آمارهای رسمی نشان می‌دهد از شهریورماه تاکنون تقاضا برای خرید وام مسکن افزایش یافته است. این اتفاق از زمانی افتاد که با تغییر نرخ بهره، بازار مسکن دچار تغییر و تحول شد. از فصل بهار به این سو، که بحث‌های مربوط به کاهش نرخ سود بانکی داغ شد، رفته رفته نرخ اجاره بها و همگام با آن قیمت مسکن افزایش یافت. با کاهش نرخ سود بانکی مالکان آپارتمان‌های اجاره‌ای که این موضوع را به نفع خود نمی‌دیدند مقدار رهن را کاهش و مبلغ نقدی اجاره را افزایش دادند درنتیجه بخشی از مستأجران به بازار خرید مسکن سرازیر شدند و بخشی از این رشد به بازار خرید مسکن منتقل شد، در واقع نرخ رشد اجاره بها که بسیار بیشتر از افزایش قیمت در بازار واقعی مسکن بود برخی اجاره‌نشین‌ها را به این فکر انداخت که به جای پرداخت مبالغ سنگین بابت رهن اولیه و اجاره بهای آپارتمان بهتر است دست به‌کار شوند و خود صاحبخانه شوند. همین عامل هم موجب شد که حجم تقاضا برای خرید خانه با افزایش مواجه شود.
آمارها نشان می‌دهد تحت‌تأثیر همین رویداد‌ها و اثر دومینووار افزایش اجاره قیمت هر مترمربع آپارتمان به‌طور میانگین در مناطق 22گانه تهران از 4میلیون و 375هزار تومان در فروردین‌ماه در پایان تیر‌ماه به 4میلیون و 711هزار تومان رسید. در این مدت تعداد معاملات مسکن از 5هزار معامله به نزدیک 14هزار معامله در پایان‌ماه اول تابستان رسید. این رویه در طول مرداد و شهریور هم تکرار شد و در فصل نقل و انتقال‌ها خیلی‌ها دست به‌کار خرید خانه شدند.
به‌دنبال افزایش تقاضا در بازار واقعی مسکن حجم تقاضا برای خرید وام مسکن هم که در تهران معادل 100میلیون تومان است رشد کرد و این معاملات در مهرماه به اوج خود رسید به‌طوری که در اتفاقی کم سابقه حجم کل معاملات وام مسکن که با نام اوراق تسهیلات مسکن در فرابورس شناخته می‌شود، 72درصد افزایش یافت. در این مدت همچنین ارزش معاملات این وام‌ها هم با رشد مواجه شد. این آمار نشان می‌دهد متقاضیان خرید از اول امسال تاکنون 756میلیارد تومان وام گرفته‌اند که این مقدار در مقایسه با مهر پارسال 52درصد افزایش نشان می‌دهد.
این آمارها را که جمع کنیم به‌طور میانگین ارزش کل معاملات وام مسکن در 7ماه امسال نسبت به سال قبل 22درصد و حجم آن 40درصد رشد داشته است.در این مدت قیمت وام مسکن در فرابورس از یک رویه با ثبات پیروی کرده و بین 74تا 78هزار تومان در نوسان بوده و هرگز از این رقم تجاوز نکرده است. درصورت افزایش قیمت وام مسکن نرخ بهره مؤثر این اوراق افزایش می‌یابد و صرفه اقتصادی آنها از بین می‌رود، بنابر این کنترل قیمت این اوراق عمدتا به نفع مصرف‌کننده تمام می‌شود. هم‌اکنون نرخ بهره مؤثر این اوراق در محدوده 19تا 20درصد است.
علت رشد در مهرماه
علیرضا توکلی‌کاشی مدیر ابزارهای نوین مالی فرابورس درباره دلایل رشد معاملات وام مسکن در مهرماه گفت: علت این موضوع شاید این باشد که دریافت وام مسکن یک فرایند مدت‌دار است و احتمالا خرید این اوراق مربوط به مبادلات واقعی مسکن در فصل تابستان بوده است.
او اضافه کرد: معمولا پس از چند‌ماه که از خرید یک ملک می‌گذرد خرید اوراق انجام می‌شود و به‌نظر می‌رسد که رشد معاملات در مهرماه تحت‌تأثیر افزایش معاملات در تابستان بوده است. او در عین حال تأکید کرد: اطلاعات مربوط به معاملات مسکن از شرکت سپرده‌گذاری مرکزی دریافت می‌شود و برای انجام تحلیل‌های دقیق‌تر باید داده‌های مربوط به مهرماه پس از ارائه توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی مورد بررسی قرار بگیرد.
همشهری