چک‌های برگشتی معلق ماند

آخرین گزارش بانک مرکزی از تغییر شاخصهای اقتصادی در حالی منتشر شد که به روال حدود یکسال گذشته جای آمارهای مربوط به چکهای برگشتی به عنوان یکی از شاخصهای مهم بازهم خالی است. هر چند که این بانک اعلام کرده است که دریافت آمار اسناد مبادله شده و برگشت خورده از دی ماه سال گذشته به دلیل اجرایی شدن سامانه انتقال تصویر چک (چکاوک) در کل کشور از طریق اتاق پایاپای امکانپذیر نیست و آمار جدیدی منتشر نشده است.

این در حالی است دبیر کل بانک مرکزی توضیح داده که این بانک در حال گردآوری اطلاعات مربوط به نهایی کردن آمار مربوط به چک های برگشتی است که باید بیش از 20 آیتم را در آن مورد توجه قرار داد. این توضیح احمدی در حالی مطرح میشود که وی پیشتر گفته بود با اجرایی شدن سامانه چکاوک (سامانه مبادله الکترونیک چک) در بانکها پیش بینی میشود میزان چکهای برگشتی در مرحله اول افزایش یابد. به گفته وی که پیشتر وقتی برخی از چکها به شعب ارائه میشد، کارمند و یا رییس شعبه بنابر ملاحظاتی و در نظر گرفتن جوانب، از قبول چک خودداری میکردند و این موجب میشد که حداقل تا حدی از دریافت چکهایی که ممکن است برگشت داده شود جلوگیری کنیم، ولی در سامانه چکاوک شرایط به گونهای پیش میرود که دارنده چک مطمئن است چکی که به بانک میبرد به محض ارائه هیچ کسی نمیتواند در عدم پرداخت آن دخالت کند، بنابراین طبیعی است که چکهای برگشتی وجود داشته و حتی افزایش یابد.

با این وجود آخرین آمارهای بانک مرکزی حاکی از برگشت بالغ بر 23 میلیون برگ چک در حدود چهار سال گذشته و متوسط سالانه بیش از پنج میلیون برگ است که با توجه به اظهارات دبیر کل بانک مرکزی، این متوسط می تواند در یک سال گذشته از راه اندازی چکاوک بازهم افزوده شده باشد.

سقوط بورس در صدر

اما سایر آمار بانک مرکزی از شاخص های کلان اقتصادی برای آبانماه امسال حاکی از سقوط نزدیک به 68 درصدی شاخص ارزش سهام معامله شده در بورس تهران در ماه مورد بررسی نسبت به آبانماه سال گذشته است. این شاخص در هشتمین ماه سال جاری نیز 10 درصد کاهش داشته است. بعد از سقوط قابل توجه شاخص بورس، شاخص مبلغ سفته و برات برگشت خورده هم در آبان امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل 67.7 درصد کاهش داشته و در آبانماه این روند به 24.9 درصد رسیده است.

شاخص بهای کالاهای تولیدی در آبانماه صفر شد و هزینههای این بخش در مقایسه با ماه قبل تغییری نکرد، ولی در مجموع نسبت به ماه مشابه سال 1393 حدود چهار درصد افزایش دارد. در عین حال که در شاخص کالاهای صادراتی کاهش 2.5 درصدی شاخص نسبت در ماه آبان وجود دارد. اما در بازار سکه و ارز روند تغییرات به گونهای بود که متوسط قیمت یک سکه تمام بهار آزادی طرح جدید 0.9 درصد کاهش و طرح قدیم تا یک درصد کاهش قیمت داشت. در بازار ارز هم قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد 1.9 درصد در آبان نسبت به مهرماه افزایش دارد، اما یورو 1.9 درصد کاهش قیمت داشته است.