رکود شدید بازار
در پی این رشد قیمتها تقاضا برای گوشت به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، به شدت کاهش یافته است. بازار به شدت دچار رکود شده و قدرت خرید مردم کاهش یافته است. بنا به اعلام علی‌اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی، در نوروز ۱۴۰۱ به دلیل بالا بودن قیمتها و کاهش شدید توان خرید مردم تقاضا برای گوشت قرمز بین ۳۰ تا ۳۵ درصد کاهش پیدا کرد. وی می‌گوید: بسیاری از همکاران ما ساعت‌ها جلوی مغازه‌های خود می‌ایستند، اما کسی برای خرید مراجعه نمی‌کند، چرا که مردم توان خرید این کالا را ندارند. در این میان طی روزهای اخیر سازمان جهاد کشاورزی با اعلام اینکه تقاضا برای خرید گوشت قرمز و سفید با شروع ماه رمضان افزایش یافته است، تلاش می‌کند تا با عرضه گوشت منجمد با قیمت هر کیلوگرم ۹۵ هزار تومان، تعادلی را در سطح عرضه و تقاضا ایجاد کند. در این راستا این سازمان با هدف تعدیل قیمت گوشت قرمز در بازار، عرضه گوشت منجمد را در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌‌ای در برخی از استان‌ها آغاز کرده است.
از افزایش قیمت نهاده‌ها تا رشد تقاضا
در این بین دلایل متعددی درخصوص این رشد قیمت گوشت در بازار مطرح میشود. به گفته مسوولان سازمان جهاد کشاورزی افزایش قیمت سرسام‌آور گوشت قرمز ناشی از افزایش قیمت نهاده‌ها به ویژه بالا رفتن قیمت علوفه است. به طوری که افزایش قیمت جو، ذرت و یونجه به بالا رفتن قیمت تمام شده دام تولیدی دامداران منجر شده و از همین‌رو در هفته‌های اخیر افزایش قیمت کشتار گوشت قرمز را نیز شاهد بوده‌ایم. از سوی دیگر برخی از فعالان این حوزه نیز بر این باورند که گرانی اخیر گوشت قرمز در بازار ناشی از افزایش تقاضا در ایام نوروز و ماه رمضان است که این ازدیاد تقاضا به افزایش قیمت آن دامن زده و این در حالی است که در شرایط کنونی دام زنده برای تولید گوشت در کشور وجود دارد.
قیمت‌‌گذاری خودسرانه
بر این اساس اگرچه فعالان صنفی و تولیدکنندگان از مازاد تولید دام و گوشت در کشور سخن می‌گویند، اما قیمتها در بازار روی دیگری از ماجرا را به تصویر می‌‌کشد. گویا بازار فروش کالاهای اساسی دیگر تابعی از عرضه نیست و طبق شواهد موجود، ارزش‌‌گذاری بدون توجه به عرضه و قیمت آن انجام میشود. در این بین به نظر می‌رسد مجموعه‌ای که عهده‌‌دار عرضه گوشت در بازار است، به طور خودسرانه قیمت‌‌گذاری می‌کنند و واسطه‌ها در ضعف و نبود نظارت‌ها عزم خود را جزم کرده‌اند تا قیمت گوشت را همچنان بالا ببرند. این همان موضوعی است که رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور ضمن تایید آن و با اشاره به وجود دام زنده به میزان تولید در کشور درباره علل بالا بودن قیمت دام زنده و گوشت قرمز در بازار می‌گوید: علت گرانی هر محصول در بازار می‌تواند کاهش عرضه و افزایش تقاضا باشد، اما اکنون با این دو گزینه درخصوص گوشت قرمز رو‌به‌رو نیستیم؛ زیرا نه تنها با مازاد دام مواجهیم، بلکه کاهش تقاضا نیز داریم، اما به یقین تورم سایر کالاها روی قیمت این محصول تاثیرگذار است. به گفته منصور پوریان، این در حالی است که دولت برای حمایت از مصرف‌کنندگان در کنار عرضه گوشت قرمز گرم، اقدام به ممنوعیت صادرات دام زنده، واردات لاشه و افزایش عرضه گوشت منجمد کرده است، اما همچنان با بالا بودن قیمت گوشت قرمز در بازار رو‌به‌رو هستیم که بخش عمده آن، به دلال‌بازی در بخش دام زنده و خروج لاشه از کشتارگاه‌ها برمی‌گردد.
تداوم گرانی به منظور واردات لاشه
بر اساس این گزارش، رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور همچنین واردات لاشه را در روند کاهشی قیمت گوشت قرمز در بازار اثرگذار دانسته و ابراز امیدواری کرده است که با این روند قیمتها متعادل شود. بنا به گفته افشین صدر دادرس، در شرایطی که با مازاد و انباشتگی دام زنده مواجهیم، همچنان واردات گوشت انجام میشود، صادرات هم ممنوع است. مصرف گوشت هم کاهش پیدا کرده و واردات گوشت انجام میشود. در حالی که مجموع این موارد باعث کاهش قیمت دام زنده شده است و گوشت گرم باید با قیمت هر کیلو ۱۴۰هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد، اما قیمت گوشت روند صعودی خود را حفظ کرده است. وی با طرح این سوال که چرا با وجود مازاد دام در کشور، واردات گوشت متوقف نمی‌شود و این دام‌ها را از دامداران خریداری نمیکنند که هم تولیدکنندگان ضرر نکنند و هم مردم گوشت را گران نخرند، تاکید می‌کند که طی چند ماه اخیر مکاتبات بسیاری در این زمینه با مسوولان انجام دادیم، اما گوش شنوایی برای اظهارات اتحادیه‌ها و بخش خصوصی وجود ندارد و مسوولان از نظرات کارشناسی اتحادیه‌ها استفاده نمیکنند و آنها را نادیده می‌‌گیرند.
واردکنندگان صادرات را لغو کردند
طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی، سال گذشته نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید و به بازار داخلی عرضه شد؛ در این بین سالانه ۱۰ درصد نیاز کشور نیز از محل واردات تامین میشود. این در حالی است که به عقیده فعالان صنفی، گرانی گوشت سبب شده تا پای واردات به کشور باز شود و جلوی صادرات دام نیز گرفته شود. در حالی که صادرات می‌‌توانست حمایت‌گر بخش تولید کشور نیز باشد. در همین راستا سید‌احمد مقدسی، رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی گاوداران در پاسخ به اینکه چرا به‌رغم ممنوعیت صادرات دام و واردات گوشت به کشور قیمت این کالا همچنان گران است، می‌گوید: مافیای گوشت اجازه کاهش قیمت این کالا را نمی‌دهند و تمام اتفاقاتی که در حوزه ممنوعیت صادرات و واردات گوشت به کشور اتفاق افتاد، به دنبال توطئه همین افراد بوده است. مافیای گوشت دولت را روی یک انگشت می‌چرخاند و زور هیچ کس به آنها نمی‌رسد. ما شش ماه تمام پیگیری و تلاش کردیم تا مجوز صادرات دام را دریافت کردیم، اما واردکنندگان یک شبه آن را ممنوع کردند. حال در چنین شرایطی فعالان این حوزه هشدار می‌دهند که اگر دولت نتواند مافیای گوشت قرمز را کنترل کند، بدون تردید قیمت گوشت قرمز هم پای قیمت مرغ افزایش نرخ را تجربه خواهد کرد؛ بنابراین دولت باید نظارت در این بخش را دوچندان کند. چراکه آنها در‌صدد این موضوع هستند که با افزایش بیرویه قیمت گوشت قرمز، واردات را توجیه‌پذیر جلوه دهند. در عین حال؛ دامداران نیز خواستار حمایت و رسیدگی مسوولان هستند تا نهاده‌ها به سهولت و با قیمت مناسب‌تر در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد و در این صورت می‌توان امیدوار بود که شرایط بازار گوشت قرمز بهبود پیدا کند.
دنیای اقتصاد