تاکید کردند، اقتصاد، نه زیر بنا ولی دارای جایگاه ویژه‌ای است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به خودکفایی کشور در تولید برخی اقلام اساسی همچون بنزین، گفت: در سالیان گذشته، حجم واردات گندم بسیار بالا بود ولی الان به شدت کاهش پیدا کرده است و هدفگذاری ما، رسیدن به خودکفایی در تولید گندم است.
دژپسند با بیان اینکه در اقتصاد مقاومتی، علاوه بر توسعه درونزا، برون نگری در اقتصاد نیز توصیه شده است و ما باید با واردات و بومی سازی تجهیزات، دانش و فناوری های نوین و بومی سازی آنها، پایه اقتصادی قوی و توسعه یافته را بریزیم.
وزیر اقتصاد افزود: در کنار همین رویکردهای اساسی، عدالت بنیان بودن نیز مد نظر قرار دارد، زیرا بدون عدالت، نمی توان به توسعه اقتصادی دست یافت، همان گونه که نمی توان بدون مردمی کردن اقتصاد، با محور قرار دادن دولت، به رشد اقتصادی رسید.
وی یادآور شد: مردمی کردن اقتصاد، به خصوصی سازی محدود نمی شود، بلکه نظر ما، افزایش مشارکت مردم در اداره کشور و حکمرانی را نیز شامل می شود.
دژپسند در خصوص واگذای سهام و بنگاههای دولتی به بخش خصوصی نیز گفت: هفته آینده در این زمینه تصمیم گیری می شود.
وزیر اقتصاد با اشاره به تقارن برگزاری دومین همایش ملی اقتصاد دفاع (۲۹ بهمن ماه) با سالروز ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری، اظهار داشت: سیاست های اقتصاد مقاومتی بسته ای از سیاست ها است که تمام ابزارها و نیازمندی های رسیدن به اقتصاد مقاوم و متعالی را در خود جای داده است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با تاکید بر مقابله با جنگ مالی و تامین مالی بخش دفاع، گفت: باید از دریچه جنگ اقتصادی به اقتصاد مقاومتی نگاه کنیم.
وی با اشاره به اینکه وارات کالاهای اساسی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته و از نظر تامین کالاهای اساسی مشکل نداریم، افزود: در تامین برخی از کالاها مشکلاتی داشتیم که با ورود دولت، این موارد کاهش پیدا می کند؛ از ابتدا نیز مشخص بود که این مشکلات به دلیل اختلال در نظام توزیع رخ داده است.
دژپسند تاکید کرد: آمریکا به دنبال قطع ارتباط ایران با دنیا بود اما دیدیم که ایران در انزوا قرار نگرفت و حتی نتاییج اجلاس ورشو با آنچه که می خواست فاصله زیادی داشت.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه باید مقاومت را هدفدار انجام دهیم، تصریح کرد: مقاومت را نباید تنها در وجه نظامی خلاصه کرد؛ البته نباید از آن غافل شد، ولی شاید بهترین حالت این است که با شناسایی درست ابعاد آن، سرعت تحقق اهداف را بیشتر کنیم.
وی با بیان اینکه باید همه ابعاد اقتصاد را به درستی تبیین کنیم، اظهار داشت: در این خصوص نباید تنها به چند متغیر کلان اقتصادی محدود شویم، بلکه باید سایر متغیرهای اقتصادی مانند متغیرهای فضای کسب و کار و سرمایه انسانی نیز توجه کنیم.
مهر