اصول اساسی بانکداری اجتماعی

بانکداری اجتماعی، یکی از مفاهیم جدیدی است که در چند دهه اخیر با رشد قابل توجهی همراه بوده است. در این نوع بانکداری علاوه بر مسئله کسب سود، به موضوعات دیگر نیز توجه میشود. در بررسی بانکداری اجتماعی توجه به اصول بانکداری پایدار از اهمیت ویژهای برخوردار است. بانکداری میتواند بر اساس این اصول بر پایه توجه بیشتر بر محیط، اجتماع و حاکمیت بنا شود.

اصول بانکداری اجتماعی یا پایدار که توسط اتحادیه جهانی بانکداری مبتنی بر ارزش (Global Alliance for Banking on Values) ارائه شده، به خوبی راهگشای بانکداری امروزی است. اصول بانکداری مدرن بر اساس اصول بانکداری پایدار به صورت زیر بیان شده است:

استفاده از رویکرد سه گانه در مدلهای کسب و کار

خدماترسانی بانکها به اقتصاد و جامعه

روابط بلندمدت با مشتریان و درک مستقیم از فعالیتهای اقتصادی آنها

راهکارهای بلندمدت و پایدار در برابر نوسانات اقتصادی

حاکمیت شفاف و فراگیر

در نظر گرفتن کلیه موارد بالا در توسعه فرهنگ بانک

اصل اول از اصول بانکداری پایدار بر رویکرد سه گانه مردم، سیاره و رفاه (People-Planet-Prosperity) تاکید دارد. این رویکرد سه گانه با تمرکز بر روی هر سه مورد و ادغام آنها در یکدیگر به تبیین مدلهای کسب و کار میپردازد.

اصل دوم بر مبنای خدمات رسانی به مشتریان بوده و بانکهای پایدار نیازهای مالی مشتریان خود را به خوبی شناسایی نموده و درصدد خدمت رسانی به آنها خواهند بود. بانکها از طریق تامین سرمایهگذاری پایدار در اقتصاد، به رشد و توسعه اقتصادی مولد کمک میکند.

در اصل سوم، بانکهای پایدار با مشتریان خود روابط مستحکم برقرار نموده و با تجزیه و تحلیل فعالیتهای اقتصادی خود و مشتریان، تحلیل مناسب ریسکهای پیرامون را به دست آورده و به تجزیه و تحلیل محیط پیرامونی میپردازند؛ تا عکسالعملی مناسب در مقابل ریسکهای پیشروی خود داشته باشند.

در اصل چهارم، بانکهای پایدار چشمانداز بلندمدت از فعالیتهای خود در آینده را در نظر داشته و با این چشمانداز عملیات بلندمدت خود را طراحی مینمایند. این چشمانداز به بانکهای پایدار کمک مینماید تا در برابر اختلالات بیرونی انعطافپذیر بوده و در مقابل بحران ایمن باشند. حفظ بلندمدت فعالیتهای بانکی با توجه به تغییرات تکنولوژی اهمیت روزافزونی دارد.

اصل پنجم از این اصول، تاکید بر حاکمیت داشتن شفافیت در بانک است. بانکهای پایدار دارای سطح بالایی از شفافیت و انعطافپذیری در جمعآوری اطلاعات و گزارشدهی هستند. در این زمینه همافزایی بیشتر با سهامداران بسیار راهگشا است. شفافیت در کلیه سطوح و بخشهای بانک نقش موثری در ارائه خدمات بانکداری خواهد داشت.

در اصل ششم بر این موضوع تاکید میشود که کلیه اصول ذکر شده در فرهنگ بانک تعبیه شود. در واقع، بانکهای پایدار تلاش میکنند که این اصول را در فرهنگ کلیه بخشهای خود بگنجانند. شناخت این اصول و فرآیند تعبیه آن در فرهنگ بانک نیازمند تلاش جدی بانکهای پایدار در سیاستگذاری منابع انسانی، سیستمهای تشویق و تنبیه کارکنان و سیستمهای انگیزشی و ارزیابی کارکنان است.

در پایان لازم به ذکر است که بانکهای اجتماعی یا پایدار میتوانند با در نظر گرفتن اولویتهایی همچون توانمندسازی اقتصادی زنان، حمایت از پروژههای محیط زیست محور و غیره، در بهبود کیفیت زندگی عموم مردم و دستیابی به توسعه پایدار نقش موثری ایفا کنند.