جرقه‌های رشد قیمتی در بازار پلیمرها هم در بازارهای رسمی و غیررسمی به افزایش جذابیت خرید در بورس کالا منتهی شده است و این شرایط می‌تواند به تداوم جذابیت خرید در بورس منتهی شود که خود معرفی از روزهای خوب در صنعت پلیمرها خواهد بود. هفته جاری را می‌توان اولین هفته مهم در بازار پلیمرها در سال جاری به شمار آورد که اغلب فعالان بازار فعالیت خود را یا آغاز کرده یا در ابتدای فعالیت‌های خود هستند. برای هفته جاری شاهد بالابودن نسبی حجم عرضه‌ها هستیم که خود بستر اصلی برای حمایت از بازار و بالابودن حجم معاملات را فراهم کرده است. این در حالی است که در هفته پایانی سال گذشته و دو هفته ابتدایی سال جاری حجم معاملات چنگی به دل نمی‌زد و در نمودارها این عقبگرد نسبی قابل مشاهده است، ولی معاملات این روزها نشان داد که بازار هنوز هم از جذابیت‌های پیشین برخوردار است اگرچه واقعیت‌های مهم این بازار در پایان هفته جاری قابل رهگیری و رصد خواهد بود.
اما در ۳ هفته گذشته که تماما می‌توان این دوره‌های زمانی را نیمه‌تعطیل به شمار آورد؛ بازار پلیمرهای بورس کالا رونق چندانی نداشت و حجم معاملات نزدیک یا کمتر از ۴۰ هزار تن که به معنی رکود در این بازار است. البته این داده معرف کلیت بازار نیست و با توجه به بالابودن حجم معاملات در هفته‌های قبل از آن احتمال بالابودن موجودی انبارها و کاهش حجم تولید در روزهای تعطیلی منطقی به نظر می‌رسد. البته کاهش حجم معاملات در هفته‌های اخیر را شاید بتوان به‌عنوان یک دورخیز معاملاتی به شمار آورد که اثرگذاری اصلی آن در هفته آینده خودنمایی می‌کند. این وضعیت البته در شرایطی غیرطبیعی تجربه می‌شود و داده‌های جانبی بسیاری بر این بازارها اثرگذار هستند. سیل و حواشی آن در کنار نوسان قیمت دلار و نوسان قیمت‌های جهانی از این قبیل موارد به شمار می‌رود.
سیگنال‌های مختلف بازار پلیمرها
وضعیت قیمت‌ها در بازار آزاد پلیمرها زیگزاگی است یعنی یک روز شاهد رشد قیمت‌ها و روز بعد شاهد افت نرخ هستیم. این وضعیت البته در روز گذشته به سمت رشد قیمت‌ها تمایل بیشتری پیدا کرد که این روند افزایشی می‌تواند منطقی‌تر از رفتار رفت و برگشتی قیمت‌ها باشد، زیرا قیمت‌های پایه در بورس کالا برای اغلب گریدها افزایشی اعلام شده و این رشد نرخ به مرور زمان در قیمت تمام شده در بورس کالا و نرخ‌های مورد معامله در بازار آزاد اثرگذار خواهد شد. البته افزایش قیمت‌ها تنها به دلیل رشد قیمت‌های پایه نیست و داده‌های جانبی دیگری هم در این بازار نقش‌آفرینی کرده است. به‌عنوان مثال جریان افزایشی قیمت دلار آزاد در کنار ذهنیت‌هایی از احتمال تداوم این روند افزایشی به محرکی روانی برای بازار بدل شده که خود سیگنالی افزایشی و مهم به شمار می‌آید. این در حالی است که جریان روانی رشد قیمت‌ها در بازار در روزهای ابتدایی سال آن هم در کنار جرقه‌هایی از رشد قیمت دلار آزاد و البته برخی نگرانی‌ها از کاهش حجم تولید در شرکت‌های پتروشیمی و همچنین افزایش تقاضا به دلایل مختلف، می‌تواند داده چندان مساعدی برای تولید نباشد، زیرا یک روند صعودی را آغاز می‌کند که تغییر این فاز به این سادگی‌ها نخواهد بود.
از سوی دیگر تحلیل شرایط با این فاکتورها از هم‌اکنون چندان هم صحیح نیست، زیرا داده‌های اثرگذار بسیاری در آینده بر دورنمای بازار اثرگذار خواهند شد. در مورد قیمت دلار صحیح است که جو روانی حاکم بر بازار از رشد قیمت پلیمرها حمایت می‌کند، ولی چیزی که بیش از این بر جو روانی و هیجان خرید و فروش اثرگذار خواهد بود میزان عرضه در بورس کالا، قیمت دلار نیمایی برای متوسط هفتگی و قیمت‌های جهانی است، آن هم در شرایطی که بالابودن تقاضا از اواخر سال گذشته آغاز شده و شاید برای سال جاری هم تداوم یابد. از هم‌اکنون نمی‌توان در مورد دورنمای تقاضا اظهارنظر قاطعی داشت، ولی حادثه سیل در کنار عدم جذابیت واردات و البته جذابیت بالای صادراتی برای محصولات نهایی این احتمال را مطرح می‌کند که بازار پلیمرها با بالابودن تقاضا برای محصولات نهایی و مواد اولیه روبه‌رو باشد آن هم در شرایطی که اعیاد شعبانیه فرا رسیده و ماه رمضان هم در پیش است و تقاضا در بسیاری از صنایع داخلی همچون سال گذشته افزایش جدی داشته است. تجمیع این موارد از احتمال بالابودن حجم عرضه‌ها حکایت دارد.
در کنار تقاضا باید واقعیت‌های عرضه را هم مدنظر قرار داد. عرضه در سال گذشته مخصوصا اواخر سال به شدت مطلوب بوده و رکوردی تاریخی را در عرضه‌های پلیمرها در بورس کالا شاهد بودیم. افزایش ظرفیت تولید و افزایش درصد استفاده از ظرفیت‌های نصب شده از جمله مواردی بود که توان تولید در صنایع بزرگ بالادستی را تقویت کرد و البته سختگیری‌های صادراتی در کنار تحریم‌ها هم به کاهش جذابیت صادرات مواد اولیه منتهی شد. این مطلب هم به معنی تزریق بیشتر کالا به بازار آزاد بود که رکورد تاریخی معاملات پلیمرها در بورس کالا را جابه‌جا کرد و البته به دوره‌ای به شدت پررونق در صنایع تکمیلی هم بدل شد. برای سال جاری هم تغییری در این شرایط ایجاد نشده و برای پتروشیمی‌های بزرگ در منطقه عسلویه هم خطری وجود ندارد. البته آتش‌سوزی در خط اتیلن غرب یک واقعیت غیرقابل انکار است آن‌هم در شرایطی که این خط ارتباطی را می‌توان شاهرگ حیاتی پلی‌اتیلن‌سازهای غرب کشور به شمار آورد بنابراین نگرانی برخی از اهالی بازار از کاهش عرضه در این شرکت‌ها غیرمنطقی نیست. اما این داده به تنهایی نمی‌تواند خلل مهمی در بازار پلیمرها ایجاد کند. شرکت‌های تولیدکننده پلیمرها در خط اتیلن غرب اغلب مدت زمان طولانی در فرآیند تولید حضور نداشته و البته جایگاه این شرکت‌ها در تغذیه بازار هم چندان برجسته نبوده است، ولی نمی‌توان گفت که هیچ اهمیتی برای بازار نداشته‌اند. به‌صورت دقیق‌تر سهم بازار این شرکت‌ها آن قدر بزرگ نیست که موجودی انبارهای آنها نتواند حداقل‌های بازار را تامین کند یعنی با کاهش جدی عرضه‌ها روبه‌رو نخواهیم بود. این در حالی است که واحدهای پتروشیمی به زودی به فاز تولید باز می‌گردند و شرایط متعادل خواهد بود. البته در همین خصوص مرضیه طهماسبی سرپرست دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی درگفت‌وگو با «نیپنا» با اشاره به اینکه آسیب دیدگی خط لوله اتیلن غرب ناشی از سیل اخیر، مشکلی در تامین نیاز بازار داخل ایجاد نخواهد کرد، گفت: با توجه به موجودی محصولات پتروشیمی‌های خط اتیلن غرب و با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، کمبود احتمالی پلی‌اتیلن با همیاری سایر پتروشیمی‌ها تامین خواهد شد. طهماسبی عنوان کرد: با توجه به تولید مازاد نیاز داخل پلی‌اتیلن‌ها توسط مجتمع‌های پتروشیمی در کشور، توقف مقطعی تولید محصولات پلی‌اتیلنی درچند پتروشیمی غرب کشور بر اثر سیلاب شدید تاثیر خاصی در تامین بازار داخلی این محصول ایجاد نخواهد کرد.
دنیای اقتصاد