سایه سنگین نفت بر رفتار پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها در بازارسهام

گروه شیمیایی در بازار سرمایه هم اکنون شامل 49 شرکت است که سهام آنها در تابلوهای بورس، فرابورس، بازار پایه و توافقی قابل معامله هستند. هماکنون ارزش بازار سرمایه این شرکتها حدود 97830 میلیارد تومان است که نسبت به پایان سال 93 افزایش ارزش حدود 1150 میلیارد تومانی را نشان میدهد. افزایش ارزش 1.1 درصدی گروه پتروشیمی در حالی اتفاق افتاده که شاخص کل بازار سهام در سال جاری 1.6 درصد افت و شاخص قیمت وزنی-ارزشی در سال جاری بیش از 11 درصد کاهش را به ثبت رسانده است. افزایش ارزش بازار صنعت پتروشیمی در سال جاری یا به عبارتی عدم کاهش ارزش، از نظر تحلیلی به علت افزایش نرخ دلار، افزایش میزان صادرات نسبت به سال گذشته و همچنین افت شدید قیمت سهام این گروه در سال 93 و ایجاد جذابیت قیمتی اتفاق افتاده است.

اما بخش عمده کاهش ارزش شرکتهای گروه شیمیایی در سال 93 رخ داد. ارزش بازاری این شرکتها از 131850 میلیارد تومان به حدود 96680 میلیارد تومان کاهش پیدا کرد که حاکی از کاهش 27 درصدی ارزش بازاری سهام شرکتهای این گروه است. افت 24 درصدی شاخص صنعت شیمیایی و کاهش ارزش بازاری 27 درصدی این گروه در حالی که شاخص کل بازار حدود 21 درصد در سال گذشته افت داشت خود دلیلی بر افت بیش از حد قیمت سهام شرکتهای این گروه بود.

قیمت پایینتر از ارزش شرکتهای پتروشیمی و شیمیایی در ابتدای سال در حالی که اوضاع بازار سرمایه در سال جاری بسیار نامناسب بوده و تمامی شاخصها روندی نزولی داشته و قیمت نفت اوپک هم از 50 دلار ابتدای سال هم اکنون به 31.5 دلار رسیده خود دلیلی بر این امر شد که شرکتهای این گروه افت خاصی را تا کنون در سال جاری نداشته باشند.

اما در گروه پالایش اوضاع کاملا متفاوت است. گروه فرآوردههای نفتی که هم اکنون سهام 13 شرکت از این گروه در بازار سرمایه قابل داد و ستد است در پایان سال 92 ارزش بازاری بالغ بر 51 هزار میلیارد تومان داشت که این ارزش بازار با توجه به بازگشایی سهام شرکتهای این گروه در روزهای پایانی سال قبل و افت شدیدی که در پس این بازگشایی رقم خورد معادل 22300 میلیارد تومان شد که بیش از 56 درصد افت ارزش بازار را برای سال 93 ثبت کرد. در ضمن قابل ذکر است سهام شرکت نفت سپاهان نیز در سال 93 در این صنعت قابل معامله شد که بیش از 1000 میلیارد تومان از ارزش بازار مرتبط به این شرکت بود.

هم اکنون نیز نسبت به ابتدای سال باز هم کاهش ارزش بسیار قابل توجهی در این گروه رخ داده به طوری که ارزش بازاری شرکت ها حدود 17800 میلیارد تومان شده است و بیش از 20 درصد دیگر افت را در جمع سرمایه سهامداران این گروه شاهدیم.

کاش شدید قیمت نفت به طوری که قیمت امروز فروش اوپک صرف نظر از تخفیفات فروش منطقهای حدود 37 درصد از ابتدای سال کمتر شده و همچنین تعدیل منفیهای سنگین شرکتهای پالایشی و ابهام همچنان پابرجای قیمتگذاری محصولات و فرآوردههای این شرکتها باعث چنین زیانی به سهامداران این گروه شده است.

در جمعبندی نهایی میتوان ابراز داشت که اگر بنا به پیشبینی موسسات معتبر تحلیلی دنیا قیمت نفت همچنان روند نزولی خود را طی نماید و به محدوده 20 الی 25 دلار برسد گروه پالایشی همچنان برای ریزش و از دست دادن حدود 20 درصد دیگر از ارزش خود بنا به محاسبات تحلیلی مستعد است. اما در صورت تغییر روند قیمت نفت، سهامداران میتوانند به افزایش مناسب سهام این گروه با توجه به انتظاری که از قیمتها در آینده شکل میگیرد و همچنین ریزش شدید قیمت سهام گروه و جذابیت قیمتی به وجود آمده امیدوار باشند.

اما صنعت پتروشیمی را میتوان امنتر و به عبارتی کمتر وابسته به قیمت نفت ارزیابی کرد که فرآیند تولید شرکتهای این گروه هم این مساله را تایید میکنند که وابستگی سهام گروه پتروشیمی به قیمت نفت اگر چه وجود دارد اما پارامترهای بسیار زیاد دیگری نیز در این صنعت دخیل و تعیین کننده هستند. اما واقعیت غیرقابل انکار است که اگر قیمت نفت به محدوده پیشبینیشده موسسات تحلیلی نزول داشته باشد تاثیری که بازار بورس و گروه شیمیایی از این مساله دریافت میکنند میتواند این گروه را نیز به گروهی زیانده برای سال جاری تبدیل نماید و امسال را نیز به کام سهامداران صنعت تلخ کند.