پیش‌تر در گزارشی وقوع چنین روندی پیش‌بینی شده بود. به نظر می‌رسد در آینده نزدیک تبعات این رخداد را باید در صنایع مرتبط همچون صنعت پلاستیک (به‌صورت عام) و صنایع لوازم خانگی، بسته‌بندی، ظروف یکبار‌مصرف، لوله و اتصالات و مصالح ساختمانی مشابه مشاهده کرد.
سایه نیما بر سر قیمت پایه
افزایش قیمت‌های جهانی در کنار رشد بهای نیمایی ارز موجب شد قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی در هفته گذشته میل به افزایش داشته باشد. افزایش بهای ارز در بازار آزاد و تثبیت نرخ دلار در مرزهای بالای ۱۸ هزار تومان هم مزید بر علت شد و به موج رشد قیمت‌ها در بازار پلیمر دامن زد. تجمیع این موارد رشد شاخص قیمت پلیمرها را به همراه داشت و در هفته گذشته شاهد رشد ۲۶/ ۲درصدی این رقم بودیم. شاخص قیمت پلیمرها در هفته گذشته به ۱۲ هزار و ۴۲۴ تومان رسید که بالاترین رقم از هفته منتهی به ۱۶ اسفندماه تاکنون است. نرخ‌های فعلی ارز در بازار نیما، احتمال رشد آرام قیمت‌های پایه را تقویت می‌کند ولی همان‌گونه که بارها تجربه نشان داده تا زمان اعلام رسمی قیمت‌های پایه نمی‌توان در مورد آن اظهارنظر قطعی کرد اگرچه احتمال رشد مجدد این نرخ وجود دارد.
کاهش حجم داد و ستد پلیمرها
یافته‌های آماری نشان می‌دهد؛ حجم داد و ستد پلیمرها در بورس کالا در هفته گذشته با ۳/ ۱ درصد افت روبه‌رو شد و به ۶۶ هزار و۴۴۸ تن رسید که پایین‌تر از متوسط حجم داد و ستد در نیمه دوم سال گذشته است. این آمار اولین شاهد از ورود این بازار به فاز رکود است. آمارها نشان می‌دهد حجم عرضه‌ها با ۸۷/ ۶ درصد افت و تقاضا با کاهش ۵۵/ ۵ درصدی روبه‌رو شده است. دلیل افت تقاضا برای پلیمرها در بورس کالا، همزمان با با رشد قیمت ارز در بازار آزاد را باید در حجم عرضه‌ها جست‌وجو کرد، زیرا افت عرضه به ایفای نقش دلاری تقاضا اجازه خودنمایی نمی‌دهد.
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد در هفته گذشته ۷۶/ ۸۵ درصد از عرضه‌ها مورد معامله قرار گرفته که رقم جذابی به شمار می‌رود و نشان می‌دهد بازار به شدت به سمت خرید ترغیب شده ولی این ترغیب تقاضا که احتمالا از سمت دلار آزاد تحریک شده، فضای چندانی برای خودنمایی نداشته و در نهایت با کاهش حجم معاملات سرکوب شده است. تداوم این وضع برای بازار پلیمرها نگران‌کننده است و اگر تداوم رشد قیمت‌ها به کاهش مستمر حجم معاملات منتهی شود آینده خطرناکی پیش‌روی این بازار ترسیم خواهد شد؛ دلیل اصلی این وضعیت را باید در نوسان حجم عرضه‌ها جست‌وجو کرد.
سایه سیاه ضعف عرضه بر بازار پلیمرها
حجم عرضه مرسوم پلیمرها در بورس کالا در هفته گذشته ۷۷ هزار و ۴۷۸ تن بود که اگر هفته نیمه تعطیل و پایانی سال گذشته را نادیده بگیریم، کمترین رقم از هفته منتهی به ۸ آبان‌ماه سال گذشته تاکنون ثبت شده است. رخداد عجیبی که توجه به آن داده‌های برجسته‌تری را ثبت می‌کند. متوسط حجم عرضه‌های مرسوم در نیمه دوم سال گذشته ۸۷ هزار و ۷۰۰ تن بوده که عرضه‌های هفته قبل بسیار کمتر از رقم مورد انتظار در بازار است. عرضه‌های مدت مشابه سال قبل ۸۳ هزار و ۵۴۵ تن بوده که ۱۰ هزار و ۲۲۲ تن کمتر از رقم هفته گذشته است. همین شرایط بستر اصلی برای رقابت برای خرید را ایجاد کرده آن‌هم در وضعیتی که جهش قیمت آزاد ارز هم ناخودآگاه جذابیت خرید را افزایش داده است.
دلیل کاهش عرضه‌ها
حالا این پرسش مطرح است که چرا عرضه‌ها کاهش یافته است؟ پاسخ به این سوال از یک عرف معاملاتی سنتی حکایت دارد که البته باید تغییر کند. شرکت‌های بزرگ پتروشیمی بعضا به معاملات سال گذشته خود نیم‌نگاهی می‌اندازند سپس بر آن اساس حجم عرضه‌ها را تعیین می‌کنند اما نوسان قیمت ارز در بازار آزاد و نیما هم سیگنال مضاعفی است که میل به صادرات را افزایش می‌دهد. حال این احتمال را در نظر بگیریم که اگر شرکت‌های بزرگ احتمال افت قیمت‌های جهانی به دلیل شیوع موج دوم کرونا را در نظر گرفته باشند، سریع‌تر محموله‌های موجود را به اقصی نقاط جهان صادر کرده یا هرچه زودتر برای خود تعهد صادراتی ایجاد می‌کنند. همین شرایط موجب خواهد شد حجم عرضه‌ها در بورس کالا کاهش یابد و حتی پتانسیل گسترده‌ای برای عرضه‌های سلف هم باقی نماند.
موارد فوق نگاهی چندوجهی به وضعیت عرضه‌هاست ولی بازار به جای تحلیل حجم عرضه، به عرضه واقعی مواد اولیه نیاز دارد که چنین چیزی محقق نشده و خروجی آن را به وضوح در نوسان قیمت‌ها و بازگشت التهاب به بسیاری از گروه‌های کالایی مشاهده می‌کنیم.
نمایش پلیمرها در PVC
ارزش‌های خبری بازار پلیمرها ناخودآگاه بررسی بازار PVC با بیشترین رقابت برای خرید را حائز اهمیت می‌سازد. در هفته گذشته در بازار PVC به رغم رعایت کف عرضه‌ها، شاهد رقابت ۹۵/ ۲۸ درصدی در کل معاملات بودیم. در حالی که متوسط این رشد قیمت‌های دو هفته گذشته فقط ۱۶ درصد بود ولی قبل از آن ۴۴ درصد رشد قیمت‌ها نیز تجربه شده است. اینکه کف عرضه این گروه کالایی رعایت شده و توأمان شاهد گریدبندی تقاضا برای مدیریت این بازار باشیم اما رقابت برای خرید افزایش یابد ابهامی جدی است که به بررسی دقیق‌تر نیاز دارد. در همین خصوص جست‌وجوگری (خبرنگاری) تحقیقی گسترده‌ای صورت گرفته و خروجی آن شکاف جدی (باگ) اطلاعاتی در بورس کالاست که البته از نگاه بسیاری از فعالان این عرصه مخفی نمانده ولی به بررسی دقیق‌تری نیاز دارد.
دنیای اقتصاد