در حالی که هنوز سازوکار پرداخت وام 80 میلیون تومانی مسکن و نحوه باز پرداخت آن به طور دقیق مشخص نشده است برآوردها نشان می دهد که اگر به روال تسهیلات قبلی ارائه شود متقاضی باید درمجموع 170 میلیون تومان و حتی بیشتر را به عنوان اصل و سود آن به بانک بازگرداند.
با به میان آمدن بحث راه اندازی صندوق پس انداز مسکن و پرداخت وام 80 میلیون تومانی خرید مسکن، در کنار تمامی مسائل مهم و قابل توجه پیرامون این موضوع چگونگی بازپرداخت تسهیلات ارائه شده از اهمیت قابل توجهی برخوردار است چرا که در سویی قدرت پرداخت گیرنده تسهیلات که قرار است با دریافت این وام گامی به سوی خانه دار شدن بردارد مطرح است و در سویی دیگر تامین منابع این صندوق و به عبارتی دیگر بانک پرداخت کننده تسهیلات که به طور یقین گزینه اصلی بانک مسکن خواهد بود قرار دارد.
با وجود اینکه وام مسکن همواره می توانسته نقش قابل ملاحظه ای در تامین بخشی از هزینه خرید مسکن داشته باشد اما میزان باز پرداخت و سودهای سنگین پرداختی آن متقاضیان دریافت این وام ها را دچار تردید می کند به طوری که گاها مشتریان ترجیح می دهند به جای دریافت وام چند ده میلیونی که می تواند به برداشتن بار سنگین هزینه خانه به آنها کمک کند منابع مورد نیاز را تا حد ممکن از راههای دیگری تامین کرده تا از برگرداندن سودهای سنگین بابت مبلغ دریافتی در امان باشند.
این درحالی است که بررسی ارقام وام های پرداختی مسکن و میزان دریافتی سود واصل آن در پایان مدت تعیین شده در یکی- دو دوره اخیر نشان می دهد که به طور طبیعی با طولانی تر شدن مدت زمان بازپرداخت مجموع اصل و سود برگشتی به دو برابر مبلغ دریافتی و یا حتی بیشتر نیز رسیده است.
سود 14 تا 21 میلیونی وام 18 میلیون تومانی
بنابراین گزارش، در سال 1386 که میزان وام مسکن از 12 میلیون تومان 18 میلیون تومان افزایش یافت شرایط به گونه ای بود که متقاضیان دریافت وام 18 میلیونی مسکن برای پازپرداخت این وام در مدت 12 سال با سود 13 درصد و به روش ساده، ماهانه 223 هزار و 177 تومان می پرداخته و سود دریافتی برای این وام نیز بیش از 14 میلیون تومان بود یعنی برای یک وام 18 میلیونی مجموع تسهیلات و سود دریافتی از مشتری 32 میلیون و 137 هزار و 500 تومان تعیین شد.
همچنین برای بازپرداخت وام 18 میلیونی در مدت 15 سال و به روش ساده باید ماهانه 198 هزار تومان قسط پرداخت می شد و سود دریافتی با این حساب بالغ بر 17 میلیون تومان بود به عبارتی مجموع تسهیلات و سود دریافتی از مشتری به بیش از 35میلیون تومان یعنی نزدیک به دو برابر مبلغ دریافتی می رسید.
در عین حال متقاضی دریافت وام 18 میلیونی برای بازگرداندن 18 ساله تسهیلات دریافتی باید ماهانه بیش از 181 هزار تومان قسط پرداخته و سود دریافتی حاصل ازاین وام در مدت یاد شده بالغ بر 21 میلیون تومان بود که در مجموع مشتری مبلغی حدود 39 میلیون تومان را به بانک مسکن برمی گرداند.
وام 35 میلیونی با بازپرداخت 75 میلیونی
سال گذشته بود که بعد از چند سال ثبات مبلغ وام مسکن و با توجه به تغییرات اقتصادی و رشد تورم در سالهای اخیر پیشنهاد بانک مسکن برای افزایش رقم وام از 18 میلیون تومان در شورای پول و اعتبار به تصویب رسید و میزان وام مسکن حدود دو برابر شده و به 35 میلیون تومان رسید.
اما این افزایش هم از سودهای سنگین جانماند و جدول اقساط بازپرداخت نشان داد که مشتری باید برای گرفتن وام 35 میلیون تومانی آنهم در شرایطی که قیمت هر متر خانه چندین برابر شده بود و این میزان وام چندان هم قابل توجه نبود بیش از 70 میلیون تومان باز می گرداند.
بر این اساس گیرنده تسهیلات 35 میلیونی با سود 15 درصد ، در 12 سال و به روش ساده باید ماهانه حدود 520 هزار تومان ، سودی بیش از 40 میلیون تومان و در مجموع بیش از 75 میلیون تومان بازگرداند.
همچنین زوجین که وام 50 میلیون تومانی به آنها تعلق می گیرد باید در 12 سال با سود 15 درصد ماهیانه 750 هزار تومان قسط پرداخته و در پایان با پرداخت 58 میلیون تومان سود حدود 108 میلیون تومان را به عنوان اصل و سود وام دریافتی به بانک بپردازند.
و اما وام 80 میلیون تومانی...
اما صندوق پس انداز مسکنی که قرار است با توجه به نامه مشترک رییس کل بانک مرکزی و وزیر راه و شهرسازی به رییس جمهور راه اندازی شود بنابرآنچه که تاکنون مسوولان ذیربط عنوان کرده اند وامی بین 40 تا 80 میلیون تومان را به گیرندگان که به نظر می رسد عمدتا اقشار متوسط به بالا هستند پرداخته خواهد شد.
این در حالی است که بنابر آخرین اطلاعات ارائه شده از سوی مسوولان راه و شهرسازی برای بازپرداخت اقساط وام هایی که بین 40 تا 80 میلیون تومان پرداخت خواهد شد مبلغی بین 600 تا 800 و 900 هزار تومان پیش بینی شده که البته سازوکار آن اعلام نشده است.
اما درصورتی که فرض را بر روال پرداخت وام های مسکن قبلی قرار دهیم در صورتی که وام 80 میلیون تومانی به مشتری اعطا شود با توجه به اعلام اخیر سیف-رییس کل بانک مرکزی- مبنی براینکه آخرین پیشنهاد ارائه شده برای سود 14 درصد بوده است محاسبات نشان می‌دهد که مشتری برای بازگرداندن مجموع اصل و سود این وام طی 12 سال باید رقمی بالغ بر 166 میلیون تومان را به بانک بازگرداند.
در عین حال برای بازپرداخت 12 ساله وام 80 میلیون تومانی با سود 14 درصد اقساط ماهیانه حدود یک میلیون و 150 هزار تومان خواهد بود.
بنابراین گزارش اگر قرار باشد که وام 80 میلیون تومانی برای بازپرداخت 15 ساله با سود 14 درصد اخذ شود آنگاه گیرنده این ماهیانه قسط کمتری درحدود یک میلیون و 70 هزار تومان را می پردازد اما در پایان رقمی در حدود 200 میلیون تومان به عنوان اصل و سود وام دریافتی به بانک خواهد پرداخت.
این درحالی است که بنابر تدابیر در نظر گرفته شده قراراست تا تسهیلات اعطایی به گونه ای باشد که مشتری بتواند در مدت زمان بیشتری نسبت به سایر وام ها اقساط را پرداخت کرده و رقم قسط نیز کمتر از یک میلیون تومان باشد که در این شرایط نیز واضح است که با طولانی تر شدن مدت زمان بازپرداخت، مجموع اصل و سود پرداختی برای یک وام 80 میلیون تومانی از 200 میلیون تومان هم فراتر خواهد رفت.
با این حال تمامی اعداد و ارقام مطرح شده در حد یک محاسبه و فرضیه براساس آنچه که تاکنون روال بوده و عنوان شده، است. بنابراین ممکن است که با روشن شدن سازوکارهای صندوق پس انداز مسکن، نرخ سود از 14 درصد بیشتر و یا کمتر بوده و یا اینکه مدت زمان بازپرداخت به حد قابل توجهی افزایش یابد که در این شرایط رقم پرداختی برای هر قسط همچنین مجموع اصل و سود وام دچار تغییر می شود.
ایسنا