اکنون این کشور به دو بخش قبرس شمالی (بخش ترک‌نشین) و بخش یونانی‌نشین تقسیم می‌شود که در آن هردو زبان یونانی و زبان ترکی رسمی هستند. یونانی‌ها ارتودوکس و ترک‌های قبرس مسلمان هستند.
جزیره قبرس بعد از جزیره ساردنی و سیسیل سومین جزیره بزرگ در دریای مدیترانه‌است و جمهوری قبرس از اعضای اتحادیه اروپا می‌باشد. قبرس از نقاط گردشگرپذیر مدیترانه‌است و در ۱ ژانویه ۲۰۰۸ به حوزه یورو پیوست.
جغرافیا
قبرس دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستانهای معتدل است. حدود ۱۲٪ زمین‌های آن زیر کشت بوده و در آن مرکبات، سیب زمینی، گندم، زیتون و جو به عمل می‌آید. پرورش گوسفند، بز و خوک نیز رایج است. صنایع قبرس چندان پیشرفته نیست و شامل صنایع دستی و محلی می‌باشد. توریسم، منبع درآمد مهمی برای قبرس محسوب می‌شود.
جمعیت شناسی
جمعیت کل جزیره یک میلیون و صد هزار نفر است و جمعیت جمهوری قبرس بدون احتساب قبرس شمالی ۸۴۰ هزار نفر است. ۷۷ درصد مردم این جزیره یونانی و ۱۸ درصد نیز از ترکان قبرس هستند. بر پایه آمارهای پذیرفته شده ۸۰٪ یونانی تبار، ۱۸٪ ترک‌تبار و ۲٪ نیز از دیگر اقلیت‌های مسیحی (مارونی، کاتولیک لاتینی و ارمنی) هستند. قسمت شمالی قبرس فرهنگی برگرفته از ترکیه و بخش جنوبی آن برگرفته از یونان دارد.
اقتصاد
بازار قبرس باز و آزاد و اقتصاد آن مبتنی بر خدمات می‌باشد، و انعطاف‌پذیری اقتصاد و عملکرد موفق آن در طول دوران به اثبات رسیده است. گرچه اقتصاد قبرس هم تحت تأثیر بحران‌های مالی جهانی قرار گرفته، اما این ضربه به وسیله موفقیت آن در صنعت گردشگری و بخش خدمات تا حدودی جبران شده است. اقدامات دولت برای هزینه کردن بر روی اقتصاد و ارتقا بخش‌های اقتصاد، و فرصت‌هایی که استخراج گاز طبیعی به همراه خواهد داشت، چشم انداز آینده را امیدوار کننده می‌کند. بازارهای عمده قبرس که بریتانیا و روسیه می‌باشند رو به بهبود بوده، و قبرس در شرایط مناسبی قرار گرفته تا به دوران شکوفایی خود برگردد.
از چند سال قبل، دولت قبرس بمنظور جذب هرچه بیشتر سرمایه های خارجی، نرخ مالیات دریافتی از شرکت ها را نسبت به دیگر کشورهای اروپایی در پایین ترین مقدار ممکن قرار داده است. این کار دولت قبرس به همراه بهره بردن از مزیت های عضویت در اتحادیه اروپا و همچنین امنیت بالا، منجر به رجوع بسیاری از شرکت های اروپایی علی الخصوص انگلیسی به این کشور جهت فرار از پرداخت مالیات های گزاف شده است. با این کار این شرکت ها حاضر شده اند بعنوان یک شرکت قبرسی به ادامه فعالیت های خود بپردازند. بعلاوه بدلیل برخورداری این کشور از آب و هوای خوب، در سالیان قبل افراد زیادی از کشور روسیه به قبرس آمده و به سرمایه گذاری در این کشور مشغول شده اند.
گردشگری، خدمات مالی و املاک و مستغلات مهمترین بخش اقتصاد قبرس را تشکیل می‌دهند. رشد پیوسته اقتصاد قبرس در طول دهه گذشته مبین وابستگی بیش از حد به بخش گردشگری است که این مسئله اغلب با بی ثباتی سیاسی در منطقه و شرایط اقتصادی در غرب اروپا غالباً ضربه‌پذیر و دچار نوسان بوده است.
بانکداری، امور مالی تجارت، مدیرت دارایی، بنیادها، تجارت خارجی، اداره و مدیریت بودجه، و بیمه بخش‌هایی از خدمات مالی صنایع می‌باشند که به سرعت رو به رشداند. تشکیل شرکتها و سود دهی شرکتهای سهامی و کلیدی قبرس، صدها هزار شرکت را به خود جلب کرده تا مؤسسات خود را در این کشور تأسیس کرده و سرمایه‌های خود را از طریق این جزیره به دیگر بازارهای منطقه هدایت کنند.
یکی از موفقیت‌های عمده قبرس بخش دریانوردی آن است. قبرس میزبان بزرگترین مدیریت مرکز دریایی در اتحادیه اروپا است و خدمات متنوعی را به این بخش ارائه می‌دهد. دفتر ثبت اسناد قبرس اخیراً ناوگان بازرگانی قبرس را دهمین در دنیا و سومین در اروپا ثبت کرده است، که دارای حدود ۱۱۰۰ کشتی اقیانوس پیما و ۷۶۷ شناور با اندازه‌های غیر متعارف با مجموع ظریب ۲۲/۶ تناژ با پرچم قبرس می‌باشد. این بخش یکی از مولدهای پیشروی اقتصادی جزیره است که ۶ درصد از درآمد ملی را تشکیل می‌دهد.
بخش انرژی منبع عمده و جدید و رو به رشد می‌باشد. بر اساس اعلان دولت در دسامبر ۲۰۱۱ مقدار گاز طبیعی در اولین بلوک اکتشافات دریایی بالغ بر ۵ تا ۸ تریلیون فوت مکعب است، که به این معناست قبرس به اندازه کافی گاز طبیعی برای صادرات خواهد داشت، خصوصاً اگر اکتشافات در بلوک‌های جدید منابع بیشتری را آشکار کند.
کشاورزی و دامپروری در زمینه هایی مانند جو، زیتون، سیب زمینی و مرغ، خوک و گوساله در کشور قبرس حمایت می شوند و رونق خوبی دارند. دولت قبرس نیز از این مشاغل استقبال می کند. کلا در اروپا مشاغلی که اشتغال ایجاد می کنند بسیار مورد حمایت دولت قرار می گیرند.
چشم اندازهای سرمایه گذاری در قبرس
قبرس از نظر استراتژیکی در مسیر سه قاره قرار گرفته، و اکنون خود را به دروازه تجاری بین اروپا، آسیا، خاور میانه و آفریقا ارتقا داده است، و سود دهی آن نشأت گرفته از جمعیت تحصیل‌کرده و مسلط به زبان انگلیسی، و عضویت آن در اتحادیه اروپا و زیر ساخت‌های مخابرات و تکنولوژی می‌باشد که سرمایه‌ها و تجار بین‌المللی را به خود جلب کرده، خصوصاً در بخش خدمات از قبیل بانکداری، بیمه، سرمایه، تبادلات بازرگانی خارجی، مشاوره، آموزش و پژوهش، مستغلات، تندرستی، خدمات مدیریت دریایی، گردشگری و تشکیل شرکتها. موقعیت جغرافیایی این کشور که بین سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا است برتری خاصی را برای رشد اقتصاد قبرس مبتنی بر خدمات بویژه در بخش توریسم و نیز صادرات مجدد فراهم کرده است.
قبرس شاید کوچکترین اقتصاد اتحادیه اروپا باشد، اما اقتصاد بازار آزاد آن توانسته با وجود چالش‌های بین‌المللی، چشم‌اندازی مثبت از خود نشان دهد. بر اساس رتبه‌بندی بانک جهانی که قبرس را به عنوان کشوری با درآمد‌های بالا مطرح کرده است، بخش ارزشمند خدمات، شامل گردشگری، خدمات مالی و مستغلات، کمتر از ۷۳ درصد از درآمد ملی این جزیره را تشکیل می‌دهند. در سال ۲۰۰۴ قبرس به اتحادیه اروپا پیوست و یورو را به عنوان پول ملی خود در ۲۰۰۸ قبول کرد و در فهرست بانک جهانی به عنوان یکی از سی و یک اقتصاد پیش رفته دنیا در ۲۰۱۱ از قبرس یاد شده است.
عملکرد مالی:
رکود اقتصادی در ۲۰۰۹ به این معنا بود که کسری بودجه دولت افزایش یافت و به ۶/۱ درصد درآمد ناخص ملی رسید، در حالی که دولت در سال ۲۰۰۸، ۰/۹ درصد مازاد بودجه داشته است. اما رشد جزیی صورت گرفته کسری بودجه را کمتر کرد و به ۶/۳ درصد درآمد ناخالص ملی در سال ۲۰۱۰ رساند، ولی رکود دوباره در سال ۲۰۱۱ کسری بودجه را به ۶/۳ رساند. بدهی دولت هم همچنین افزایش یافت و از ۴۸/۴ درصد در سال ۲۰۰۸، به ۷۱/۶ درصد در ۲۰۱۱ رسید. در اواخر ۲۰۱۱ دولت اقدام به طرح‌هایی نمود تا کسری بودجه را به زیر ۳ درصد برساند، که شامل افزایش مالیات بر ارزش افزوده از ۱۵ درصد به ۱۷ درصد از مارچ ۲۰۱۲ می‌باشد، به علاوه ثابت نگاه داشتن حقوق کارکنان دولت به مدت دو سال. انتظار می‌رود که این اصلاحات ساختاری، بودجه عمومی را در دراز مدت در مسیری ثابت نگاه داشته و در عین حال باعث بهبود رقابتی بودن شود.
تورم:
تورم از ۰/۳ درصد در سال ۲۰۰۹ به ۲/۴ درصد در ۲۰۱۰ به علت افزایش قیمت جهانی نفت که قبرس شدیداً به آن وابسته است رسید. افزایش تعرفه‌های برق و گمرکی هم میانگین تورم را در ۲۰۱۱ به ۳/۳ رساند، در حالی که کاهش قیمت نفت به کاهش تورم کمک کرد و آن را به ۲/۹ درصد در اواسط ۲۰۱۲ تنزل داد.
اشتغال:
کاهش رشد اقتصادی به ناچار بر روی اشتغال مؤثر بوده، که رقم بیکاری را از ۳/۹ درصد در سال ۲۰۰۷ به ۵/۳ درصد در سال ۲۰۰۷ و سپس به ۵/۳ درصد در ۲۰۰۹ و بعد از آن به ۶/۲ درصد در ۲۰۱۰ و ۷/۷ درصد در ۲۰۱۱ رساند. درآمد سرانه هر نفر به طور متوسط و بر حسب قدرت خرید، ۹۲ درصد میانگین اتحادیه اروپا در ۲۰۱۱ می‌باشد، و بر اساس آمار یورو است - این رقم کمتر از تخمین قبلی بوده است زیرا که سرشماری که در اواخر سال ۲۰۱۱ صورت گرفت نشان داد که جمعیت واقعی ۷ درصد از برآورد قبلی بیشتر می‌باشد. با این وجود، مردمان قبرس در زمره مرفه‌ترین مردمان در منطقه مدیترانه محسوب می‌شوند و درآمد ناخالص ملی سرانه هر نفر هم حدود ۲۰،۶۰۰ یورو است.
چالش‌های اقتصادی:
کشف گاز طبیعی در آب‌های قبرس اقتصاد قبرس را بهبود خواهد بخشید. در کوتاه مدت، تولید برق با استفاده از گاز تأثیر مثبتی بر قیمت برق خواهد گذاشت، در حالی که در دراز مدت، قبرس می‌تواند به درآمد صادرات گاز امیدوار باشد. در ضمن، اصلاح بخش دولتی قبرس چالشی برای اقتصاد و ورود به EFSF (توازن مالی اروپا) به همراه خواهد داشت. EFSF باید هزینه بالای دستمزدهای خدمات دولتی و بازنشستگی را اصلاح نماید، که در دراز مدت دوام نخواهد داشت. بحران اقتصادی بانک‌های یونان آنها را ناگزیر کرده تا به کمک‌های مالی دولت نیازمند شوند. با وجود این چالش‌ها، انعطاف‌پذیری اقتصاد قبرس با این حقیقت که خدمات حرفه‌ای و بخش مالی و بیمه دائماً در این دوران سخت رشد داشته‌اند به اثبات می‌رسد، و رشد این بخش‌ها هر سال ۳/۹ درصد بوده و در اوایل ۲۰۱۲ به ۳/۶ درصد رسید.
تجارت و کار در قبرس
قبرس دارای یک بندر بزرگ ترانزیت کالا به نام لیماسول است که بزرگترین شهر این کشور نیز محسوب می شود. این بندر و موقعیت استثنایی قبرس که بین سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا قرار دارد سبب گردیده است که مشاغل مربوط به صادرات و واردات و بازرگانی و تجارت رونق بسیار خوبی داشته باشند. خطوط کشتیرانی ایران نیز در این بندر حضور فعالی دارند.
بیشتر از نصف محصولات قبرس با اتحادیه اروپا و دیگر شرکای مهم اقتصادی او یعنی یونان، بریتانیا، آلمان و لبنان مبادله می‌شود. عمده صادرات قبرس شامل محصولات دارویی، تجهیزات عکاسی، و مواد اولیه و یا ساخته شده می‌باشند. سه واردکننده عمده محصولات قبرس، یونان، اسرائیل و بریتانیا می‌باشند و واردات قبرس هم بیشتر هیدروکربن‌ها، ماشین‌آلات، مواد شیمیایی، وسائل نقلیه، و آهن و فولاد می‌باشند. به عنوان یک اقتصاد کوچک باز که در حال حاضر متکی به واردات انرژی است، موازنه تجاری او همیشه با کسری مواجه بوده است، در حالی که موازنه تجاری خدمات آن همیشه مازاد داشته است.
بعد از رکودی که درآمد ملی را به کمتر از ۸۰۰ میلیون یورو در سال ۱۱-۲۰۱۰ کاهش داد، انتظار می‌رود که سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی همچنان که بهره گیری از منابع گاز طبیعی آغاز می‌گردد بهبود یابد. آمار رسمی مقدار حقیقی سرمایه‌گذاری خارجی را کمتر نشان داده است، زیرا این آمار سرمایه‌گذاری شرکتهایی که حضور فیزیکی در قبرس ندارند را در نظر نگرفته است.
هم اکنون توریسم به عنوان یکی از منابع اصلی کسب درآمد قبرس محسوب می شود. به علت مزیت های مالیاتی، ارائه نمودن خدمات به شرکت هایی که برای فعالیت به قبرس می آیند از دیگر مشاغل پر سود قبرس می باشد و رشته هایی همچون وکالت، حسابداری، خدمات مالی و… از بازار بسیار خوبی در قبرس برخوردار هستند.
از سالهای گذشته در قبرس مسئله انرژی یکی از معضلات بزرگ این جزیره زیبا بوده است. لذا شرکت هایی که در حوزه انرژی های نوین فعالیت می کنند همواره از بازار بسیار خوبی در قبرس برخوردار بوده اند. برای نمونه می توان به صفحات حورشیدی روی بام اکثر منازل مسکونی این جزیره اشاره کرد.
از دیگر زمینه های خوبی که برای فعالیت در قبرس وجود دارد می توان “تولید” را نام برد. کالاهایی که در کشور قبرس تولید می شوند، به راحتی می توانند استانداردهای اتحادیه اروپا را دریافت کرده و براحتی و بدون پرداخت مالیات به انواع کشورهای اروپایی صادر گردند.
در کنار موارد ذکر شده بحث ساخت و ساز املاک نیز از دیگر حوزه هایی است که می توان روی آن بیشتر کار کرد، درست است که در چند سال گذشته همزمان با بحران اقتصادی جهانی، بخش املاک قبرس نیز افول داشته اما بدلیل دورنمای روشنی که برای قبرس پیش بینی می شود پروژه های ساختمانی زیادی در قبرس در حال انجام می باشد.
ثبت شرکت در قبرس
نظام حقوقی جدید قبرس با حمایت صریح از سرمایه گذاران خارجی امکان تاسیس شرکت را به افراد غیر قبرسی می دهد. شرکتهایی که توسط افراد خارجی به ثبت برسند هیچگونه مالیات بر درآمد را بجز مالیات وجوهی که مستقیماً وارد خاک قبرس می کنند پرداخت نخواهند کرد. با این وجود افراد غیر قبرسی از مزایای مالیات بر قرارداد که در واقع امنیت قراردادهای تجاری آنها را فراهم می کند بصورت معمول محرومند. مگر آنکه که شرکت خود را به شکل شرکتهای بومی به ثبت برسانند. شرکتهای بومی در حدود ١٠ درصد از درآمد خود را بعنوان مالیات بر تجارت، ١٠ تا ٢٥ درصد مالیات بر اموال و مستاجرات را پرداخت می کنند. بهر شکل، با یک برنامه ریزی خوب و حسابرسی حرفه ای، می توان مالیات را در هر شرایطی کاهش داد.
از طریق ثبت شرکت در قبرس می توان اقامت موقت ۲ ساله گرفت و تا هر زمانی که شرکت فعال باشد و هزینه بیمه و مالیات های مربوطه پرداخت شود می توان اقامت افراد موسس شرکت را تمدید نمود. همچنین پس از مدتی می توان برای اخذ اقامت دائم اقدام کرد.
طبق قانون، هرگونه فعالیت اقتصادی در قبرس باید در چارچوب یک شرکت ثبت شده انجام پذیرد و تمامی حسابهای بانکی برای جلوگیری از پولشویی و هرگونه تخلف دیگر، زیر ذره بین قرار دارند. حتی راه انداختن یک مغازه ساده نیز به یک شرکت ثبت شده نیاز دارد. اگرچه می توان کارهای چندین مغازه و یا بیزینس دیگر را با یک شرکت ثبت شده انجام داد ولی به هر حال باید حداقل یک شرکت ثبت شده در پشت صحنه وجود داشته باشد.
در حالت عادی و برای افراد قبرسی و یا اروپایی، هیچ محدودیت و یا شرط خاصی برای ثبت شرکت وجود ندارد. ولی اگر بخواهید برای کسی از طریق ثبت شرکت، اقامت بگیرید و حساب بانکی هم باز کنید حتما باید پرونده مربوطه پیش شرط های لازمه را داشته باشد و هزینه های لازم پرداخت گردد، در غیر این صورت به کسی اقامت داده نمی شود. در صورتی که نیازی به گرفتن اقامت وجود نداشته باشد با هزینه بسیار پایینی می توان شرکت ثبت نمود و متاسفانه بسیاری از افراد از این راه برای سوء استفاده و کلاهبرداری تحت عنوان ثبت شرکت با هزینه پایین استفاده می کنند.
سرمایه اولیه
به طور کلی ۲ نوع شرکت در قبرس می توان ثبت نمود:
1. نوع اول Trading Company
این نوع شرکت ها می توانند به خرید، فروش، صادرات، واردات، ارائه خدمات و هر روش دیگری برای کسب درآمد اقدام کنند. به عبارت دیگر هیچ محدودیتی در فعالیت های این شرکت ها وجود ندارد. حداقل سرمایه اولیه این نوع شرکت ها برای کسانی که اقامت هم می خواهند، ۱۷۱,۰۰۰ یورو می باشد.
2. نوع دوم Service Company
این نوع شرکت ها فقط می توانند به ارائه خدمات بپردازند و از این طریق کسب درآمد کنند و اگر خرید و فروشی نیز توسط این شرکتها انجام می گیرد باید در راستای خدماتی باشد که ارائه می دهند. حداقل سرمایه اولیه این نوع شرکت ها برای کسانی که اقامت هم می خواهند، ۶۵,۰۰۰ یورو می باشد.
دفتر کار مجازی
برای هر شرکتی که در قبرس ثبت می شود علاوه بر مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره، یک منشی قانونی نیز باید تعریف گردد. وظیفه منشی این است که از جانب شرکت، نامه ها و اسناد قانونی را دریافت کند و در صورت لزوم مراجع دولتی باید بتوانند با منشی شرکت تماس حاصل کنند و در مورد شرکت استعلام کنند. منشی شرکت باید در آدرس ثبتی و قانونی شرکت شما در خاک قبرس مستقر باشد. در صورتی که کسی از جانب شرکت شما پاسخگو نباشد، شرکت شما از جانب مراجع قانونی منحل خواهد شد و کلیه حساب ها و اقامت هایی که گرفته شده نیز منحل می گردد. شما می توانید برای حل این مشکل در قبرس یک دفتر کار اجاره کنید و یک منشی تمام وقت استخدام نمایید. بدیهی است که این کار هزینه زیادی برای شما خواهد داشت.
راه حل دیگری که پیش روی شماست این است که از خدمات دفتر کار مجازی استفاده کنید. در این روش آدرس رسمی شرکت شما آدرس دفتر شرکت دیگری در قبرس خواهد بود که منشی گری قانونی شرکت شما را بر عهده خواهد گرفت. برای شما یک شماره تلفن اختصاصی در قبرس در نظر گرفته می شود که به شماره ایران شما دایورت خواهد شد. همچنین فکس هایی که برای شما ارسال می گردند توسط منشی برای شما اسکن شده و به آدرس ایمیل شما ارسال می گردد.
گزارشات و منابع مکتوب با موضوع تجارت در کشور قبرس
»» اطلاعات پایه
»» روابط تجاری با جمهوری اسلامی ایران
»» روابط تجاری با جهان
»» همکاری‌های دوجانبه
کانال تلگرام مجله واردات و صادرات