هرچند آمار سهم بازار در کشور نشان از آن دارد که دو تولیدکننده بزرگ داخلی یعنی ایران‌خودرو و سایپا همچنان در صدر قرار دارند و خودروسازان خصوصی و واردکنندگان هنوز امکان رقابت نزدیک با دولتی‌ها را ندارند، اما تغییر و تحولات سهم بازار نشان از افزایش رقابت میان بازیگران مختلف فعال در بازار دارد. بنابر آمارهای ارائه شده طی هشت ماه سال‌جاری در مجموع 88 درصد از سهم بازار خودروهای داخلی را دو غول جاده مخصوص شامل ایران‌خودرو و سایپا در دست گرفته‌اند و سایر عرضه‌کنندگان خودرو اعم از واردکنندگان و خودروسازان خصوصی، 12/4 درصد باقی‌مانده را پوشش داده‌اند.
بر این اساس ایران‌خودرو با دارا بودن 49/8 درصد همچنان در صدر قرار دارد و بعد از آن سایپا با سهم 37/5 درصدی توانسته در مقام دوم جای بگیرد. این موضوع در حالی است که سهم ایران‌خودرو در مقایسه با سال گذشته نشان از افت 3 درصدی دارد، اما سایپا با رشد 3 درصدی مواجه شده است. در این بین اما تولیدکنندگان خصوصی که سال گذشته توانسته بودند سهم 10 درصدی بازار را کسب کنند با افت 2/5 درصدی هم‌اکنون سهم 7/5 درصدی دارند. همچنین بازار وارداتی‌ها که سال گذشته با افت شدید مواجه بوده، با ورود برندهای جدید طی سال‌جاری در حال بهبود است به‌طوری‌که بنابر آمار هشت ماهه سال‌جاری سهم واردکنندگان از 3/4 درصد سال گذشته به 4/9 درصد در سال‌جاری افزایش یافته است. در این بین بررسی سهم ارزش بازار خودروهای سواری از ابتدای سال 95 تا پایان آبان‌ماه نیز نشان از سلطه مطلق خودروسازان دولتی دارد؛ به‌طوری‌که ایران‌خودرو با دارا بودن 37 درصد سهم از ارزش بازار در صدر جدول قرار دارد. پس از آن سایپا با دارا بودن 28 درصد سهم در رتبه دوم جای گرفته است. در این میان، واردکنندگان با سهم 21 درصدی در رتبه سوم و در انتها تولیدکنندگان بخش خصوصی با 14 درصد سهم از ارزش بازار قرار دارند.
اما همان‌طور که گفته شد ایران‌خودرو و سایپا در مجموع سهم 88 درصدی بازار را طی هشت‌ماه سال‌جاری به خود اختصاص داده‌اند. در این میان اما بررسی روند ماهانه سهم بازار خودروهای داخلی نشان از افت‌و‌خیز دارد؛ به‌طوری‌که سهم بازار ایران‌خودرو در فروردین‌ماه 53 درصد بود، اما در پایان اردیبهشت‌ماه به 50/4 درصد رسید. روند نزولی سهم این شرکت در خردادماه نیز ادامه داشته، به طوری که در این ماه به 49/8 درصد می‌رسد اما در تیرماه با یک دهم درصد به 49/9 درصد افزایش می‌یابد که چندان قابل توجه نیست. با وجود این سهم ایران خودرو تا پایان آبان ماه روندی نزولی دارد به طوری که در مردادماه 49/4 درصد، در شهریورماه 49، مهرماه و آبان‌ماه نیز 48/8 درصد می‌رسد.در این میان اما سهم بازار سایپا که نسبت به سال گذشته رشد 3 درصدی داشته است به‌صورت ماهانه رشد را تجربه کرده است؛ بنابر آمار سهم نارنجی‌های جاده مخصوص در فروردین‌ماه 35 درصد بود که در اردیبهشت ماه به 37/12 درصد رسید. روند صعودی سهم این شرکت همچنان تا پایان آبان ماه ادامه‌دار بوده است؛ به‌طوری‌که سهم بازار سایپایی‌ها در خردادماه به 37/6 درصد، تیرماه 37/6 درصد، مردادماه 37/9 درصد و شهریورماه به 38 درصد رسیده است و این سهم در مهرماه به 38/4 درصد و در آبان‌ماه به 38/7 درصد افزایش یافت.
اما طبق آمار هشت‌ماه سال‌جاری شرکت‌های بخش خصوصی در مجموع 7/5 درصد از بازار خودروی کشور را به خود اختصاص داده‌اند. سهم بازار این شرکت‌ها که اکثرا به تولید خودروهای چینی مشغول هستند در حالی کاهشی است که آمار تولید خودروسازان بخشی خصوصی از ابتدای سال‌جاری تا پایان آبان‌ماه نیز از روندی نزولی برخوردار بوده است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد در دوران پساتحریم به‌دنبال تغییر و تحول در بازار خودروها سهم بازار این شرکت‌ها نیز با افت مواجه شده است که این موضوع برتولید این خودروها نیز اثر خود را برجای گذاشته است. بنابر آمار روند ماهانه در فروردین‌ماه سهم بازار خصوصی‌ها 8 درصد بوده که در اردیبهشت‌ماه به 7/9 درصد کاهش یافته است. در خردادماه سهم این شرکت‌ها به 7/5 درصد، در تیرماه 7/3 درصد و مردادماه به 7/2 درصد تنزل کرده است. سهم این خودروسازان در شهریورماه با یک دهم درصد رشد به 7/3 درصد رسید که در مهرماه نیز همین عدد تکرار شده است اما در آبان‌ماه نیز این سهم به 7/4 درصد رسیده است. بر این اساس خودروهای وارداتی طی هشت‌ماه نسبت به مدت مشابه توانسته‌اند سهم خود را در بازار افزایش دهند.
وارداتی‌ها در کل با کسب سهم 4/9 درصدی توانسته‌اند نسبت به سال گذشته رشد یک درصدی در سهم بازار خود را به دست بیاورند. روند ماهانه سهم بازار این خودروها نیز نشان از صعود آنها در جدول دارد اما در ماه‌های مهر و آبان با افت مواجه شده اند، به‌طوری‌که سهم 3درصدی آنها در فروردین‌ماه به 4/4 درصد در اردیبهشت‌ماه رسیده است. سهم این بخش در خردادماه به 5/1 درصد رسیده است که این رقم در تیرماه به 5/2 درصد افزایش یافت. این افزایش تا اواخر آبان‌ماه ادامه‌دار بود؛ به‌طوری‌که این رقم در مردادماه به 5/5 درصد و در شهریورماه به 5/7 درصد افزایش یافت. اما در مهرماه با افت دو دهم درصدی به 5/5 درصد و در آبان ماه نیز با افت سه دهم درصدی به 5/2 کاهش یافت.
دنیای اقتصاد