محمد علایی در جلسه با شورای شهر مشهد به ارائه گزارش در مورد مدیریت آب مشهد، تهدیدها و فرصت‌ها در بخش مدیریت آب استان و بخصوص کلانشهر مشهد پرداخت و گفت: دشت مشهد با مساحت حدود 600 کیلومتر مربع در حوزه نیمه خشک قرار دارد و میانگین بارش در آن حدود 270 میلیمتر در سال است.
وی با اشاره به رشد جمعیت در 60 سال گذشته اظهار داشت: بر مبنای اولین آماربرداری که در سال 1335 در کشور انجام شده، جمعیت مشهد حدود 248 هزار نفر بوده که نسبت به جمعیت کل استان، 16 درصد جمعیت در شهر مشهد ساکن بوده‌اند، در آخرین آماربرداری در سال 95 بدون افزایش و توسعه زیر ساخت در مشهد این عدد به 53 درصد رسیده است. با توجه به مطالعات انجام شده در راستای پایداری شهر در حوزه آب، با توجه به منابع آبی، جمعیت شهر بایستی بین 700 تا 800 هزار نفر باشد.
علایی با اذعان به شرایط فوق بحرانی وضعیت آب مشهد اعلام کرد: سرانه آبی هر فرد بایستی کاهش پیدا کند.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در ادامه به معرفی منابع آبی کلانشهر مشهد پرداخت و گفت: برای تأمین آب شهر مشهد 457 حلقه چاه در دشت حفر شده که حجم آب تخصیص داده شده از این چاه‌ها به کلانشهر مشهد حدود 218 میلیون متر مکعب است. 4 سد بزرگ دوستی، کارده، طرق و ارداک ساخته شده که میانگین آب تخصیص داده شده از این سدها برای آب شرب مشهد حدود 180 میلیون مترمکعب در سال است. بغیر از این موارد یک چشمه در اندرخ و 2 رشته قنات، منابع آبی ما را تشکیل می‌دهند.
در ادامه محمد علایی به تهدیدهای پیش رو درحوزه تأمین آب شهری پرداخت و اظهار داشت: منابع آب سطحی به دلیل طبیعت و وضعیت آب و هوایی ما، حجم پایداری ندارد که بتوان روی آن حساب کرد بعنوان مثال سد دوستی با ظرفیت 1 میلیارد و 200 میلیون متر مکعب که 70 درصد آب شرب شهر مشهد را تأمین می‌کرده است، در سال گذشته در دوره زمانی مشابه با اکنون فقط 300 میلیون مترمکعب آب داشته است و تا آخر سال به 148 میلیون رسید که فقط 48 میلیون آن قابل برداشت بود.
وی تهدید دوم را متوجه آب‌های زیرزمینی دانست و گفت: مشهد نمونه توسعه ناپایدار در 80-70 سال گذشته بوده و حتی با وجود بارندگی‌ها، سالی 80 سانتیمتر افت داریم. در مشهد سالی 180 میلیون متر مکعب از ذخایر آبخوان‌های زیرمینی اضافه برداشت می‌کنیم. سالی به طور متوسط حدود 1 لیتر از آب چاه‌ها کم می‌شود که این نیز مشکلات کیفیت و شوری آب را در بر دارد.
وی راهکار اصلی را سازگاری با خشکسالی دانست و اذعان داشت: کاهش مصرف باید در دستور کار قرار گیرد. علایی ضمن اشاره به بارندگی‌های اخیر و فرصت ایجاد شده برای مدیریت بحران آب عنوان کرد: سال گذشته برنامه تأمین آب شهر مشهد بدون دوستی تهیه شده و 690 میلیارد تومان اعتبار از دولت درخواست شده و لازم است عزیزان در استانداری و شورای شهر پیگیر این مهم باشند. لازم است با افزایش جمعیت شهر مشهد و مهاجرت به این شهر مقابله شود.
محمد علایی اهداف اصلی آب منطقه‌ای در سال جدید را اینگونه بیان کرد: مدیریت آب در سال جاری باید حل شود. رودخانه‌ها و حریم بستر آنها توسط هیچ فرد حقیقی و حقوقی تصرف نخواهد شد.
وی با اشاره به وجود 150 میلیون مترمکعب پساب اظهار داشت: لازم است پساب با استاندارهای زیست محیطی تصفیه شود و با منابع آب شیرین در غرب مشهد جایگزین شود در این زمینه به همکاری بخش خصوصی نیز نیاز داریم.
ایلنا