معدن، نیازمند تدوین بیمه‌نامه‌های بین‌المللی

ایجاد فضای امن در محیط کار و سرمایههای تزریق شده برای تمامی حرفهها مهم است و در اولویت توجه سرمایهگذاران قرار میگیرد. معدنکاری که جزو فعالیتهای پرمخاطره برای سرمایهگذاری است نیز از این قاعده مستثنا نیست. یکی از راههایی که باعث ایجاد امنیت کاری برای معدنکار میشود بیمه سرمایه و منابع مالی است. البته شرکتهای بیمهای نیز به راحتی فعالیتهای معدنکاری را زیرپوشش قرار نمیدهند و باید مدارک و اسناد معتبر مبنی بر نتیجه بخش بودن معدنکاری آن هم در حوزه اکتشاف به آنها ارائه شود. در حال حاضر کشورهای توسعهیافته و پیشرو معدنی با رعایت استانداردهای بینالمللی و مطالعه و بررسی محدودههای مورد نظر و تایید دادهها از حصول نتیجه اطمینان پیدا کرده و سپس فعالیتهای خود را در این بخش بیمه میکنند. اما در ایران بهدلیل نبود استانداردهای بینالمللی و نداشتن مدرکی دال بر موفقیتآمیز بودن فعالیتها در مرحله اکتشاف، معدنکاران آنچنان که باید از حمایت بیمه برخوردار نیستند.

استانداردهای بینالمللی در ایران

به گفته کارشناسان و فعالان معدنی، در شرایط پساتحریم ایران باید به سمت استانداردهای بینالمللی حرکت کند و صنعت بیمه نیز با این استانداردها آشنا شده و زمینه برای جذب سرمایهگذار خارجی و داخلی فراهم شود. مدیر امور بینالملل سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی ایران درباره بیمهکردن سرمایههای خارجی به صمت گفت: بیمه سرمایهگذاری معدنکاری همچون سایر سرمایهگذاری خارجیها در ایران یا سرمایه گذاری ایرانیها در دیگر کشورها و حتی سرمایهگذاری داخلی نیازمند یکسری زیرساختها و بسترهای لازم است که شرکتهای بیمه در ایران نیز باید از آنها پیروی کنند. برای شرکت بیمه یا نهادی که قرار است خسارت حاصل از فعالیتهای معدنی را برعهده بگیرد مهم این است که چه حدودی برای بیمه آن در نظر بگیرد. در واقع خطکش همان معیارهای استاندارد صنعت و پروژه است.

سیدهادی میرمحمد میگونی، در مثالی برای صنعت بیمه، عنوان کرد: زمانی که قصد دارید ساختمانی را بیمه آتشسوزی کنید باید مدارکی همچون سند ساختمان، نقشه اسکلت، فونداسیون و... را ارائه دهید و سپس شرکت بیمه با بررسی مدارک مبنی بر اینکه آیا ساخت آن به شکل اصولی بوده یا خیر نسبت به بیمه کردن آن تصمیمگیری کند زیرا در صورتی که ساختمان براساس ضوابط و اصول ساخته شده باشد احتمال تخریب آن بسیار کم خواهد بود. بنابراین شرکت بیمه نیز نسبت به بیمهکردن آن اقدام کرده و به نوعی سود خواهد برد. زیرا مبلغ مورد نظر برای بیمه را دریافت کرده و در مقابل ارائه خدماتی که احتمال آن بسیار کم است را قبول میکنند.

وی در ادامه گفت: حال سوالی که وجود دارد این است که آیا در صنعت معدنکاری ایران پارامتر و خطکشی موجود است تا شرکت بیمه با اطمینان خاطر نسبت به بیمه کردن فعالیتهای معدنی وارد عمل شود، آیا گواهی کشف و پروانه بهرهبرداری میتواند تضمینی برای آنها باشد، اینها سوالاتی است که باید به آن پاسخ داده شود. به گفته او این موضوع که صنعت معدنکاری ایران باید چه استانداردهایی داشته باشد تا صنعت بیمه روی آن خطکشیها، پروژه بیمه خود را ترسیم کند موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. این در حالی است که تمامی موارد یاد شده همچون زنجیر به هم پیوسته هستند و نبود هر کدام از آنها چالش ایجاد میکند.

استفاده از شرایط پساتحریم

میگونی بر این باور است که صنعت معدنکاری ایران دارای چالشها و مشکلات فراوانی است و مانند دیگر صنایع، فرصت، سود و خسارات ویژه خود را دارد اما آنچه درباره بیمه فعالیتهای معدنی وجود دارد همان خطکش یا استانداردهای بینالمللی اکتشاف است که باید از آنها استفاده کرد. در واقع پیروی از این استانداردها را باید در راس برنامهها قرار داد. اکنون که تحریمها در حال برداشته شدن است باید به سمت استانداردهای معدنکاری حرکت کرد؛ در این زمینه نکته مهم این است که پیشتر استانداردهای بینالمللی معدنکاری در اختیار کشورهایی بود که ایران را تحریم کرده بودند.

او با اشاره به اینکه امکان استفاده از استانداردهای بینالمللی برای کشورهای خارجی میسر است، افزود: اگر یک شرکت استرالیایی بخواهد در ایران سرمایهگذاری انجام دهد بهدلیل اینکه مورد تحریمهای بینالمللی نبوده، استانداردهای بینالمللی را داراست و میتواند مدارک خود را مبنی بر موفقیت عملکرد خود ارائه کند.

میگونی درباره شرایط حضور شرکتهای خارجی قبل از ورود به دیگر کشورها همچون ایران، اظهار کرد: شرکتهای خارجی قبل از ورود به ایران فعالیتهای معدنکاری خود را بیمه میکنند. به این ترتیب که براساس مطالعات، بررسیها و تایید دادهها، آنها را در قالب استانداردهای مانند «جورک» تعریف کرده و درنهایت شرکت بیمه را برای قبول بیمه متقاعد میکنند و حتی از بانک نیز تسهیلات میگیرند زیرا سند قابل قبولی برای دریافت وام که همان دادهها و اطلاعات است را در اختیار بانک قرار میدهند. او در ادامه گفت: فرض کنید سرمایهگذار خارجی که به ایران میآید بیمه نیست اما استانداردهای بینالمللی را در اختیار دارد؛ بنابراین برای بیمه فعالیتهای خود به شرکتهای بیمهای مراجعه میکند و از آنجایی که شرکتهای بیمهای ایران با استانداردهای بینالمللی آشنا نیست پاسخ درستی از آنها دریافت نخواهد کرد.

میگونی بیان کرد: ورود بخش فنی نقش مهمی در بیمه فعالیتهای معدنکاری خواهد داشت. البته در ایران صندوق بیمه معدنکاری در حال فعالیت است و با این مسائل آشنایی دارد. اما در شرایط پساتحریم که آخرین متدولوژی و استانداردهای روز جهان مطرح است و باید شرکتهای بیمه ایران و همچنین صندوق بیمه در جریان آن قرار گیرد زیرا این مبحث، پیش نیاز حضور سرمایهگذاران خارجی است.
میگونی بر این باور است که بعد از رفع تحریمها باید به سرعت استانداردها را به ایران وارد کرده و صنعت بیمه را به آخرین یافتههای روز ارتقا داد تا در نهایت سرمایهگذاران خارجی نیز با مشاهده سطح دانش و آشنایی بیمهگران با استانداردهای بینالمللی، فعالیتهای خود را بیمه کرده و به سود برسند.

دولت سرمایهها را تضمین کند

سیدمحمد بیاتیان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره اینکه آیا امکان ارائه بیمه به سرمایهگذاران خارجی فعال در ایران وجود دارد یا خیر در گفتوگو با صمت اظهار کرد: بهطور طبیعی در ایران شرکتهای بیمهای توانمند وجود دارند که میتوانند در شرایط کنونی در این وادی قدم گذاشته و زمینه را برای بیمه سرمایهها و منابع مالی سرمایهگذاران خارجی فراهم کنند. او ادامه داد: با توافقات هستهای و برداشته شدن تحریمها شرایط سیاسی کشور تغییر میکند این در حالی است که شرکتهای بیمهای نیز خود زیرفشار این تحریمها قرار داشته و تحریمها بر آنها تاثیرگذار بوده است. بنابراین توان کافی در کشور برای زیرپوشش بیمه قرار دادن سرمایهگذاران خارجی وجود دارد.

بیاتیان بر این باور است زمانی که سرمایهگذاران خارجی قصد ورود به ایران و سرمایهگذاری در بخشهای مختلف معدنی را دارند دولت نیز برای تسهیل در این امور حمایت خواهد کرد. به این ترتیب که تضمینهای لازم را به شرکتهای سرمایهگذار داده و در مقابل تضمینهایی از آنها برای انجام فعالیتهای مقرر گرفته شود تا سرمایهگذاران با امنیت فکری در ایران به فعالیت بپردازند. او ادامه داد: بهطور طبیعی نارسایی و کم و کاستیها در مباحث قانونی نبوده و این مباحث اجرایی است که به نوع تعامل دولت باز میشود.
بیاتیان معتقد است مشکلی برای ورود سرمایهگذار خارجی وجود نداشته و تمامی تضمینهای مورد نیاز به آنها داده خواهد شد.