بازار داخلی فولاد پس از سخنرانی جنجالی رئیس‌جمهوری آمریکا و خروج واشنگتن از برجام، در حالی که در انتظار فضای افزایش قیمت به سر می‌برد، اما با توجه به کنترلی که روی عرضه فلزات برای جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت وجود داشت، هفته‌ای کاملا آرام و رکودی را پشت سر گذاشت. طی هفته گذشته خرید و فروش در بازار فولاد بسیار کم حجم بود که دلیل اصلی آن نبود تقاضای واقعی گزارش می‌شود. از سوی دیگر عامل مهم آغاز ماه مبارک رمضان باعث آرام شدن روند خرید و فروش فولاد در بازار شده است.در عین حال افزایش قیمتی که از دو هفته قبل به بازار وارد شده از یکسو و سکوت و سکون هفته جاری از سوی دیگر، پیش‌بینی‌ها را در هفته جاری به سمت رونق سوق داد، به‌طوری‌که در این باره فعالان بازار فولاد بر این باورند که یک سری تقاضاهای خرد در هفته آینده وارد بازار می‌شود که در ادامه موجب تغییر و تحول در این فضا خواهد شد.
برجام و ایران، اروپا و تعهدات
طی هفته گذشته و جاری مهم‌ترین موضوعی که در بازارهای مختلف مورد رصد و بحث قرار گرفت، تاثیر خروج آمریکا از توافق‌نامه مهم برجام بود، در ادامه و با این پیش‌زمینه که آمریکا از برجام خارج شده و قرار است طی دو ضرب الاجل ۹۰ و ۱۸۰ روزه، تحریم‌های این کشور به اقتصاد ایران برگردند این سوال مطرح می‌شود که توافقات ایران و اروپا تا چه اندازه می‌تواند بازارها را متعادل نگه دارد؟
در این‌‌باره محمد اعتباری فعال و کارشناس بازار فولاد گفت: «خروج آمریکا از برجام به نوعی اصل و اساس این توافق‌نامه و تعهد را زیر سوال می‌برد. در واقع اگرچه اتحادیه اروپا اطمینان‌های لازم را به ما می‌دهد ولی شرکت‌هایی که با ایران کار می‌کنند با این پیش‌زمینه و نگرانی که مورد تحریم بانک مرکزی آمریکا قرار می‌گیرند، ریسک همکاری و کار با ایران را متحمل نمی‌شوند؛ به این دلیل که از غضب، تحریم، بازخواست و جریمه آمریکا هراس دارند.» در واقع می‌توان گفت روند خوش بینانه‌ای درخصوص «رفتار اروپاییان در قبال مراودات تجاری با بازار ایران» وجود ندارد. اما کنش کلی تجار ایرانی در این میان چگونه باید باشد؟ این فعال بازار فولاد در‌این‌باره به واژه «سازگاری با جو موجود» بسنده کرده و گفت: در این بزنگاه بازار فلزات و خصوصا مقاطع فولادی، با دو بحث مواجه است: انتخاب بین دو گزینه «رکود» یا «تورم» در بازار فولاد. تجار در بازار فولاد نباید بر اساس تصمیمات روزانه یا لحظه‌ای در مقابل این دو گزینه قرار بگیرند، هرچند تجربه اقتصاد ایران ثابت کرده است که از میان این دو گزینه تمایل بیشتر به سمت تورم وجود دارد؛ حتی اگر این عامل به بروز رکود منجر شود.
این فعال و کارشناس بازار فولاد در ادامه با رصد سیاست‌های دولت در بخش فولاد گفت: سیاست‌های دولت اگر در ادامه و در چشم انداز در پی محدود کردن واردات باشد، باید آزادی عمل بیشتری را در فضای بازار داخلی و منطقه‌ای ایجاد کند. به‌عنوان مثال اگر صادرات فولاد به عراق و افغانستان باشد می‌تواند بازگشت ریالی وجود داشته باشد، ولی این دو کشور هم ظرفیت محدود و تعریف شده‌ای دارند و تمرکز روی این دو بازار ممکن است در ادامه منجر به از دست دادن بازارهای دیگر شود.
اعتباری در پاسخ به این سوال که چقدر می‌توان روی چین، هند و به‌طور کلی بازارهای آسیایی در بخش فولاد حساب باز کرد گفت: موضوع این است که نیروهای اصلی در بخش فولاد محدود به همین کشورها است و از سوی دیگر بخش اروپایی بنا به دلایلی که نزدیکی و وابستگی بیشتری به آمریکا دارند، نمی‌توانند اعتماد لازم برای فولاد داخلی ایران ایجاد کنند.از طرفی بحث نرخ دلار هنوز برای کارخانههای فولاد حل نشده است و در واقع صادرکنندگان صادرات را با این قیمت ارز مقرون به صرفه نمی‌دانند، چراکه اگر کارخانههای فولاد بخواهند محصولات خود را با نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان صادر کنند، در مقابل، شخصی واردات شمش و مواد اولیه را با همین نرخ انجام دهد؛ نوک پیکان کسب سود در میان این دو وضعیت برای طرفی خواهد بود که «عمل واردات» با نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان را انجام می‌دهد. در واقع روند ایجاد شده موجب از دست دادن زنجیره ایجاد منافع تولید ملی می‌شود، در واقع سودی که می‌تواند برای کارخانه‌ها ایجاد شود به دست یکسری واسطه می‌رسد.
اتفاقات فولادی زیر ذره‌بین همسایگان
روز سه شنبه مواد اولیه و شمش با افزایش اندک قیمت مواجه شد. با توجه به اینکه کشورهای همسایه، سیاست‌های مالی و پولی ایران را دنبال می‌کنند و به مسائلی از این دست در ایران بی توجه نیستند، لذا وقتی مشاهده می‌کنند کارخانههای ایران قرار است کالایی را صادر کرده و بعد از آن مجددا خریدی را انجام دهند و وارداتی داشته باشند، صد در صد به دنبال افزایش قیمت‌های پایه برمی‌آیند.در این رابطه، زمانی که می‌خواهیم شمش وارد کنیم و مبنای این واردات برای ما نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان باشد، این فرآیند برای واردکننده ارزشمند خواهد بود، به همین دلیل نسبت قیمت شمش و یکسری قطعاتی که مورد نیاز است، با افزایش مواجه می‌شود. این افزایش قیمت را می‌توان علامت و نشانه‌ای در بازار تعریف کرد، مثلا از روز سه‌شنبه بازار با کمی افزایش در خرید و فروش مواجه شده که در ادامه باید منتظر هفته‌های آینده و تعطیلات خرداد باشیم.
انتظارات بازار فولاد از آینده، از ارز و تحریم
بازار فولاد، در شرایط کنونی به روند باثباتی نیاز دارد. در واقع ایجاد فضایی که در آن بازار می‌تواند دست به خرید و فروش بزند و به نوعی در انفعال نخواهد بود.رصد رفتار بازار از ابتدای شروع فعالیت در سال جدید نشان می‌دهد ایجاد روندهای مختلف و موج‌های افزایشی، کاهشی در بازار فولاد به مذاق تجار بازار خوشایند بوده و شرایط مطلوب است، بطوریکه تجار فولاد به دنبال ایجاد روندهای افزایشی کاهشی و ایجاد تکاپو در بازار زیر سایه ثبات عواملی همچون دلار و ارز هستند.به گفته این فعال بازار فولاد، در این بین حتی اگر قیمت دلار از این اندازه هم بالاتر باشد مشکلی در روند فعالیت بازار به وجود نخواهد آمد، اما با یک شرط مهم؛ آن هم ثبات بازار ارز است، به این معنا که قیمت دلار ثابت باشد و با همان قیمت ثابت هم مورد معامله قرار گیرد و نوسانات ارزی به حداقل برسد. موضوع دیگر در بازار فولاد روند از دست دادن تدریجی بازار است. زمانی که با افزایش قیمت محصولات در بازارهای مختلف مواجه می‌شویم، روند واردات تقویت می‌شود و این امر برای بازار بی‌کشش ایران خطرناک است. چراکه واسطه‌ها و یکسری افراد که به دنبال روابط ویژه هستند در این میان به راحتی اجازه حیات و رشد پیدا می‌کنند؛ در حالی که کارخانههای دولتی فولاد کشور متضرر می‌شوند.
دنیای اقتصاد