در این نمایشگاه که شاهد حضور گسترده شرکت‌های بزرگ خارجی و همچنین فعالان داخلی بخش معدن و صنایع معدنی ایران بودیم، وزیر صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر جلوگیری از خام‌فروشی، همکاری مشترک با شرکت‌های خارجی، ایجاد کنسرسیوم مشترک را راهکاری برای ارتقای سطح معدن و صنایع معدنی کشور دانست. وی همچنین اکتشافات معدنی را اولویت نخست بخش معدن کشور اعلام کرد و گفت: تاکنون ۹۰ درصد محدوده‌های معدنی به وسعت ۴۰۰هزار کیلومترمربع به متقاضیان واگذار شده است.
7 درصد از کشور زیر پوشش اکتشاف
وزیر صنعت، معدن و تجارت در آیین گشایش دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی معدن و صنایع معدنی ایران کان‌مین ۲۰۱۶ با اشاره به وجود ۶۸ نوع ماده معدنی در کشور، درباره ظرفیت‌های معدنی ایران گفت: بنا به آمار موجود، ۴۷میلیارد تن ذخیره قطعی مواد معدنی در کشور شناسایی شده که ۶۰درصد آن را مصالح ساختمانی مانند سنگ‌آهک، سنگ گچ، سنگ لاشه، ماسه و... تشکیل می‌دهد و بقیه آن مواد معدنی فلزی، غیرفلزی و صنعتی است. در این میان می‌توانیم استفاده بهینه و ارزشمندی از این ذخایر ارزشمند داشته باشیم.
به گفته محمدرضا نعمت‌زاده برگزاری این دست از نمایشگاه‌های تخصصی در حوزه معدن و حضور شرکت‌های خارجی، فرصت مناسبی است تا با همکاری با این کشورها، تدبیری جدید برای بخش معدن کشور داشته باشیم و با استفاده از فناوری‌های نوین، زمینه ایجاد ارزش افزوده برای بخش معدن را فراهم کنیم.
وی گفت: تاکنون تنها ۷درصد از کل محدوده‌های معدنی کشور به اکتشاف رسیده و حق مطلب در این زمینه ادا نشده است. با این حال شاهدیم که در ۲ سال گذشته، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و سازمان ایمیدرو تلاش بسیاری برای توسعه پهنه‌های اکتشافی کشور انجام داده‌اند که نتیجه آن واگذاری بیش از ۹۰ درصد از پهنه‌های معدنی در حدود ۴۰۰هزار کیلومتر مربع است. وزیر صنعت، معدن و تجارت ابراز امیدواری کرد که زمینه برای توسعه و آبادانی کشور فراهم باشد. امروز ۲ نمایشگاه مهم نمایشگاه معدن و صنعت برق فعالیت خود را آغاز کردند و به معدنکارها پیشنهاد می‌شود از نمایشگاه صنعت برق نیز بازدید کنند.
اولویت نخست؛ اکتشاف است
به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت نمی‌توان ادعا کرد که همه جای ایران مواد غنی معدنی یافت می‌شود اما جای بسیاری برای توسعه محدوده‌های اکتشافی وجود دارد. وی افزود: در میان مواد معدنی مواد رادیو اکتیوی نیز وجود دارند که برای شناسایی آنها با سازمان انرژی اتمی وارد همکاری مشترک شده‌ایم و برای اجرای پروژه‌های تحقیقاتی نیز با دانشگاه‌ها ارتباط برقرار کرده‌ایم. نعمت‌زاده با بیان اینکه اولویت نخست فعالیت‌های معدنی در حوزه اکتشافات است گفت: با حضور سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی می‌توان با کمترین هزینه محدوده‌های معدنی را به بهره‌برداری رساند. در این میان اگر نیازی به استفاده از تجربه و گرفتن مشاوره از شرکت‌های بزرگ خارجی باشد، می‌توان با تشکیل کنسرسیوم اکتشافی از اطلاعات و دانش خارجی‌ها استفاده کرد و به نتایج مطلوب رسید زیرا در صورت تشکیل این دست از کنسرسیوم‌ها، ایران جایگاه مناسبی در بخش معدن جهان پیدا خواهد کرد.
وی ادامه داد: در فضای مناسبی که امروز به وجود آمده، شاهد حضور هیات‌های خارجی در کشور هستیم و فرصت خوبی است که شرکت‌های مهندسی به صورت مشارکتی، کارهای مهندسی را پیگیری کنند. وی در ادامه از واگذاری پهنه‌های معدنی به افرادی که دارای توان فنی و مالی هستند خبر داد و گفت: کسانی که پهنه‌های معدنی در اختیار دارند، در صورت نداشتن توان فنی و مالی به فکر مشارکت باشند یا پهنه‌ها را به افراد دارای صلاحیت واگذار کنند.
وی با تاکید بر لزوم نوسازی معادن گفت: نوسازی معادن از اهمیت بالایی برخوردار است و بسیاری از صنایع در کشور نیاز به نوسازی دارند که باید منابع آن از داخل و خارج کشور تامین شود. یکی از زمینه‌ها کارهای خدماتی و تعمیراتی است. برخی شرکت‌ها با دریافت ۳۰تا۴۰ درصد قیمت تجهیزات نو، ماشین‌آلات را نوسازی می‌کنند. در این میان امکان همکاری کشورهای بزرگ با شرکت‌های داخلی نیز وجود دارد. وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره ایمنی معادن به ویژه معادن زیرزمینی نیز گفت: نباید سطح ایمنی معادن کاهش پیدا کند و هیات مدیره معادن باید در جریان ایمنی معدن باشد.
جلوگیری از خام‌فروشی
نعمت‌زاده با بیان اینکه باید از خام‌فروشی دست کشید، یادآور شد: حکم عقل، اقتصاد و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و همچنین تاکید رهبر معظم انقلاب ایجاب می‌کند که خام‌فروشی را کنار بگذاریم. در حال حاضر درصد بالایی از بودجه به صادرات نفت خام وابسته است در حالی‌که هنر این است که نفت خام را به فرآورده، محصولات پتروشیمی و انرژی‌های پاک تبدیل کرد. این موضوع در زمینه برخی واحدهای صنایع معدنی مانند مس نیز صادق است. چرا که آنها معتقدند اگر کنسانتره مس را صادر کنند سود بیشتری خواهند برد تا اینکه آن را تبدیل به کاتد کنند. در صورتی که این موضوع دور از واقعیت است و آنها باید به سمت صادرات محصولات فرآوری شده مسی حرکت کنند. از سوی دیگر باید خام‌فروشی سنگ‌های تزئینی در کشور از بین برود و فعالان این بخش با حضور در کشورهایی که متقاضی سنگ ایران هستند با توجه به سلیقه و محصولات مورد نیاز، سنگ‌های تزئینی را فرآوری کرده و به فروش برسانند.
وی درباره ماشین‌الات معدنی نیز گفت: دامپتراک یکی از مهم‌ترین ماشین‌آلات مورد نیاز معدن است که امروزه امکان ساخت آن در کشور به دلیل ضعف شرکت‌های داخلی همچون هپکو در ایران وجود ندارد. این درحالی است که شرکت‌های خارجی علاقه‌مند هستند تا در ایران حضور پیدا کرده و این ماشین‌آلات را تولید کنند.
به گفته وی، فضای پسابرجام زمان ایجاد تحولات است. وقتی سرمایه‌گذاران خارجی به کشور می‌آیند باید با طراحان ارتباط برقرار و ضمن آشنایی با سلیقه مشتریان، محصول مورد نظر آنها را تولید کرد. وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: باید در تمام زمینه‌ها زنجیره تولید را در نظر بگیریم و مشتری‌های خارجی را به کشور بیاوریم زیرا تاکید بر روش برد-برد است. برای مثال در بخش خودرو سرمایه‌گذاران خارجی آمدند و قرار شد هم برای داخل خودرو تولید کنند و هم بخشی از خودروهای تولید شده را به خارج از کشور صادر کنند. به گفته نعمت‌زاده ۶ هزار معدن افتخار نیست بلکه میزان تولید و استخراج از معادن بسیار مهم است. در این زمینه شاهدیم معادن کوچک‌مقیاس فراوانی در کشور وجود دارند که می‌توان آنها را از لحاظ مدیریتی یکپارچه کرد.
فرآوری سنگ‌آهن
همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه بازدید از نمایشگاه در جمع خبرنگاران اظهار کرد: زنجیره تولید در بخش سنگ‌آهن در حال تکمیل است و به زودی تبدیل به فرآورده‌های بعدی خواهد شد. نعمت‌زاده با بیان اینکه تکمیل زنجیره تولید در صنعت مس نیز در حال انجام است، اظهار کرد: در زمینه سنگ ساختمانی مقداری عقب هستیم اما امید است هرچه سریع‌تر کارخانه‌های باکیفیت سنگبری با استانداردهای مورد قبول بازارهای خارجی احداث شوند.
وی ادامه داد: اگر بنگاه‌های کوچک از حد توجیه اقتصادی خارج شوند، نمی‌توانند در بازارهای داخلی و خارجی رقابت کنند. اعتقاد ما است که در برخی زمینه‌های معدنی باید تشکل‌هایی از لحاظ مالکیت، مدیریت و بازاریابی به وجود آیند. نعمت‌زاده درباره اقدامات انجام شده برای جلوگیری از خام‌فروشی مواد معدنی نیز گفت: در یک ماه گذشته شاهد گشایش یک مجموعه تولید شمش فولاد به ظرفیت ۱/۲میلیون تن بودیم و در هفته گذشته نیز واحد تولید اسلب فولاد به ظرفیت ۱/۸میلیون تن گشایش یافت. به این ترتیب در یک ماه گذشته حدود ۳میلیون تن محصول جدید به زنجیره تولید اضافه شده است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره جذب سرمایه‌گذار خارجی در بخش معدن نیز گفت: از شرکت‌های خارجی دعوت شده تا در بخش بهره‌برداری، مهندسی و اکتشاف، طراحی و ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات در ایران، سرمایه‌گذاری و با صنعتگران ایرانی ارتباط برقرار کنند. تاکید وی بر نجات کشور در رونق و توسعه تولید و صادرات است زیرا اکنون برخی موانع سیاسی که از قبل وجود داشت برطرف شده و می‌توان از دانش فنی شرکت‌های خارجی برخوردار شد.
ایجاد برند نمایشگاه معدنی در ایران
نادعلی اسماعیلی‌دهج، رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران که یکی از سازمان‌های برگزارکننده این نمایشگاه بود نیز در آیین گشایش اظهار کرد: در سال‌های گذشته به فاصله یک ماه، دو نمایشگاه برگزار می‌شد و دید بدی در جامعه معدنکاران ایجاد می‌کرد. وی افزود: در این میان وزیر صنعت، معدن و تجارت و معاونت معدنی وزارتخانه و... تاکید کردند که باید نمایشگاه‌های مربوط به معدن تجمیع شده و در یک روز برگزار شود. تا اینکه این اتفاق رخ داد و با شروع دوره پنجم فعالیت سازمان نظام مهندسی معدن ایران، مذاکراتی با
رییس هیات‌مدیره خانه معدن ایران انجام شد. نتیجه آن شد که تا نمایشگاهی مشترک از سوی این ۲ بخش برگزار شود. رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران با بیان اینکه هدف ما تعالی در مدیریت وقت است تاکید کرد: امیدواریم برگزاری نمایشگاه معدن همواره در زمان و مکان مشخص (تهران) برگزار شود و این موضوع به گوش سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی که قصد حضور در نمایشگاه را دارند برسد. در این زمینه انجمن سنگ ایران نیز می‌تواند با هماهنگی‌های لازم، در سال آینده در کنار خانه معدن ایران و سازمان نظام مهندسی معدن ایران حضور یابد تا در نهایت یک برند مشخص برای نمایشگاه معدنی کشور در تمامی حوزه‌ها داشته باشیم.
استقبال بزرگان معدنی دنیا از سرمایه‌گذاری در ایران
رییس هیات‌مدیره خانه معدن ایران نیز در آیین گشایش نمایشگاه بین‌المللی کان مین ۲۰۱۶ با بیان اینکه نیازمند جهش در بخش معدن هستیم، اظهار کرد: افزایش حضور شرکت‌های داخلی و خارجی معدنی در نمایشگاه بین‌المللی معدن نشان می‌دهد آینده روشنی در انتظار بخش معدن ایران است.
محمدرضا بهرامن گفت: حضور شرکت‌های خارجی در این نمایشگاه نسبت به سال گذشته ۸۹درصد و حضور شرکت‌های ایرانی ۴۰درصد افزایش یافته که نشان‌دهنده استقبال چشمگیر سرمایه‌گذاران از حوزه معدن است. او افزود: تجمیع دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی معدن و چهارمین کنگره معدن سبب شده برنامه‌ریزی منظم‌تری داشته باشیم و فشار ناشی از ناهماهنگی‌ها کاهش یابد. حضور شرکت‌ها در این ۲ مراسم فضای مطلوبی را ایجاد کرده تا شرکت‌های داخلی با شرکت‌های خارجی تعامل بیشتری داشته باشند. بنابراین می‌توان گفت دستاورد خوبی در حوزه معدن داشته است. تجربه نشان داده هر جا تجمیع در بدنه جامعه شکل گرفته، نیازها و اهداف، برآورده شده و نتیجه لازم به‌دست آمده است.
بهرامن تصریح کرد: ما نیازمند جهش در بخش معدن هستیم چرا که گشایش تحریم‌ها ثابت کرد می‌توان با رفع محدودیت‌ها از این فضا برای جذب سرمایه در معدن و صنایع معدنی کشور استفاده کرد. فضای اقتصادی کشور نسبت به گذشته تغییر کرده و امید می‌رود در پساتحریم روند سرمایه‌گذاری در معادن ایران سرعت گیرد.
صمت