اسید ترفتالیک (Terephthalic acid) با فرمول شیمیایی C۸H۶O۴ یک ترکیب شیمیایی است. که جرم مولی آن ۱۶۶٫۱۳ g/mol میباشد. شکل ظاهری این ترکیب، پود یا بلورهای سفید است و به عنوان ماده اولیه برای تولید پلی استر به کار میرود.
اسید ترفتالیک یکی از مهمترین مواد شیمیایی واسط در صنعت پتروشیمی میباشد که به عنوان ماده اولیه برای تولید پلی اتیلن ترفتالات استفاده میشود. اسید ترفتالیک جزو مواد معدنی و متعلق به گروه اسید ها می باشد. مهمترین فرآیند تجاری تولید اسید ترفتالیک، واکنش اکسایش پارازیایلن به وسیله هوا در فاز مایع در دما و فشار بالا میباشد.
نام تجاری:
نام تجاری (فارسی):پی تی ای
نام تجاری (انگلیسی): P.T.A
سایر اسامی: پارا بنزن دی کربوکسیلیک اسید, 1و4 بنزن دی کربوکسیلیک اسید, ترفتالیک اسید
مجتمع های تولیدکننده: پتروشیمی تندگویان
موارد مصرف:
تولید الیاف نساجی، فیلم عکاسی، بطری نوشابه ها
روش‌های تولید:
اسید ترفتالیک با اکسیداسیون پارازایلن با اکسیژن در هوا تولید میشود. مهمترین فرآیند تجاری تولید اسید ترفتالیک، واکنش اکسایش پارازیایلن به وسیله هوا در فاز مایع در دما و فشار بالا میباشد. محصول حاصل از این بخش پس از کریستال شدن و فیلتراسیون و خشک شدن برای خالص‌سازی نهایی به بخش خالص‌سازی فرستاده میشود. همچنین در بخش بازیابی به دلایل اقتصادی و همچنین مشکلات زیست محیطی، موادی مانند اسید استیک، پارازایلن و متیل استات به وسیله عملیات جذب و تقطیر متوالی بازیابی می‌شوند و به ابتدای سیستم بازگردانده می‌شوند. در این بخش نیز به وسیله هیدروژناسیون ناخالصیهای عمده آن جدا میشود. سپس محصول نهایی برای استفاده در صنایع پایین دستی پتروشیمی آماده میشود.
اطلاعات ایمنی:
باعث سوزش چشم و تحریکات پوستی میشود.
در صورت خوردن باعث سوزش و التهاب معده میشود.
در صورت گرم شدن آتش می‌گیرد.
اثر روی محیط زیست ندارد.