زهرا واعظ: پس از آنکه رییس‌جمهور در برنامه زنده تلویزیونی از ماموریت بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز خبر داد، دیروز وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز اعلام کرد که به دستور رییس‌جمهور همان سیاست کنترل بازار سکه در خصوص بازار ارز نیز اعمال خواهد شد و سیاست دولت در خصوص تحولات نرخ ارز «حذف فاصله بین نرخ رسمی و نرخ آزاد در بازار ارز برای دلار» است.
این موضع رسمی دولتمردان پس از آن بیان می‌شود که در پی افزایش قیمت طلا در بازارهای داخلی، نرخ دلار در بازار آزاد نیز دستخوش تغییرات شد و روند رو به رشدی را در پیش گرفت. به گونه‌ای که از ابتدای اردیبهشت با کاهش تب طلا در بازارهای داخلی و بانک‌ها، شاهد افزایش قیمت در نرخ دلار بودیم. به این ترتیب که نرخ دلار در تاریخ دهم اردیبهشت به 1150 تومان در بازار آزاد رسید که تقریبا اختلاف آن با قیمت رسمی دلار (مرجع) 100 تومان بود. در همین حال، اوج این افزایش قیمت‌ها در روز 21 اردیبهشت‌ماه اتفاق افتاد. زمانی که با تخلیه حباب سکه و کاهش تب خرید طلا، نقدینگی‌ها متوجه بازار ارز شد و اواخر هفته گذشته نرخ دلار به 1200 تومان رسید که اختلاف آن با نرخ مرجع بانک مرکزی حدود 150 تومان شد. در همین حال، بهمنی رییس بانک مرکزی در واکنش به این اختلاف قیمت‌ها در بازار ارز آن را حبابی حدود 60 تا 70 تومانی دانسته و اعلام کرد که این حباب به زودی از بین خواهد رفت. این در حالی بود که اختلاف قیمت بین نرخ دلار آزاد و نرخ مرجع بیش از رقم یاد شده توسط بهمنی بود و این سوال را ایجاد می‌کرد که آیا رییس کل بانک مرکزی به نرخ سومی برای دلار اعتقاد دارد که حباب‌زدایی شده از نرخ آزاد است یا تنها یک اشتباه سهوی در ارائه قیمت صورت گرفته است؟ اینک به دنبال افزایش فاصله میان نرخ ارز در بازار آزاد و نرخ رسمی دلار، وزیر امور اقتصادی و دارایی موضع رسمی دولت در این خصوص را حذف فاصله بین نرخ رسمی و نرخ آزاد در بازار ارز برای دلار عنوان کرده و می‌گوید: بر اساس دستور رییس‌جمهور، همان سیاست اعمال شده در بازار سکه در بازار ارز نیز عملیاتی خواهد شد. از سوی دیگر، بسیاری از تحلیلگران معتقدند نوسانات به وجود آمده در بازارهای مختلف نشان از آن دارد که حجم قابل‌توجهی از نقدینگی در کشور سرگردان بوده و این پول سرگردان در گردش هر روز به یک بازار رفته و آن را با اختلال مواجه می‌کند. همین نقدینگی سرگردان در سال‌های 86 و 87 هم وارد بخش مسکن شد که افزایش قیمت‌های شدید در این بخش را همه به خاطر دارند.
مواضع آقای سخنگو
شمس‌الدین حسینی دیروز در حاشیه همایش روابط عمومی‌های وزارت امور اقتصادی و دارایی در جمع خبرنگاران درباره سیاست دولت در خصوص تحولات نرخ ارز، گفت: اولین اقدام دولت حذف فاصله بین نرخ رسمی و نرخ آزاد در بازار ارز برای نرخ دلار است. حسینی با اشاره به سیاست بانک مرکزی و وزارت اقتصاد برای بازار سکه گفت: همان طور که بازار سکه با همت و برنامه‌ریزی ساماندهی شد برای بازار ارز همچنین کاری را مدنظر داریم. وی با بیان اینکه در حال حاضر اختلاف بین نرخ رسمی و نرخی که توسط صرافی‌ها و بازار آزاد برای دلار اعلام می‌شود، حدود 10 درصد است، افزود: فاصله حدود 10 درصد بین نرخ رسمی و نرخ بازار ارز در برخی از صرافی‌ها به دلیل یک نوع سفته‌بازی و غیر‌واقعی است و بانک مرکزی با داشتن منابع کافی سیاست مناسبی به خرج می‌دهد. وی افزود: همانگونه که در مورد بازار سکه گفته شد در مورد ارز نیز قابل ذکر است که اگر کسانی به بهانه سفته‌بازی وارد این بازار شوند، پشیمان خواهند شد چون بانک مرکزی ذخایر کافی در اختیار دارد. وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: پیشنهاد می‌کنم دارندگان نقدینگی، بازارهای موبایل، مسکن، سکه و ارز را برای سرمایه‌گذاری دنبال نکنند، بلکه از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و نزد بانک‌ها استفاده کنند.
دستور رییس‌جمهور به بانک مرکزی
از سوی دیگر رییس‌جمهور در گفت‌و‌گوی زنده تلویزیونی با مردم با تاکید بر تقویت پول ملی در مقابل ارزهای خارجی تصریح کرد که بانک مرکزی مامور شده که بازار ارز را کنترل کند و این کار را انجام خواهد داد. احمدی‌نژاد افزود : با وجود مصرف بالای ارز، ذخایر و در آمد ارزی ما نیز بسیار بالاست. وی با اشاره به هیاهویی که در بازار ارز رخ داده خاطرنشان کرد: این تحرکات، مقطعی است و هر کسی که به آن توجه کند، ضرر می‌کند.
رییس‌جمهوری گفت:عده ای معتقدند که اگر نرخ ارز بالا برود مزایایی به همراه دارد، اما باید توجه داشت که مضرات آن بیشتر بوده و در دراز مدت به ضرر اقتصاد کشور است. وی افزود: بررسی نوسانات نرخ ارز از سال 1340 و اندازه‌گیری این مساله با شاخص‌های اصلی اقتصادی اشتباه بودن این تفکر را نشان می‌دهد. احمدی‌نژاد اضافه کرد: برخی می‌گویند اگر نرخ ارز را متناسب با تورم بالا ببریم، صادرات غیر‌نفتی افزایش می‌یابد که درست نیست.وی ادامه داد: در 5 سالی که نرخ ارز را ثابت نگاه داشته‌ایم در واقع در مقایسه با تورم، قیمت ارز را کاهش داده‌ایم، زیرا مابه‌التفاوت تورم داخل و خارج اگر 10 درصد بوده نرخ ارز به این مقدار رشد نکرده است. احمدی‌نژاد خاطرنشان کرد: این سیاست به معنای کاهش نرخ ارز و تضعیف پول ملی است، اما با این وجود صادرات غیر‌نفتی ما افزایش یافته و از 2/7 میلیارد دلار در آخر سال 83 به 6/32 میلیارد دلار رسیده است.رییس‌جمهور با بیان اینکه اول باید تولید باشد تا صادرات انجام شود، گفت: اگر قیمت ارز را بالا ببریم اولین جایی که تحت فشار قرار می‌گیرد تولید است، زیرا تولید ما به سرمایه‌گذاری، ماشین‌آلات و مواد اولیه نیاز دارد که باید از خارج وارد شوند.
وقتی قیمت تولید در داخل بالا برود با کالاهای خارجی نمی‌تواند رقابت کند. احمدی‌نژاد اظهار کرد: برخی می‌گویند اگر ارز را 300 تومان بالا ببریم برای دولت درآمد کسب می‌شود، اما باید توجه داشت که این درآمد کاذب است و بیش از این درآمد، هزینه به اقتصاد ملی تحمیل می‌کند. رییس‌جمهور با انتقاد از کسانی که اظهار می‌کنند قیمت ارز به 1300 تومان خواهد رسید، گفت: قیمت ارز در همین حدودی است که در قانون پیش‌بینی شده است و یک درصد بالا رفتن مهم نیست و جزو نوسانات بازار به شمار می‌رود.
روزنامه دنیای اقتصاد