گرچه برخی رهبران کسب و کارها در مورد کاهش ساعات کاری دغدغههایی داشتند و حدس میزدند سودآوری شرکتهای آنان کاهش یابد، اما اجرایی شدن این تصمیم یکی از عوامل توسعه کرهجنوبی به شمار میرود. محاسبات نهادها و موسسات تحقیقاتی در کره جنوبی نشان میدهد دوروزه شدن تعطیلات در افزایش رشد اقتصادی، بهبود برخی کسبوکارها و ارتقای سطح رفاه اثر داشته است.
کرهجنوبی در سال 2002 تصمیم گرفت تعطیلات خود را در هفته به دو روز افزایش و تعداد روزهای کاری خود را به 5 روز در هفته تقلیل دهد. بهبود صنعت سفر و گردشگری در این کشور از جمله دلایلی بود که کرهجنوبی را به اتخاذ چنین تصمیمی واداشت. علاوهبر این، عموما دولتها چنین تصمیماتی را در جهت بهبود تعادل میان کار و زندگی و نیز افزایش رفاه خانوادهها انجام میدهند که خود میتواند بر بهرهوری نیروی کار در کشور موثر بوده و از این طریق بر تولید و اقتصاد یک کشور اثر بگذارد. در برخی تحقیقات ابتدایی که در کرهجنوبی انجام گرفته بود، گمان میرفت تغییراتی که در بخش گردشگری بهدلیل اعمال این سیاست روی میدهد اینگونه باشد: تقاضای سفرهای داخلی تا 7 درصد در سال افزایش پیدا کند؛ الگوی ترجیحی سفر مبتنی بر سفرهای خانوادگی، تورهای سلامت و برخی موارد دیگر از این دست باشد؛ کسبوکار بخش گردشگری با فراهم آوردن اقامتگاههای ارزان قیمتتر تغییر کند و در نهایت تعداد افراد شاغل در بخش منابع انسانی صنعت گردشگری به لطف کارآمدتر شدن مدیریت گردشگری بهبود یابد.
کره چطور به تعطیلات دوروزه رسید؟
کرهایها از گذشته به دلایلی از جمله دستمزدهای پایین، 6 روز در هفته سرکار میرفتند. گفتوگوها میان اتحادیههای کارگری و شرکتها که 5 روز کاری در هفته را اجرا میکردند، از ماه مه سال 2000 آغاز شد. پس از مذاکرات طولانی و خستهکننده، بخش بانکی نخستین قسمتی بود که با هفته کاری 5 روزه در اواخر ماه مه آن سال موافقت کرد. اگرچه نهادهای دولتی و برخی شرکتهای خصوصی پیش از آن هفتههای کاری 5 روزه را معرفی کرده بودند که عمدتا با تعطیلات شنبهها انجام میشد، اما اکثریت شرکتهای این کشور و تمام نهادهای آموزشی هنوز در روز شنبه نیمه تعطیل بودند. البته تمام این امور از سال 2002 با شدت بیشتری رو به تغییر گذاشت و شرکتهای بیشتری به این تقاضا که کارگران میخواستند کار کمتری کنند و از زندگی بیشتر لذت ببرند، پاسخ دادند. تعطیلات دو روزه در زمان رئیسجمهوری کیم دائه جونگ آغاز شد که در سال 1997 برای انجام اصلاحات و برنامههای رفاهی انتخاب شده بود. دولت این کشور نقش میانجی بین نیروی کار و مدیریت را بیش از دو سال بهعهده گرفت تا به آنها کمک کند بر معضلات مربوط به قانون 5 روزه شدن هفته کاری چیره شوند. اما دو طرف با توجه به مشکلاتی که داشتند، در دستیابی به توافق نهایی برای کاهش دستمزدها و موارد دیگر در ازای هفتههای کاری کوتاهتر، با مشکلاتی مواجه شدند.
نظام کاری 5 روزه که خواهان کاهش ساعات کاری قانونی از 44 ساعت به 40 ساعت بود، یکی از موضوعاتی بود که بیشترین درگیری و چانهزنی را میان نیروی کار و مدیریت به وجود آورده بود. نیروی کار میخواست اطمینان یابد که از این سیاست متضرر نمیشود و مرخصی با حقوق بیشتر دریافت میکند، درحالیکه مدیریت درصدد حداقل کردن آنها بود. برای فراهم آوردن توافق میان مدیریت و نیروی کار، دولت به بانکها و نهادهای مالی کمک کرد تا با هفته کاری 5 روزه انطباق پیدا کنند. دولت در آن زمان تصمیم خود را گرفته بود که این نظام جدید کاری را تا سال 2010 در تمامی بخشهای اقتصاد اجرایی کند. با این وجود، برخی رهبران کسب و کارها در مورد کاهش ساعات کاری دغدغههایی داشتند و حدس میزدند سودآوری شرکتهای آنان کاهش یابد. منتقدان عقیده داشتند سیستم جدید تا 19/8 درصد میزان مخارج را افزایش میدهد و هزینههای رفاهی و نیروی کار را بالا میبرد که به نوبه خود میتوانست موجب افزایش 15/8 درصدی در قیمت محصولات شود. آنان فکر میکردند ممکن است رقابتپذیری کره در صادرات تحت تاثیر قرار بگیرد که حدود یکسوم تولید ناخالص داخلی کره را تشکیل میداد و بهدلیل این مساله ممکن بود، کسبوکارهای محلی این کشور را ترک کنند. همینطور این تعطیلات برای بنگاههای کوچکی که تا حد زیادی وابسته به نیروی انسانی بوده و از کمبود آن رنج میبردند، اثر منفی میگذاشت. برخی از صاحبان صنایع نیز معتقد بودند تعطیلات دو روزه در کره باید اختیاری و بدون الزام قانونی باشد تا زمان لازم را برای تعدیل و یافتن راههایی برای جبران زیانهای وارده فراهم آورد. با این وجود، دولت برای اجرایی کردن تعطیلات دوروزه در تمام بخشها فشار آورد و البته مشوقهایی مانند کاهش مشارکت آنها در تامین وجوه تامین اجتماعی برای بنگاههای کوچک و متوسط ایجاد کرد.
اثرات تعطیلات دو روزه بر گردشگری داخلی کره
از سوی دیگر کاهش یافتن روزهای کاری هفته، برای صنعت سفر و گردشگری محلی نیز تاثیراتی را به همراه داشت. نهاد تحقیقات گردشگری کرهجنوبی در سال 2002 گزارشی را منتشر کرد که مطابق آن پیشبینی شده بود اگر تولید ناخالص داخلی کرهجنوبی با نرخ ثابت سالانه 4 تا 5 درصد تا سال 2007 به رشد ادامه دهد، تعداد گردشگران کره بهطور میانگین بین سالهای 2002 تا 2007 سالانه 7/1 درصد افزایش خواهد یافت. این سازمان همچنین پیشبینی میکرد درآمد ایجاد شده از صنعت گردشگری محلی بهطور میانگین سالانه 2/9 تریلیون وون (معادل با 2/41 میلیارد دلار در سال 2002) افزایش یافته و در مجموع تا پایان سال 2007 به 17/9 تریلیون وون برسد. آژانسهای سفر محلی نیز با ارائه بستههای سفر جدید برای خانوادهها و طبیعت گردی، روی افزایش میزان سفرها در آخر هفته حساب باز کرده بودند. آژانسهای سفر این کشور معتقدند کرهایها تقریبا بهطور منظمی در دهه گذشته به تمام گوشههای جهان سفر کردهاند که البته با تعداد بیشتر شاغلان جوانتر که زمان محدودتری برای سفر دارند، آنان باور دارند مقاصدی که در فاصله نزدیکتر قرار داشته باشند، محبوبیت بیشتری نیز خواهند یافت. پارکهای سرگرمی و تفریحگاهها نیز با مطرح شدن این تعطیلات دو روزه آخر هفته شروع به افزایش تسهیلات خود کردند. همچنین شرکت هیوندای موتور افزایش 41 درصدی از نظر تعداد فروش وسایل نقلیه تفریحی در طول 5 ماه نخست سال 2002 در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته را تجربه کرد. علت آن هم این بود که خانوادهها آمادگی بیشتری برای استفاده از جادهها پیدا کرده بودند.
علاوهبر اینها، وقتی زمان مردم برای تعطیلات از یک روز به دو روز افزایش پیدا کرد، سفرهای بیشتری انجام شد و اقامت شبانه نیز افزایش یافت و از این طریق صنایع اقامتی نیز تحتتاثیر قرار گرفتند. برخی شرکتهای ارائهکننده تورهای داخلی بهدلیل افزایش تعطیلات، انتظار افزایش فروش 20 درصدی در سال 2003 را داشتند. برخی تفریحگاهها نیز مانند مجموعه اسکی هیوندای سونگوو در شمال شرقی کرهجنوبی، به تسهیلات خود در پی انتظار مبنی بر ورود تعداد گردشگران بیشتر، افزودند و سعی کردند برای این کار بستههای سفر آخر هفته را طراحی کنند.با این وجود، مسوولان گردشگری و تحلیلگران این بخش معتقد بودند که کار بیشتری باید انجام میشد تا به جذابیت سفرهای داخلی کمک شود که افزایش و به روز کردن تسهیلات اقامت و اسکان دادن مسافران، در کنار به روز کردن زیرساختها برای فعالیتهای مربوط به فراغت و ورزشی از این جمله بودند. ایجاد ترافیک شدید در بزرگراههای کشور کرهجنوبی نیز به نوبه خود مسالهساز بود. برای حل کردن مسائل موجود در این سیاستگذاری، وزارت فرهنگ و گردشگری کرهجنوبی طرحی را به اجرا گذاشت تا گردشگری داخلی این کشور را ارتقا دهد و حمایت مالی مورد نیاز را برای ساخت تسهیلات ورزشی و فراغتی بیشتر در سراسر کشور برعهده گرفت.
اهدافی برای تعریف تعطیلات دو روزه
اهدافی که کرهجنوبی با سیاستهای مربوط به تعطیلات و برخی سیاستهای دیگر مد نظر داشت، برای کشور مزایای فراوانی به همراه میآورد. این اهداف شامل درآمدزایی 5/9 میلیارد دلاری در سال 2002 و 10 میلیارد دلاری در سال 2008 از محل گردشگری، ورود 5/5 میلیون گردشگر خارجی در سال 2002 و 7 میلیون نفر در سال 2008 بود. همچنین گسترش یکپارچگی این کشور با جهان و اقتصاد جهانی، جذاب شدن سفر به این کشور در شرق آسیا و 5 روزه شدن هفته کاری، از عوامل اثرگذار بر افزایش تعداد گردشگران در کرهجنوبی محسوب میشد. کرهجنوبی تنها عضو سازمان همکاری توسعه اقتصادی بود که برنامه آن 6 روز کاری در هفته و شنبههای آن به صورت نیمه تعطیل بود. پیش از برقراری این سیاست، با توجه به آماری که وزارت کار کشور کرهجنوبی اعلام کرده بود، مردم این کشور بهطور میانگین 47/9 ساعت در هفته کار میکردند که از بسیاری کشورها ازجمله تایوان که میانگین ساعات کاری آن 44/6 ساعت بود، ایالات متحده آمریکا با میانگین 37/4 ساعت، آلمان با 42/9 ساعت و ژاپن با 36/3 ساعت بیشتر بود. کارمندان بانکی که تعداد آنان به بیش از 80 هزار نفر میرسید نخستین بهره را از سیاست مربوط به افزایش تعطیلات بردند. طبق تحقیقات اقتصادی شرکت خصوصی سامسونگ، هفته کاری 5 روزه مصرف داخلی را تا 10 درصد افزایش میداد و موجب میشد رشد اقتصادی این کشور تا 0/57 درصد افزایش پیدا کند. بانک مرکزی کره نیز در پیشبینیهای خود اعلام کرده بود که هفته کاری کوتاهتر موجب خلق تقریبا 2/2 میلیارد دلار در سال میشود. انتظار میرفت این سیاست جدید مخارج گردشگری را تا 10 درصد افزایش داده و 74 هزار و 64 شغل ایجاد کند. از سوی دیگر، طبق تحقیقات مرکز مشاوره تحقیقات صنعت تفریحات کره، انتظار میرفت صنعت تفریحات داخلی این کشور تا سال 2010 در نتیجه کاهش هفته کاری، به بازاری 33/5 میلیارد دلاری ارتقا پیدا کند. به عقیده سازمان کار کرهجنوبی، هفتههای کاری کوتاهتر در نهایت با بهبود بخشیدن به فرهنگ کسب و کار در کشور موجب رشد اقتصادی میشدند. در هر حال ارائه این آمارها اگرچه بعدها بهطور منسجم ادامه پیدا نکرد، اما تحقیقات کلی نشاندهنده این بود که تعطیلات دو روزه اثر مثبتی بر گردشگری کرهجنوبی داشته است.
دنیای اقتصاد