از این‌رو این صنعت در زیرساخت‌ها با هیچ‌گونه مشکل خاصی روبه‌رو نیست اما آنچه در سال‌های گذشته این صنعت را با چالش روبه‌رو کرده مازاد تولید و رکود در بازار داخلی و از دست دادن برخی بازارهای صادراتی است. از این‌رو سیمانی‌ها از یکسو از دولت دوازدهم انتظار دارند در پی رونق اقتصادی، رونقی نیز به بازار سیمان بخشد. از سوی دیگر نیز با فعال کردن رایزن‌های اقتصادی و تجاری خود، بازارهای صادراتی بیشتری برای این صنعت خاکستری بیابند.
سیمانی‌ها در انتظار رونق پروژه‌های عمرانی
مهم‌ترین خواسته سیمانی‌ها از دولت یازدهم رونق بازار و راه‌اندازی پروژه‌های عمرانی است. در این‌باره نادر غفاری، معاون فنی و تولید انجمن سیمان عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین انتظارهای ما این است که وضعیت اقتصادی کشور بهبود یابد و فضای کسب‌وکار بهتر از قبل شود. از این‌رو با بهبود فضای کسب و کار و فضای اقتصادی در کشور صنایع به سمت بهبود و رونق پیش خواهند رفت. غفاری در ادامه خاطرنشان کرد: از سوی دیگر اگر فعالیت‌های عمرانی دولت آغاز و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها بیشتر شود، می‌توان شاهد رونق بیشتری در بازار سیمان نیز بود. بنابراین مهم‌ترین مسئله این است که دولت بتواند فضای اقتصادی را در کشور بهبود بخشد. وی همچنین با اشاره به موضوع صادرات عنوان کرد: از سوی دیگر موضوع قابل‌توجه ساماندهی صادرات خواهد بود. یکی از مهم‌ترین موضوع‌هایی که سبب صادرات بیشتر و بهتر خواهد شد، موضوع دیپلماسی است که باید از سوی دولت حل و فصل شود و در این زمینه سازمان توسعه تجارت در بخش صادرات باید فعال‌تر عمل کند تا بتواند راهی برای صادرات به‌ویژه به کشورهای همسایه باز کند. معاون فنی و تولید انجمن سیمان با تاکید بر اینکه درباره زیرساخت‌های سیمان با مشکلی روبه‌رو نیستیم، عنوان کرد: درباره زیرساخت‌ها با هیچ مشخصه‌ای روبه‌رو نیستیم. تنها موضوع دارای اهمیت این است که در شرایط فعلی از مجوز دادن به واحدهای جدید به‌شدت پرهیز کنیم چراکه در سال ۹۵ متوسط تولید کارخانه‌های سیمانی حدود ۷۰درصد بود و هم‌اکنون نیز با ۳۰درصد ظرفیت خالی در سیمان روبه‌رو هستیم. ما حتی به وزارتخانه به‌طور کتبی اعلام کردیم تا مجوزی برای واحد جدید صادر نکنند. غفاری در ادامه توضیح داد: چون در کشور سالانه حدود ۸۰میلیون تن سیمان تولیدی داریم و سرانه مصرف ما در شرایط فعلی به ازای هر نفر به ۱۰۰۰کیلوگرم رسیده است.
همین سرانه در کشورهای در حال توسعه نیز بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم است. وی در ادامه تاکید کرد: بنابراین ما به لحاظ زیرساخت‌های تولید سیمان در کشور به افق چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ رسیده‌ایم اما موضوع این است که باتوجه به وضعیت رکود در حوزه صنعت ساختمانی و پروژه‌های عمرانی دولت تا حدی از تولید فاصله پیدا کرده‌ایم. وی در پاسخ به این پرسش که باتوجه به مازاد سیمان در کشور دولت برای صادرات چه اقدام‌هایی می‌تواند انجام دهد، گفت: برای توسعه صادرات باید سازمان توسعه و تجارت بتواند فعال‌تر عمل کند. دولت نیز باید بتواند ارتباطات تجاری و سیاسی خود را با کشورهای دیگر بهتر کند. از این‌رو بخش تجاری ما در سفارتخانه‌ها باید فعال‌تر از گذشته عمل کنند. معاون فنی و تولید انجمن سیمان با اشاره به سیاست‌هایی که عراق در قبال سیمان ما در پیش گرفته، بیان کرد: عراق هر روز یک قاعده و قانونی برای سیمان ارائه می‌دهد و ما در عمل شاهد هستیم در این زمینه ثباتی ندارد اما عملکرد ما هم در این شرایط نشان می‌دهد به لحاظ تجاری در این کشور چندان فعال عمل نکرده و رایزن فعالی نداشته‌ایم، در غیر این صورت ممکن بود با یک رایزن مناسب بتوانیم همین بازار بی‌ثبات عراق را به‌گونه‌ای در دست بگیریم.
کشورهای همسایه را برای صادرات دریابیم
ساماندهی بازار صادرات سیمان یکی از مباحث با اهمیت برای سیمانی‌ها به‌شمار می‌رود. در این‌باره حسن صباغیان بیدگل، کارشناس حوزه سیمان اظهار کرد: انتظارهای ما از دولت آینده این است که اجازه صادرات از سمت غرب و شرق کشور به‌راحتی وجود داشته باشد و تسهیلاتی برای صادرات به کشورهایی چون عراق، افغانستان و عمان ایجاد کند. صباغیان‌بیدگل، موضوع قابل‌توجه را در شرایط کنونی بازگشت رونق به بازار برشمرد و گفت: موضوع قابل‌توجه در شرایط کنونی این است که پروژه‌های عمرانی دولت در حال رکود به‌سر می‌برند و در عمل هم شاهد هستیم سیمان خرید و فروش چشمگیری ندارد و تولیدکنندگان به زحمت می‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند. از این رو ایجاد بازار لازم برای رونق یکی از ضرورت‌ها به‌نظر می‌رسد. در حقیقت خواسته سیمانی‌ها بازگشت رونق به بازار است. وی در ادامه یادآور شد: البته هرچند دولت سال گذشته مصوبه‌ای برای مازاد سیمان به تصویب رساند که بخشی از سیمان شرکت‌های تولید داخل را خریداری کند که این موضوع از طریق وزارت راه، مسکن و شهرسازی پیگیری شد اما این بازار نیازمند یاری‌های بیشتری است. این کارشناس سیمان در پاسخ به این پرسش که دولت چه برنامه‌ها یا تسهیلاتی برای صادرات بیشتر برای سیمانی‌ها می‌تواند ارائه کند، اظهار کرد: دولت باید ارتباطات خود را با کشورهای همسایه بهتر کند و پس از آن بازاریابی در این زمینه انجام شود. صباغیان بیدگل در ادامه خاطرنشان کرد: کشور عمان به واردات سیمان از طریق ایران علاقه‌مند است، از این‌رو اگر بتوانیم سیمان غرب و جنوب را به این کشور صادر کنیم، می‌توانیم این کشور را جایگزین عراق کنیم. وی با تاکید بر این نکته که می‌توانیم موضوع فروش کلینکر به عراق را هم مدیریت کنیم، عنوان کرد: البته در بازار عراق هم می‌توانیم فروش کلینکر را ساماندهی کنیم چراکه درحال‌حاضر واحدهای تولیدی ما کلینکر را به نرخ ارزان‌تر به فروش می‌رسانند و تفاوت فاحشی قیمتی در این زمینه وجود دارد و این برای صنعت سیمان ضررده خواهد بود.
صباغیان‌بیدگل تاکید کرد: حداقل در زمینه فروش کلینکر ساماندهی‌هایی انجام شود تا با نرخ معقول بتوان کلینکر را به عراقی‌ها فروخت. وی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توانیم بازار عراق را به بازار خود بازگردانیم، گفت: عراقی‌ها از ما کلینکر خریداری کرده و پس از سایش آن، سیمان تولید می‌کنند. از این‌رو با توجه به کارخانه‌هایی که در عراق سایش انجام می‌دهند، امکان بازگشت این کشور به بازار ما بعید به‌نظر می‌رسد. عراقی‌ها با شرکت‌های خارجی مشارکت‌هایی داشته‌اند و درحال‌حاضر تنها از شرکت‌های ایرانی کلینکر خریداری کرده و خود به سیمان تبدیل می‌کنند. سرمایه‌گذاران خارجی هم در شرکت‌های آنها سرمایه‌گذاری کرده‌اند و بازگشت آنها به سیمان ایران به طور تقریبی بعید به نظر می‌رسد. بنابراین باید به کشورهای دیگر حوزه خلیج‌فارس که نیاز به سیمان دارند و خود نیز تولید ندارند، توجه بیشتری داشته باشیم. این کشورها می‌توانند جایگزین عراق شوند.
صمت