تسهیلات خرید مسکن در این محله‌ها با سود 8 درصد و دوره بازپرداخت 12 ساله است که پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی به دولت سود تسهیلات 6 درصد و دوره بازپرداخت 20 ساله است که به این ترتیب سود تسهیلات 30 تا 40 درصد کاهش خواهد یافت.
تلاش برای بازگشت رونق به بازار مسکن در اولویت برنامه‌های دولت است. یکی از راهکارهای دولت برای این موضوع تقویت توان مالی متقاضیان بود که با توجه به جهش ناگهانی قیمت مسکن در سال‌های 90 و 91 بسیاری از متقاضیان قدرت خرید خود را از دست دادند. دولت در نخستین گام افزایش و تنوع تسهیلات خرید مسکن را اجرا کرد و با راه‌اندازی صندوق پس‌انداز یکم با سپرده‌گذاری 80 میلیون تومانی زوج‌ها در این صندوق دو برابر آن معادل 160 میلیون تومان وام پرداخت کرد. همچنین وام بدون سپرده‌گذاری نیز به 100 میلیون تومان افزایش یافت که این وام شامل همه متقاضیان می‌شود.
اما وزیر راه و شهرسازی بر آسان شدن پرداخت تسهیلات از راه کاهش نرخ سود و افزایش دوره بازپرداخت برای تقویت بیشتر قدرت خرید متقاضیان تأکید دارد. حال عباس آخوندی از ارائه پیشنهادهای این وزارتخانه به دولت برای اجرای این برنامه خبر داده است. به گفته آخوندی شرایط جدید در صورت تصویب شامل کسانی که قبلاً حساب پس‌انداز افتتاح کرده‌اند می‌شود و آنان نیزمی‌توانند از تسهیلات با شرایط جدید استفاده کنند.
شرایط جدید تسهیلات فعلاً شامل متقاضیان خرید در محله‌های هدف
هوشنگ عشایری سرپرست و عضو هیأت مدیره شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری می‌گوید: نگاه دولت به این سمت و سو است که اصرار وزارت راه و شهرسازی برای حل مسأله مسکن بخصوص مسکن حمایتی برای بازآفرینی شهری را دنبال کند. بر همین اساس محله‌های هدف سکونت گاه‌های غیررسمی، بافت‌های فرسود و تاریخی و روستاهای حاشیه شهرها را شامل می‌شود تا بتوانیم تسهیلاتی را در مدل تقاضا برای نوسازی این محلات ارائه دهیم.
به گفت عشایری در برنامه ششم توسعه نوسازی 400 هزار واحد مسکن در محلات هدف مورد توجه است که شامل مسکن حمایتی می‌شود یعنی مسکنی که با سپرده‌گذاری و پرداخت تسهیلات ساخته یا خریداری شود که این برنامه جدا از نوسازی مسکن روستایی است.
صندوق پس‌انداز یکم مدل مقبولی است که معاون وزیر راه و شهرسازی معتقد است با توجه به سیاست‌های حمایتی با سپرده‌گذاری در این صندوق متقاضیان وام دریافت می‌کنند که این تسهیلات در حال حاضر با سپرده‌گذاری حداکثر 40 میلیون تومان در مدت یکسال با سود 8 درصد و دوره بازپرداخت 12 ساله در حال اجراست. اگر مدت سپرده‌گذاری 6 ماهه باشد معادل همان میزان وام و اگر یکساله باشد دو برابر آن وام به متقاضی پرداخت می‌شود.
عشایری تفاوت خرید یا ساخت در محلات هدف با نقاط دیگر را این گونه تشریح می‌کند که محدودیت سنی برای مسکن مورد نظر و شرط استفاده نکردن از هر نوع وام مسکن یا خرید مسکن در این محلات برداشته شده است اما برای کسانی که می‌خواهند در نقاطی غیر از محلات هدف مسکن خریداری کنند شرط سنی حداکثر 15 سال ساخت و همچنین خانه اولی بودن... وجود دارد.
تفاوت دیگر خرید مسکن با استفاده از تسهیلات صندوق پس‌انداز یکم در محلات هدف و نقاط دیگر این است که سود تسهیلات در این محلات 8 درصد اما در محلات دیگر 9 و نیم درصد است. همچنین بنا به پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی شورای پول و اعتبار پرداخت هزار میلیارد تومان از محل سپرده‌گذاری صندوق پس‌انداز یکم به سازندگان در بافت‌های فرسوده اختصاص داده که سود این تسهیلات نیز 8 درصد است.
پرداخت وام با سود 6 درصد
با توجه به اینکه نوسازی بافت‌های فرسوده در برنامه‌های ساخت مسکن برای دولت در اولویت قرار دارد پیشنهاد تسهیل پرداخت تسهیلات مسکن از سوی وزارت راه و شهرسازی به دولت فعلاً فقط شامل این بافت‌ها می‌شود. به گفته سرپرست و عضو هیأت مدیره شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد داده تا سود تسهیلات برای خرید یا ساخت در بافت‌های هدف به 6 درصد و دوره بازپرداخت به 20 سال برسد. متولیان بانکی اعلام کرده‌اند که قابلیت کاهش سود تسهیلات تا 7 درصد وجود دارد اما اصرار وزارت راه و شهرسازی همان 6 درصد است.
اگر سود تسهیلات به 6 درصد و دوره بازپرداخت آن از 12 به 20 سال برسد آن‌طور که عشایری می‌گوید میزان تسهیلات از ماهانه 900 هزار تومان به 500 تا 600 هزار تومان کاهش می‌یابد که به این ترتیب توان بازپرداخت تسهیلات افزایش می‌یابد. اما خبر خوب این است که اگر این پیشنهاد به تصویب دولت برسد شامل همه متقاضیان می‌شود یعنی کسانی که تسهیلات 8 درصد گرفته‌اند نیز از زمان تصویب شامل شرایط جدید می‌شوند.
عشایری همچنین گفت: سامانه‌ای از سوی شرکت عمران و بهسازی شهری طراحی شده که تا 15 روز دیگر در اختیار بانک مسکن قرار می‌گیرد. در این سامانه محلات هدف مشخص شده‌اند و در بانک به متقاضی گفته می‌شود که مسکن انتخاب اول در محلات هدف قرار دارد یا نه که اگر در محلات هدف قرار داشت شامل تسهیلات محلات هدف می‌شوند.
البته عشایری به این نکته تأکید کرد که با توجه به تأکید وزیر بر دسترسی همه به اطلاعات آزاد تلاش می‌کنیم اطلاعات مربوط به محلات هدف در دسترس همه قرار گیرد طوری که متقاضی قبل از انتخاب مسکن بداند که خانه‌ای که انتخاب کرده در محلات هدف قرار دارد یا نه.
تسهیل پرداخت وام برای همه
در گام بعدی قرار دارد علی چگینی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن برنامه وزارت راه و شهرسازی را تشریح کرد و گفت: باید شرایطی فراهم شود تا متقاضیان راحت‌تر وارد بازار مسکن شوند که در گام نخست حساب پس‌انداز یکم راه‌اندازی شده و پرداخت تسهیلات از این راه به زوج‌ها دو برابر شد و نرخ سود نیز یک رقمی یعنی 9 و نیم درصد شد و در بافت فرسوده این نرخ 8 درصد شد. وی افزود: اما با توجه به تأکید دولت بر نوسازی بافت‌های فرسوده در برنامه‌های بخش مسکن نرخ تسهیلات در این بافت‌ها و دوره انتظار دریافت کاهش می‌یابد و دوره بازپرداخت افزایش می‌یابد تا توانمندسازی متقاضیان اتفاق بیفتد، چون محله‌های هدف زیرساخت‌های لازم را دارند تمرکز بر ساخت و ساز و احیای این محله‌ها بیشتر است و پیشنهاد تسهیل پرداخت تسهیلات فعلاً شامل این محله‌ها می‌شود.
وی گفت: تسهیلات در این بافت‌ها علاوه بر خرید شامل ساخت و ساز نیز می‌شود و بر اساس برنامه پرداخت وام قرار است سالی 100 هزار واحد در تولید انبوه در این محله‌ها را پوشش دهد که البته تمام این شرایط در انتظار تصویب از طرف دولت است.
چگینی گفت: تسهیل شرایط پرداخت وام برای گروه‌های متقاضی غیر از محله‌های هدف در گام بعدی وزارت راه و شهرسازی برای تقویت بنیه مالی متقاضیان قرار دارد.
ایران