روزهای زمستانی و سرد پلیمری‌هانفت، گاز و پتروشیمی پلیمر و پلاستیک 

هم‌اکنون در بازار انتظار برای کاهش قیمت‌های پایه یا قیمت‌های پیشنهادی باعث شده تا خریداران در بورس و بازار به امید یا ترس از کاهش بیشتر قیمت‌ها استراتژی صبر و انتظار را در پیش بگیرند که کاهش قیمت‌های پیشین و احتمال افت نرخ‌های پیشنهادی در آینده به این شرایط دامن زده است.

کاهش حجم تولید در صنایع پایین دستی، سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی، تضعیف بازار پلیمرها در ایران و سایر کشورهای جهان، ثبات نسبی قیمت دلار و همچنین شایعاتی مبنی بر احتمال افزایش کالاهای وارداتی با قیمت‌هایی پایین تر و ضعف بازارهای صادراتی کشور چهره واقعی بازار در روزهای اخیر است که باعث شد تا بازار یک روز بی‌رونق و سخت را با رکود معاملات تجربه کند. به نظر می‌رسد بازار به حمایت نیاز دارد زیرا این شرایط از یک سو تقویت رشد اقتصادی در کشور و افزایش تولید ناخالص داخلی را محدود خواهد کرد و از سوی دیگر ممکن است بازار بالفعل داخلی با بحران رو‌به‌رو شود که یکی از خروجی‌های آن افزایش واردات و رشد نرخ بیکاری خواهد بود که قطعا رخداد مطلوبی نیست. روز سه‌شنبه به‌عنوان مهم‌ترین‌ روز هفته برای عرضه محصولات پلیمری با کاهش شدید حجم معامله در بورس کالا رو‌به‌رو شدیم که یک جو منفی بزرگ را به بازار تزریق کرد. کاهش شدید تقاضا، بی‌توجهی فعالان بازار و خریداران به کاهش قیمت‌های پایه، ترس از کاهش بیشتر قیمت‌ها و احتمال بروز ضرر و زیان، عدم حضور بسیاری از کارگزاران در تالار روز گذشته محصولات پتروشیمی و دورنمای نامشخص بازار را می‌توان برخی از ویژگی‌های معاملات در بورس کالا دانست. این در حالی است که وضعیت بورس کالا و مخصوصا رینگ پتروشیمی را باید انعکاسی از وضعیت بازار داخلی دانست و ضعف شدید معاملات و وضعیت سخت تولید داخل را باید یکی از دلایل اصلی این وضعیت به شمار آورد.
روز گذشته تالار معاملات محصولات پتروشیمی رونق چندانی نداشت و حتی می‌توان از نام رکود و کاهش حجم معاملات نیز برای این عرضه‌ها استفاده کرد. به جز چند گرید خاص اغلب کالاها با کاهش شدید جذابیت، افت تقاضا و تضعیف حجم معاملات رو‌به‌رو بودند که یک سه شنبه بی رونق و راکد را باعث شد. ورود پتروشیمی بندرامام و اروند به فاز اورهال و فراگیر شدن یک جو تردید نسبت به احتمال وقفه عرضه برخی انواع PVC باعث شد که جذابیت این کالاها افزایش یابد تا جایی که پلی‌وینیل کلراید S65 پتروشیمی غدیر، پلی‌وینیل کلراید S65 و OFF درجه 1 آن از محصولات پتروشیمی اروند از جمله کالاهایی بودند که با افزایش جذابیت و رقابت معامله شدند که پس از رسیدن به سقف مجاز افزایش قیمت‌ها (اصطلاحا از این رخداد به سقف خوردن نام می‌برند) متوقف شدند. از سویی پلی‌وینیل کلراید OFF - E6834 درجه 1 پتروشیمی اروند با کم توجهی بازار رو به رو شد و برای 4334 تن عرضه تنها 66 تن تقاضا به ثبت رسید. رخداد مهم دیگر بازار در روز گذشته بی‌توجهی به بسیاری از انواع OFF گرید پلیمرها بود که در گذشته جذابیت بسیاری داشتند ولی شرایط سخت بازار باعث شد که پلی‌وینیل کلراید OFF - S65 درجه 3 پتروشیمی غدیر، پلی‌وینیل کلراید OFF - S65 درجه 2 پتروشیمی اروند، پلی‌اتیلن سنگین بادی OFF - 0035 درجه 1 پتروشیمی بندرامام، پلی‌اتیلن سبک فیلم OFF - 0075 درجه 2 و پلی‌اتیلن سبک فیلم OFF - 0200 درجه 2 پتروشیمی بندرامام با کم‌توجهی یا بی‌توجهی بازار رو‌به‌رو شود.
هم‌اکنون در بازار داخلی شرایط نامطلوبی حاکم است و کاهش حجم معاملات، ضعف نقدینگی و کاهش جذابیت تولید چهره واقعی این بازار را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که هم‌اکنون در روزهای سرد سال قرار داریم و نزدیکی به تعطیلات عید نوروز باعث خواهد شد که حجم تولید افزایش یافته و اصطلاحا بازار برای شب عید آماده باشد. با توجه به شرایط سخت بازار و کاهش حجم معاملات در بورس یا بازار غیررسمی در روزهای اخیر می‌توان نتیجه گرفت که حجم تولید در صنایع پایان دستی شدیدا کاهش داشته و البته ضعف تقاضای داخلی و صادراتی برای محصولات نهایی هم در این بین موثر بوده است. شنیده‌ها حکایت از آن دارد که هم اکنون بازار عراق و مرزهای ورودی این کشور با گشایش‌هایی رو‌به‌رو شده ولی حجم واردات به اندازه قبل نیست. البته وضع قانون تعرفه ترجیحی بین عراق و ترکیه باعث شده تا تعرفه واردات محصولات نهایی از ترکیه به عراق شدیدا کاهش یافته و در برخی موارد به صفر نزدیک شود. این مطلب دقیقا نیاز به مداخله دولت و تسهیل تجارت بین ایران و عراق و البته وضع تعرفه‌های ترجیحی را خاطر نشان می‌کند. این در حالی است که برخی شنیده‌ها از وضع این شرایط بین ایران و ترکیه نیز حکایت داشته که در روزهای آینده به آن بیشتر خواهیم پرداخت.  کاهش قیمت‌های پایه در ابتدای دی ماه و پس از آن کاهش قیمت برخی گریدهای خاص، تاکنون به افزایش جذابیت خرید منجر نشده و بازار برای کاهش بیشتر قیمت‌ها اصرار دارد. با توجه به کاهش ممتد قیمت‌های جهانی به تبع سقوط قیمت نفت و مخصوصا کاهش قیمت برخی کالاهای وارداتی در بازار داخل به نظر می‌رسد که باید تولیدکنندگان نسبت به این انتظار توجه نشان دهند زیرا ممکن است بازارهای بالفعل خود را نیز از دست بدهند. هم‌اکنون شایعات گسترده‌ای مبنی بر افزایش محموله‌های وارداتی و با قیمت‌هایی پایین‌تر از قیمت‌های فعلی در بازار به گوش می‌رسند که در صورت صحت آنها می‌تواند داده منفی بزرگی برای تولیدکنندگان در صنایع بالادستی باشد. این در حالی است که هم‌اکنون این احتمال وجود دارد که برخی از واردکنندگان با استفاده از ارز مبادلاتی اقدام به واردات کرده باشند که در کنار کاهش قیمت‌های جهانی می‌تواند به کاهش سهم بازار تولیدکنندگان بزرگ در صنایع بالادستی داخلی منجر شود. تمامی این موارد در حالی است که قیمت‌های جهانی شدیدا نزولی شده و البته برخی کشورها همچون عربستان و قطر با سرمایه‌گذاری‌های عظیم خود بر صنعت پتروشیمی با قیمت‌های تمام‌شده پایین و اعمال تخفیف‌های گسترده تلاش دارند تا سهم بازار بیشتری برای خود به‌دست آورند. در این رقابت بین تولیدکنندگان بزرگ داخلی با تولیدکنندگان دیگر کشورهای رقیب در کنار ثبات نسبی قیمت دلار و حتی روند نزولی آرام آن در قیمت‌هایی کمتر از 3500 تومان، ممکن است جایگاه صادرکنندگان ایرانی تضعیف شده که نهایتا به کاهش جذابیت صادرات منجر خواهد شد.  بهتر است تولیدکنندگان اصلی بیش از گذشته نسبت به واقعیت‌های بازار توجه نشان دهند زیرا ممکن است جایگاه فعلی خود را نیز در بازار داخلی از دست بدهند.

مهم‌ترین رخدادها در رینگ محصولات پتروشیمی در بورس کالا:
   سقوط قیمت جهانی نفت که می‌تواند به کاهش بیشتر قیمت پلیمرها در بازارهای جهانی منتهی شود.
  کاهش شدید تقاضا و تضعیف روزشمار حجم معاملات در بورس کالا
  بی‌توجهی فعالان بازار به کاهش قیمت‌های پایه توسط شرکت ملی پتروشیمی و برخی از تولیدکنندگان
  کاهش توجه به گریدهای جذاب همچون گریدهای OFF با کاهش حجم تقاضا
  افزایش روزشمار شایعات و انتظار کاهش قیمت‌های پایه
  بالا بودن جذابیت خرید انواع PVC مخصوصا عرضه‌های نقدی در کنار قرارداشتن پتروشیمی اروند و بندرامام در فاز اورهال و ثبت چند رقابت و رسیدن به سقف مجاز افزایش قیمت‌ها
  کاهش قیمت‌های پیشنهادی در بازار داخلی و انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها در روزهای آینده
  افزایش عرضه اجناس وارداتی در کنار وجود شایعاتی مبنی بر افزایش بیشتر این قبیل کالاها در بازار با قیمت‌هایی پایین‌تر
  نزدیکی به روزهای پایانی ماه و انتظار برای قیمت‌های پایه جدید برای بهمن ماه
  عدم حضور بسیاری از کارگزاران در تالار بورس کالا به دلیل نبود تقاضای خرید
  کاهش شدید خرید اغلب تولیدکنندگان به اندازه ضرورت نه به اندازه نیاز
  وجود برخی عرضه‌ها در بازار داخلی با قیمت‌هایی پایین‌تر از قیمت تمام شده در بورس کالا
  ترس خریداران از کاهش بیشتر قیمت‌ها و ضرر و زیان آنها در صورت خرید و اتخاذ استراتژی صبر و نظاره شرایط: Wait & See

روزنامه دنیای اقتصاد