بازی برد – برد دولت و خودروسازان

علی حسن زاده در میزگرد بررسی چشمانداز صنعت خودرو که عصر روز سهشنبه در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد اظهار کرد: هماکنون تنها 17 درصد سهم سایپا و 30 درصد سهام ایران خودرو در اختیار دولت است. با این حال سه عضو هیات مدیره این شرکتها از سوی دولت منصوب میشوند.

وی با بیان اینکه تقریبا 25 درصد سهام ایران خودرو در اختیار شرکتهای زیرمجموعه این شرکت است، خاطر نشان کرد: به عنوان مثال شرکت سرمایهگذاری سمند مالک 10 درصد سهام ایران خودرو است و این شرکتها به دولت وکالت دادند تا اعضای هیات مدیره را منصوب کنند.

وی ادامه داد: در واقع خودروسازان و دولت در یک بازی برد – برد با یکدیگر شریک شدند و اتحاد استراتژیک با هم دارند به گونهای که دولت تعرفه خودرو را بالا نگه داشته و از سوی دیگر بیشتر مدیران ایران خودرو از سوی دولت منصوب میشوند.

وی افزود: تعدد برند و مدلهای خودروهای تولیدی از دیگر مشکلات صنعت خودرو است که باعث شده تیراژ تولید خودروها پایین آمده و قیمت تمام شده بالا باشد در این زمینه ایران خودرو و سایپا به جای آنکه با پنج تا شش خودروساز داخلی مختلف مشارکت کنند بهتر است چند محصول بر روی پلتفرم مشترک تولید کنند.

حسنزاده با بیان اینکه به دلیل تعدد برند و مدل خودروهای تولیدی قطعهسازان نمیتوانند قطعات را در تیراژ بالا تولید کنند، تصریح کرد: به همین دلیل قیمت تمام شده بالا بوده و قطعهسازان از سرمایه لازم برای تحقیق و توسعه برخوردار نیست. خودروسازان، قطعهسازان را در فرآیند طراحی خودروهای تولیدی مشارکت نمیدهند و به همین دلیل قطعهسازان فاقد توان طراحی و مهندسی هستند.

وی ادامه داد: رویکرد غالب صنعت خودروی ایران مونتاژ برندهای خارجی است، بنابراین باید مدیران این صنعت یکبار شجاعانه اعلام کنند که ما میخواهیم مانند ترکیه مونتاژکننده باشیم نه اینکه مانند کره جنوبی تبدیل به خودروساز شویم.

پژوهشگر مرکز مطالعات دانشگاه امیرکبیر افزود: در دهه 80 خودروسازان بسیار سودده بودند با این حال آن سودها در حوزه طراحی پلتفرم سرمایهگذاری نشد، زیرا خودروسازان تنها به دنبال سودآوری بودند و با خود میگفتند خودروی پژو 405 که طراحی کردهایم مشتری داشته و خوب فروش میرود. بنابراین توجیحی ندارد هزینه دیگری برای طراحی خودروی جدید بکنیم.

وی ادامه داد: خودروسازان جهانی دیگر از تسهیلات بانکی استفاده نمیکنند، بلکه اقدام به پیش فروش محصولاتشان با قیمت قطعی میکنند. خودروسازان داخلی نیز که در یکی دو سال اخیر با رقیبی به نام رکود بازار روبهرو شدند مجبور به حرکت در این راستا و فروش اقساطی بعضا بدون بهره شدند.

حسنزاده با بیان اینکه شرکت هیوندایی برای حفظ بازار فروش خود سالانه دو تا سه میلیارد در حوزه تحقیق و توسعه سرمایهگذاری میکنند، خاطر نشان کرد: در ایران نیز سازوکار بازار و سیاستگذاریها باید در جهتی حرکت کند که خودروسازان مجبور به سرمایهگذاری برای تحقیق و توسعه شوند.

پژوهشگر مرکز مطالعات دانشگاه امیرکبیر بیان کرد: ایرانخودرو هماکنون با پژو قرارداد بسته که سه محصول طراحی و تولید شده پژو را در ایران تولید کند. در حالی که در یک صنعت خودروی 50 ساله دیگر نباید خودرو مونتاژ کنیم و باید پلتفرم مشترک داشته باشیم، بنابراین باید برای تولید پلتفرم مشترک قرارداد بسته شود.

وی تصریح کرد: کارشکنیهایی که پژو در 20 سال گذشته برای آنکه انتقال دانش فنی به کشور صورت نگیرد را نباید از یاد برد.