روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 16 به وقت تهران) بهای هر بشکه نفت خام آمریکا با بیش از یک دلار افت به مرز 47 دلار رسید. نفت برنت نیز با افت حدود 1/5 دلاری در هر بشکه در کانال 48 دلار معامله شد؛ اما در این بین به دلیل رقابت بین کشورهای عضو اوپک و اعمال تخفیف از سوی این کشورها در این مدت، سبد نفتی این سازمان با افت بیشتری مواجه شده است، بهطوریکه در حال حاضر کمتر از نفت شاخص آمریکا قرار گرفته است. بر اساس آخرین به روز رسانی سایت اوپک، بهای نفت این سازمان در آخرین روز کاری هفته گذشته میلادی، به 45/19 دلار بر بشکه رسیده است.
نیاز به نفت زیر 40 دلار برای تغییر روند قیمت
با تداوم افت قیمت نفت، انتظار میرود موسسههای بینالمللی انرژی در گزارشهای خود پیشبینی قیمتی نفت در سال جاری میلادی را کاهش دهند که گلد من ساکس جزو اولین موسساتی است که به این کار اقدام کرده است.
موسسه گلدمن ساکس به تازگی از تداوم کاهش افت قیمت نفت خبر داده است. به اعتقاد کارشناسان این موسسه افت قیمت نفت تا کاهش قابل توجه تولیدات شیل ادامه خواهد داشت و برای توقف تولیدات شیل نفت باید به قیمتهای زیر 40 دلار برسد. بر اساس این گزارش، میانگین قیمت نفت برنت در سه ماه اول سال به 42 دلار و نفت آمریکا به 41 دلار در هر بشکه خواهد رسید. گلدمن ساکس در پیشبینی قبلی خود در همین بازه زمانی قیمت 80 دلار را برای برنت و برای نفت آمریکا قیمت 70 دلار را پیشبینی کرده بود. براساس این گزارش افت قیمت نفت در سه ماه دوم سال ادامه خواهد داشت؛ بهطوریکه میانگین قیمت نفت آمریکا در 6 ماه اول سال به 39 دلار در بشکه خواهد رسید. بر همین اساس با کاهش تولید قیمتها در 6 ماه دوم افزایشی خواهد بود. این موسسه پیشبینی قیمت این نوع نفت را برای سال جاری میلادی، از 80 دلار درهر بشکه به 65 دلار کاهش داده است.
رئیسجمهور ونزوئلا همچنان در سفر
کاهش پیشبینیهای قیمت نفت در حالی رخ داده است که ونزوئلا در پی افزایش قیمت نفت است. این کشور که به اقتصاد بیمار و وابسته مشهور است، با تداوم کاهش قیمت نفت با مشکلات عدیدهای مواجه شده است. گفته میشود با کاهش قیمت نفت و افزایش مشکلات اقتصادی در این کشور، نظرسنجیها از کاهش محبوبیت رئیسجمهور این کشور بین مردمش خبر میدهند که میتواند در آینده به بحران سیاسی در ونزوئلا منجر شود.
در این راستا رئیسجمهور این کشور دور جدیدی از سفر جهت رای زنی درباره جلوگیری از افت قیمت نفت را آغاز کرده است. نیکلاس مادورو که سفر خود را از چین آغاز کرده و بعد به ایران سفر کرده بود، روز گذشته میهمان سعودیها شد. هرچند اخبار مبهمی مبنی بر توافق بین وی و سلمان بن عبدالعزیز، ولیعهد عربستان منتشر شد که از توافقات لازم برای افزایش قیمت نفت و برقراری ثبات در بازار نفت جهانی خبر میداد اما اینکه عربستان برای افزایش قیمت نفت به کاهش تولید تن دهد جای تردید است؛ چراکه در این مدت مقامات عربی بارها اعلام کردهاند که تولید خود را کاهش نخواهند داد. گفته میشود بعد از عربستان، مادورو سفری به قطر و سپس به الجزایر خواهد داشت.
ونزوئلا پیش از این نیز دوری از سفرها را برای توافق بر سر کاهش تولید انجام داد که بینتیجه ماند. در واقع پیش از نشست اخیر اوپک رامیرز، وزیر امور خارجه این کشور در آن دوران به کشورهای تولیدکننده نفت سفر کرد و برای توافق بر سر کاهش تولید به رایزنی پرداخت، اما سفرهای وی بینتیجه ماند و کشورهای عضو اوپک در نشست اخیر این سازمان بر سر کاهش تولید به نتیجه نرسیدند. در پی نتیجه نگرفتن رامیرز، رئیسجمهوری ونزوئلا وی را از پست وزیر امور خارجه این کشور بر کنار کرد.
عراق دنباله روی عربستان
اما عراق با افزایش قیمت نفت خود برای مشتریان آسیایی نشان داد که در پی جنگ قیمت با عربستان نیست و کشورهای عضو اوپک هر بار که عربستان به کاهش قیمت اقدام میکند تنها برای نگه داشتن مشتریان خود مجبور میشود نفت را با تخفیفهای مشابه عرضه کنند.
به گزارش بلومبرگ، عراق قیمت نفت خام خود را برای تحویل در ماه فوریه در بازارهای آسیایی ٣٠ سنت افزایش داد تا در این زمینه دنباله رو عربستان باشد. بر اساس این گزارش نفت سبک بصره در ماه فوریه در مقایسه با نفت دبی، 3 دلار و ٧٠ سنت ارزانتر عرضه میشود. در واقع عراق در ماه ژانویه(ماه جاری میلادی) نفت خود را حدود 4 دلار ارزانتر در آسیا به فروش میرساند. پیش از این عربستان و ایران قیمت نفت خود را برای تحویل در ماه فوریه در بازارهای آسیایی افزایش داده بودند. دنباله روی عراق از عربستان تنها مختص بازارهای آسیایی نشده است. در واقع این کشور در بازار اروپا به تبعیت از عربستان نفت خود را با تخفیف بیشتری در ماه فوریه تحویل خواهد داد. به گزارش بلومبرگ، عراق نفت بصره در اروپا را برای تحویل در ماه فوریه حدود 1/6 دلار در هر بشکه کاهش داد و اختلاف قیمت نفت خود را با شاخص برنت به 5 دلار و ٩٥ سنت رساند. این اختلاف شاخص در ماه جاری 4 دلار و ٣٥ سنت است. بهای نفت بصره در آمریکای شمالی و جنوبی نیز کاهش یافت و به 1/05 دلار رسید.
ضعف تقاضا ادامه دارد
از طرفی طی چند روز اخیر آتشسوزی در پالایشگاه اهایو و پنسیلوانیا باعث کاهش تقاضای نفت خام و اشباع آن در بازار آمریکا شد که این خود به کاهش قیمت نفت کمک کرده است. از طرفی روز گذشته ارزش دلار در برابر یورو افزایش یافت و بر قیمت نفت برای کاهش بیشتر فشار آورد. چندی است که اروپا دچار رکود شده است و بانک مرکزی اروپا برای خروج از رکود برخی سیاستهای انبساطی را مد نظر قرار داده است. روز گذشته گمانهزنیهایی برای شروع اعمال این سیاستها افزایش یافت که به افت ارزش یورو منجر شد.
بهطور کلی وضعیت تقاضا در بازار نفت تعریف چندانی ندارد و بعید به نظر میرسد که تقاضا آنچنان افزایش یابد که به افزایش قیمت نفت منجر شود. پیش از این برخی کشورهای عضو اوپک معتقد بودند که با کاهش قیمت نفت، مصرف در بین کشورهای واردکننده نفت افزایش مییابد که این به رشد تقاضا و افزایش قیمت نفت کمک خواهد کرد، اما با کاهش قیمت، نفت کشورهای چین، هند و فرانسه برای جلوگیری از افزایش مصرف قیمت بنزین را با افزایش مالیات یا کاهش یارانه در سطح بالایی قرار دادند و از وابستگی بیشتر اقتصاد خود به افزایش جلوگیری کردند. در امریکا نیز طی چند روز اخیر اوباما طی سخنانی به مردم این کشور بر سر افزایش مصرف بنزین تذکر داد. اوباما اعلام کرد که افت قیمت نفت موقتی است و دولت آمریکا همچنان از خودروهای کم مصرف حمایت میکند. در واقع همانطور که گلدمن ساکس هم در آخرین گزارش خود اعلام کرده است تنها با کاهش عرضه بهای نفت افزایش مییابد و از آنجا که کاهش عرضه از سوی کشورهای عضو اوپک بعید است تنها با قربانی شدن نفت شیل است که قیمتها افزایشی خواهند شد؛ اما درباره اینکه تولیدکنندگان شیل در چه قیمتی از تولید نفت دست میکشند و چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد حدس و گمانههای زیادی وجود دارد.
دنیای اقتصاد