بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت سیب‌زمینی طی روزهای اخیر با روند افزایشی به اوج خود در بازار رسیده است که هر یک از فعالان بازار دلایلی برای این نوسانات مطرح می‌کنند، اما از آنجا که این محصول قوت اصلی سبد خانوارها و دهک های ضعیف جامعه محسوب می‌شود، وزارت جهاد در راستای تنظیم بازار مجوز واردات ۵۰ هزارتن سیب‌زمینی را صادر کرده است.
اکبر فتحی معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد در ارتباط با نوسانات قیمت سیب‌زمینی در بازار گفت: اکنون فصل تولید سیب‌زمینی در کشور نیست و در این فصل سیب‌زمینی انباری وارد بازار می‌شود و از سوی دیگر افزایش صادرات موجب کمبود این محصول و نوسانات قیمت در بازار شده است.
معاون وزیر جهاد با بیان اینکه مطابق قانون نمی‌توانیم مانع صادرات شویم، گفت: امسال اراده دولت و وزارت جهادکشاورزی بر این بود که با تصمیمات خلق‌الساعه، بازاری که تجار در خارج از کشور پیدا کرده بودند، بهم نریزد ضمن اینکه قانون نیز مجوز این ممنوعیت را نمی‌دهد؛ بنابراین از طریق واردات، بدنبال تنظیم بازار هستیم.
بنابر آمار سال گذشته ۵ میلیون و ۲۰۰ هزارتن سیب زمینی در کشور تولید شد که امسال بدلیل زیان سیب‌زمینی کاران، محصول کمتری کشت شد که این امر در کنار افزایش صادرات منجر به التهابات قیمت در بازار شده است، از این رو انتظار می‌رود مصوبه الگوی کشت هرچه سریع‌تر اجرا شود تا برنامه مدونی در حوزه تولید و صادرات داشته باشیم.
اخیرا در فضای مجازی گفته می‌شود که به‌رغم مملو بودن انبارها، قیمت سیب‌زمینی با نوساناتی در بازار روبرو شده است، درحالیکه این سیب‌زمینی‌ها مربوط به ذخایر استراتژیک کشور است که بنابر گفته مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی روزانه ۳۵۰ تن سیب‌زمینی با هدف تنظیم بازار از انبار برخی استان ها وارد پایتخت می‌شود.
توزیع قطره چکانی عامل اصلی التهابات بازار سیب‌زمینی
مصطفی دارایی نژاد کارشناس کشاورزی از کاهش ۵ هزارتومانی قیمت سیب‌زمینی در بازار خبر داد و گفت: بنابر سیاست وزارت جهاد مبنی بر مجوز واردات ۵۰ هزارتن سیب‌زمینی، قیمت محصول روند کاهشی داشته و اکنون بار در انبارهای همدان زیاد است،اما قطره چکانی توزیع می‌شد که این امر منجر به نوسان قیمت شد.
به گفته وی، اگر مجوز واردات سیب‌زمینی صادر نمی شد، قیمت سیب‌زمینی در میدان مرکزی به ۶۰ هزارتومان افزایش می‌یافت که خوشبختانه با اعلام واردات قیمت کاهش یافت و به محض ورود سیب‌زمینی‌های وارداتی،قیمت سیب‌زمینی در میدان به کمتر از ۳۰ هزارتومان خواهد رسید.
دارایی‌نژاد قیمت کنونی هرکیلو سیب‌زمینی را ۳۵ تا ۴۵ هزارتومان اعلام کرد و افزود: بنابر اعلام وزارت جهاد مبنی بر مجوز واردات ۵۰ هزارتن سیب‌زمینی، قیمت سیب‌زمینی داخل به ۳۰ هزارتومان کاهش می‌یابد. در حال حاضر عرضه سیب‌زمینی در خرده فروشی‌های سطح شهر بالای ۶۰ هزارتومان گران‌فروشی است.
کارشناس کشاورزی ادامه داد: همه ساله در این مقطع قیمت سیب‌زمینی با نوساناتی در بازار روبرو بود، اما امسال بدلیل سرمای جیرفت ۲ ماه کشت اول سیب‌زمینی را به تعویق انداخت که این امر منجر به التهاب بازار شد، درحالیکه اگر کشت به موقع انجام می‌شد، در شرایط کنونی با نرخ ۲۵ تا ۳۰ هزارتومان در میدان مرکزی توزیع می‌شد.
وی از دپوی ۱۵ تا ۲۰ هزارتن سیب‌زمینی در انبارها خبر داد و گفت: بخشی از سیب‌زمینی‌های انباری به عنوان بذر استفاده می‌شود، بخشی هم توسط دلالان دپو شده تا با توزیع قطره چکانی قیمت را افزایش دهند که واردات جلوی این التهابات قیمت را می‌گیرد.
فعال میدان مرکزی میوه و تره‌بار با بیان اینکه نوسانات قیمت سیب‌زمینی بر سایر فرنگی‌جات اثر گذاشته است، افزود: افزایش قیمت سیب‌زمینی منجر به نوسان فلفل، خیار، کدو، بادمجان، گوجه‌فرنگی و پیاز شد که با کاهش قیمت سیب‌زمینی بر سایر فرنگی‌جات اثر می‌گذارد و بازار به آرامش می‌رسد.
دارایی‌نژاد با بیان اینکه سال گذشته ۵.۵ میلیون تن سیب‌زمینی در کشور تولید شد، گفت: امسال برآورد می‌شد که تولید به ۵.۵ میلیون تن برسد که بدلیل سرمازدگی تولید ۱.۵ میلیون تن کاهش یافت و از طرفی نوسان نرخ ارز منجر به جذابیت صادرات به عراق و افغانستان شد به طوری که براساس آمار بالای ۱.۵ میلیون تن سیب زمینی صادر شده است.
پیش از این رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفته بود: عراقی‌ها با حضور در مناطق سنندج و کردستان و خرید و جمع آوری سیب زمینی، بی‌رویه قیمت را بالا می‌برند و از آنجاکه دولت عراق در طول سال هرازگاهی ورود برخی محصولات کشاورزی ایرانی را ممنوع می‌کند، اکنون دولتمردان این سیاست باید اعمال کنند تا جو بازار داخل آرام شود. همچنبن در حال حاضر صادرات از طریق بازارچه‌های مرزی با تبادلات کالا در حال انجام است که این امر منجر به التهابات بازار شده است.
اجرای مصوبه الگوی کشت و سیاست بازرگانی مدون راهکار تنظیم بازار سیب‌زمینی
براساس این گزارش حسین اصغری مدیرکل دفتر امور سبزی ها و گیاهان جالیزی وزارت جهاد با بیان اینکه تولید سیب‌زمینی در فصل بهار به قدر کفایت انجام خواهد شد، گفت: در فصل بهار مشکلی در تامین سیب‌زمینی مورد نیاز نخواهیم داشت، همچنین برآوردها نشان‌دهنده این است که حدود ۱.۲ میلیون تن سیب‌زمینی انباری در استان‌های همدان، اصفهان، اردبیل، زنجان، چهارمحال و بختیاری، کردستان، خراسان، فارس و سایر استان‌های تولید کننده موجود است که مصرف ۴ ماه کشور را پوشش می‌دهد.
در ادامه عطااللّه هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی گفت: بنده معتقدم به جزء گندم که محصول اساسی و استراتژیک کشور است و برای امنیت غذایی اهمیت فراوانی دارد، محصولات تولیدی دیگر باید طبق قانون حالت شناور داشته باشد به طوری که در صورت مازاد تولید اجازه صادرات داده شود و قانونی گذاشته نشود که ممنوعیت صادرات داشته باشیم چراکه این امر منجر به عدم کشت محصول در سال زراعی آینده خواهد شد یا در صورت محصولاتی که کمبود داریم اجازه واردات داده است.
به گفته وی، یکی از مواردی که الگوی کشت را تنظیم کند، سیاست بازرگانی معقول مبنی بر بازار آزاد است، منتهی زمانی که کشاورز ضرر ببینند سال آینده دنبال کشت نخواهد رفت و تا زمانی که الگوی کشت مبتنی بر واقعیت‌ها هر استان و اقلیم نداشته باشیم، این اتفاقات خواهد افتاد.
هاشمی ادامه داد: با توجه به عدم الگوی کشت مناسب و زیان کشاورزان سیب‌زمینی در سال گذشته، امسال محصول کمتری تولید شد که این امر موجب شد قیمت سیب‌زمینی به ۷۰ هزارتومان برسد. برآوردها حاکی از آن است که برای کشت دوره بعد سیب‌زمینی دچار مشکل بذر خواهیم بود.
عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی با بیان اینکه سال گذشته سیب‌زمینی با نرخ ۶ هزار و ۵۰۰ تومان هم از کشاورزان خریداری نمی‌شد، افزود: در شرایط کنونی که سیب‌زمینی با نرخ ۵۰ تا ۶۰ هزارتومان خریداری می‌شود، کشاورز برای جبران سال قبل بذر می‌فروشد. درحالی که یک سیاست بازرگانی معقول در کنار الگوی کشت مناسب مبتنی بر بازار محور و عدم اتخاذ سیاست خلق الساعه منجر به ایجاد تعادل بازار می‌شود. تا مادامی که صادرکننده و واردکننده اذیت کرد، دیگر رغبتی با واردات و صادرات نخواهند داشت؛ بنابراین با فراهم شدن الزامات، الگوی کشت باید اجرا شود، در غیراین صورت این امر محقق نخواهد شد.
با توجه به سیاست وزارت جهاد مبنی بر واردات سیب‌زمینی پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌ها شکسته شود، اما در بحث پایداری تولید، ثبات بازار حائز اهمیت است که این امر تنها از طریق اجرای مصوبه الگوی کشت و سیاست بازرگانی محقق می شود، براین اساس انتظار می‌رود هرچه سریع‌تر اعتبارات مصوبه الگوی کشت تامین شود که متاسفانه طی ۵۰ سال اخیر تنها شعار این مصوبه داده شده است.
باشگاه خبرنگاران