نگاه به «نوار شرقی» برای افزایش ذخایر معدنی

به گفته محمدتقی کرهای قرار است فاز نخست این طرح تا پایان دولت یازدهم به اتمام برسد تا زمینه حضور سرمایهگذاران داخلی و خارجی در این استان فراهم شود. در این میان اگر بخواهیم نگاهی به ظرفیتهای معدنی خراسان جنوبی داشته باشیم خواهیم دید که مانند دیگر نواحی شرقی ایران این استان از ذخایر قابل قبول و ارزشمندی برخوردار است و باید زمینه لازم برای خلق ارزشافزوده در آنها فراهم شود. در کنار این موضوع نیاز به تجهیزات و فناوریهای نوین برای افزایش فعالیتهای معدنی بهویژه اکتشافات معدنی احساس میشود؛ البته در این زمینه خراسان جنوبی نخستین استانی است که یکی از روشهای اکتشافی نوین یعنی ژئوفیزیک هوایی در آن انجام شده است. به نظر میرسد توسعه فعالیتهای اکتشافی در نقاط مختلف ایران بهویژه نوار شرقی کشور که از ظرفیتهای معدنی بالایی برخوردار است در آینده نهچندان دور با رشد و تحولات بسیاری همراه شود.

توسعه پهنههای معدنی

نواحی شرقی ایران از لحاظ کانیزایی و وجود ذخایر معدنی در جایگاه قابل قبولی قرار دارد. استان پهناور خراسان به ۳بخش تقسیم میشود و در هر بخش آن ذخایر معدنی با تنوع بالا وجود دارد. در این میان استان خراسان جنوبی به دلیل برخورداری از ذخایر معدنی فراوان مورد توجه بیشتری قرار گرفته و بهرهبرداری از معادن این استان از سوی سازمانهای دولتی سرمایهگذاری در دستور کار است.

در همین زمینه درباره انعقاد تفاهمنامه بین این سازمان با وزارت صنعت، معدن و تجارت و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، رییس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور به صمت گفت: استان خراسان جنوبی و بهطور کلی شرق ایران منطقه پر ظرفیتی از لحاظ موادمعدنی است و اقدامات فراوانی در زمینه مطالعات زمینشناسی و اکتشاف در این منطقه انجام شده و یکسری پهنههای معدنی با ظرفیت بالای معدنی شناسایی و مشخص شدهاند.

محمدتقی کرهای با بیان اینکه سیاست وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر عمق دادن به اکتشافات است، افزود: یک پهنه در استان خراسان جنوبی انتخاب شده و قرار است سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور با همکاری شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت (معاونت معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت) ظرفیتهای زیرسطحی و پنهان این منطقه را شناسایی کنند؛ سپس شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران مسئولیت ادامه کار را برعهده گرفته و با تعیین ذخیره و شناسایی ظرفیتها، بهرهبرداری از این پهنه آغاز میشود.

وی درباره انواع مواد معدنی موجود در این پهنه نیز گفت: بهطور کلی این منطقه کانیهای فلزی متنوع و فراوانی دارد بنابراین بسته به اولویتهایی که شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران یا فعالان بخش خصوصی برای استفاده و بهرهبرداری از ذخایر دارند پس از مشخص شدن نوع ماده معدنی نسبت به سرمایهگذاری و بهرهبرداری از آن اقدام میشود.

ذخایر فلزی مد نظر ایمپاسکو

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه بیشتر ذخایر فلزی مد نظر شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران است، گفت: فعالیت روی این پهنه به طور مشترک بین سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی انجام میشود یعنی تامین منابع مالی، سرمایهگذاری و تامین تجهیزات را هر دو سازمان به طور مشترک برعهده خواهند داشت.

کرهای درباره اینکه پروژه تا چه زمانی طول خواهد کشید گفت: فعالیت اکتشافی کاری زمانبر است و در طولانی مدت به ثمر میرسد اما قرار است نتایج فاز نخست کار تا پیش از پایان دولت یازدهم مشخص و پس از این مرحله ظرفیتهای منطقه معرفی شود. وی افزود: پس از اعلام نتیجه فاز نخست در مرحله بعد سرمایهگذاران خارجی که تمایل به حضور در ایران و سرمایهگذاری در این پهنه دارند منطقه مورد نظر را انتخاب و فعالیت خود را آغاز میکنند. به گفته کرهای، زمانیکه پهنههای معدنی مشخص و ظرفیتهای آن شناسایی و معرفی شده و اطلاعات دقیقی در اختیار سرمایهگذاران گذاشته شود درنتیجه آنها برای حضور در ایران اعلام آمادگی خواهند کرد. براساس گفتههای معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ضرورت استفاده از روش ژئوفیزیک هوایی برای شناسایی کانسارهای پنهان احساس میشود. در این زمینه از سال گذشته تاکنون ۱۰۰هزار کیلومتر خطی ژئوفیزیک هوایی در خراسان جنوبی احداث شده که بیشترین مقدار پرواز ژئوفیزیک هوایی کشور است.

خیز سرمایهگذاری اکتشافی در خراسان جنوبی

در راستای این تفاهمنامه، چندی پیش مدیر اکتشاف شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران نیز از سرمایهگذاری ۱۵میلیارد تومانی تا یک سال آینده برای تکمیل طرحهای مطالعاتی اکتشافات معدنی استان خراسان جنوبی خبر داد و گفت: هدف ما سرمایهگذاری در طرحهای اکتشافی زغالسنگ، طلا و ایجاد زیرساختهای لازم است. همچنین فراهم کردن شرایط و بستر لازم از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ضروری است. به گزارش روابط عمومی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، حسام مقدمعلی، مدیر اکتشاف این شرکت با بیان این مطلب اظهار کرد: برای توسعه فعالیت اکتشافات معدنی در این استان تاکنون حدود ۲۰هزار متر عملیات حفاری برای ذخایر زغالسنگ، طلا و شورابهها برنامهریزی شده است. مقدمعلی با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه ظرفیتهای زغالسنگ بیان کرد: در چند سال گذشته حدود ۳۰میلیارد تومان در بخش زغالسنگ استان هزینه شده است. وی با بیان اینکه این هزینهکرد، ظرفیت زغالسنگ استان را ۴۵۰میلیون تن ارتقا داده، افزود: درحالحاضر استان خراسان جنوبی بیشترین ذخیره زغالسنگ اثبات شده در کشور را دارد که نیازمند تجهیز و راهاندازی است.

گسترش فعالیتهای معدنی

با توجه به اهداف تعیینشده برای صنعتی شدن کشور، توجه به بخشهای مختلف که ظرفیت بالایی برای رسیدن به سود و ارزشافزوده دارند احساس میشود. تکیه بر ذخایر نفتی کشور بهعنوان پایه درآمدزایی نمیتواند تا ابد ادامه پیدا کند زیرا این منابع روزی به اتمام خواهد رسید بنابراین باید برای سایر ظرفیتهای کشور مانند معادن که خوراکدهنده بسیاری از صنایع کشور هستند برنامهریزی کرده و زمینه جذب سرمایه برای آنها فراهم شود. در این راستا نمیتوان از تلاشهای سازمانهای بزرگ دولتی گذشت. البته سرمایهگذاران بخش خصوصی نیز نقش قابل قبولی در حوزه معدن و معدنکاری ایران دارند و اگر حمایتهای دولت از آنها بیشتر شود شاهد رشد و شکوفایی معادن کشور در نقاط دورافتاده و کمتر توسعه یافته و رونق این مناطق خواهیم بود.