طولانی شدن روند کاهش قیمت نفت خام، افزایش فشار بر بودجه، کاهش ذخایر ارزی و ناکامی در به زانو درآوردن شیل های نفتی، احتمال تجدید نظر عربستان در سیاست کاهش قیمت نفت را افزایش داده است.
مقامات عربستانی در ماه های اخیر هدف اصلی خود از کاهش قیمت ها را مقابله با افزایش سهم کشورهای غیر عضو اوپک در بازار جهانی نفت و به زانو درآوردن شیل های نفتی آمریکا اعلام کردند، اما گذشت زمان، موفقیت اندک این سیاست را نشان داده است.
با وجود اینکه قیمت نفت خام به زیر 50 دلار سقوط کرده، اما تاکنون تغییر چشمگیری در میزان تولید نفت شیل آمریکا رخ نداده و این صنعت همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد.
چندی پیش نیز بلومبرگ به نقل از شرکت های آمریکایی تولید کننده شیل های نفتی اعلام کرد، توان آنان برای تحمل کاهش قیمت نفت، از بسیاری از کشور های اوپک که شریک عربستان سعودی محسوب می شوند، بیشتر است.
آرکیه دانهام رییس شرکت تولید نفت شیل 'چساپیک انرژی' به بلومبرگ گفت: عربستان سعودی در آمریکا دست به یک قمار بزرگ زده است.
دانهام ادامه داد: پیامد کاهش قیمت نفت به چنین سطحی، برای دیگر کشورهای عضو اوپک خوفناک تر است.
ناکامی سیاست کاهش قیمت در به حاشیه راندن صنعت شیل نفت به حدی است که مرکز معتبر اقتصادی سیتی گروپ پیش بینی کرد عربستان سعودی در جنگ قیمت نفت پیروز نخواهد شد.
این مرکز اقتصادی خاطرنشان می کند: اگرچه هیچکس مطمئن نیست عربستان سعودی، کشوری که به پشتوانه ذخایر عظیم خود، با کنترل عرضه نفت به بازار، قیمت نفت را کنترل می کند، واقعا آنگونه که ادعا می کند با کاهش قیمت نفت مشکلی نداشته باشد.
به عقیده کارشناسان، این خطر وجود دارد که قیمت پایین نفت، پروژه های حفاری پرهزینه نفت غیرمعمول در عربستان را غیرممکن سازد.
عربستان سعودی به دنبال آن است که آنقدر به قیمت نفت اجازه کاهش دهد که تولید نفت شیل آمریکا مهار شود اما به نظر می رسد رشد تولید نفت شیل آمریکا می تواند حتی در صورت تداوم کاهش قیمت نفت، افت سرمایه گذاری و کاهش دکل ها نیز همچنان افزایش یابد.
سیتی گروپ پیش بینی کرد، با کاهش قیمت نفت، از شتاب تولید نفت شیل آمریکا کاسته می شود اما افزایش تولید متوقف نخواهد شد.
هدف دیگری که عربستان از کاهش قیمت نفت خام دنبال کرده، اعمال فشار اقتصادی و سیاسی به کشورهایی مانند ایران و روسیه بوده است.
اگرچه کاهش قیمت نفت خام فشار زیادی به مسکو و تهران وارد خواهد کرد و موجب کسری بودجه آنها خواهد شد، اما تاثیر منفی کاهش قیمت ها بر اقتصاد عربستان سعودی را نیز نمی توان نادیده گرفت.
طولانی شدن روند کاهش قیمت ها موجب می شود که عربستان بخش عمده ای از ذخایر ارزی خود را از دست داده و با مشکلات اقتصادی بیشتری مواجه شود.
به عقیده کارشناسان، عربستان سعودی نمی تواند قیمت نفت را برای همیشه پایین نگه دارد، زیرا برای ایجاد تعادل در بودجه خود، دست کم به قیمت 100 دلار در هر بشکه نفت نیاز دارد و با توجه به پتانسیل آشوب و ناآرامی در این کشور، قادر نیست به مدت طولانی با کسری بودجه ادامه دهد.
در این میان، انتشار خبر موافقت تلویحی عربستان با افزایش قیمت نفت را می توان ناشی از شکست سیاست دولت ریاض در سیاست کاهش قیمت نفت دانست که می تواند موجب بازنگری در روند کاهشی قیمت نفت باشد.
به نظر می رسد، وقت آن رسیده که مقامات سعودی، روند همگرایی با سایر تولیدکنندگان نفت را در پیش گرفته و با توقف روند کاهشی قیمت نفت، جلوی واردآمدن خسارات بیشتر به خود و سایر کشورها را بگیرند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی