«جان بولتون» مشاور امنیت ملی دولت آمریکا سهشنبه شب (به وقت تهران) در نشستی به میزبانی گروه ضدایرانی «متحد علیه ایران هستهای» (UANI) حاضر شد و همانطور که انتظار میرفت اظهارات تندی علیه ایران مطرح کرد.
وی در ابتدای این نشست به بحث تحریمهای وضع شده علیه ایران پرداخت و از اتحادیه اروپا به دلیل تلاش برای زنده نگه داشتن توافق هستهای با ایران انتقاد کرد. او گفت اتحادیه اروپا «در حرف علیه ایران قاطع است، اما در عمل ضعیف است.»
بولتون در ادامه با بیان اینکه واشنگتن اجازه نمیدهد «اروپا یا هرکس دیگری تحریمهای ما را دور بزند»، به شرکت پیامرسان مالی «سوئیفت» و دیگر مراکزی که ممکن است به ایران خدمات مالی ارائه کنند هشدار داد که در صورت عدم همراهی با تحریمهای آمریکا، خود با جریمه و تحریم روبرو میشوند، به همین دلیل آنها «باید تبعات همکاری با ایران را به دقت بسنجند.»
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دوشنبه شب پس از نشست اعضای باقی مانده گروه ۱+۵ و ایران، گفت اتحادیه اروپا در حال ایجاد کانال مالی جدیدی است که به شرکتها اجازه میدهد به همکاری اقتصادی با ایران ادامه دهند. این موضع اتحادیه اروپا با واکنش منفی واشنگتن مواجه شده و آمریکا مقامهای بانکی و اقتصادی اروپایی را تهدید کرده که در صورت همکاری با ایران تحریم میشوند.
بولتون در بخش دیگری از سخنرانیاش به فعالیتهای منطقهای ایران پرداخت و با متهم کردن ایران به ایجاد بیثباتی در منطقه، گفت: «ما کارزاری از فشار حداکثری به راه انداختهایم تا طرحهای [قاسم] سلیمانی [فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران] را مختل کنیم... از هر ابزاری برای دنبال کردن او و افراد مشابه او استفاده خواهیم کرد.»
وی افزود: «ما نیروهای نیابتی و عوامل ایران را در منطقه دنبال خواهیم کرد... اگر ما، شهروندان ما یا متحدان ما را هدف قرار دهید، بهای هنفگتی خواهید پرداخت.»
ساعتی پیش هم «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا از یکسو ایران را به «هدر دادن منابع مالی در منطقه» متهم کرد و از سوی دیگر گفت کمکهای ایران به فلسطین کافی نبوده و این آمریکا بوده که بیشترین کمک مالی را به فلسطینیها ارائه کرده است.
مشاور امنیت ملی «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا در ادامه به شکایت ایران به دیوان بینالمللی دادگستری از واشنگتن به دلیل اعمال تحریم اشاره کرده و این امر را «مضحک» خواند.
بولتون گفت: «با وجود تمام آشوب و بلوایی که ایران در منطقه به راه انداخته، آنها ما را به دلیل اعمال تحریم به نقض پیمان مودت متهم کردهاند. مضحک است. این پیمان به هیچ وجه حق حاکمیتی ایالات متحده برای حفاظت از منافع ملیاش را محدود نمیکند.»
وی افزود: «ما از هر ابزار قانونیای برای حفاظت از ایالات متحده، اتباع خود و متحدان خود استفاده خواهیم کرد و به فشار به ایران ادامه خواهیم داد.»
ایران تابستان امسال در واکنش به خروج آمریکا از توافق هستهای و احیای تحریمها، از واشنگتن به دیوان بینالمللی دادگستری که رکن اصلی حل اختلاف در سازمان ملل است، شکایت کرد. جمهوری اسلامی آمریکا را متهم کرده که با احیای تحریمها پیمان مودت را که در دهه ۳۰ میان آمریکا و ایران امضا شده و هنوز هم پابرجاست، نقض کرده است.
دیوان لاهه قرار است این ماه حکم موقت خود را در این مورد صادر کند. آمریکا از حالا اعلام کرده که دیوان صلاحیت رسیدگی به این پرونده را ندارد و اعمال تحریم از حقوق حاکمیتی آمریکاست.
بولتون در بخش دیگری از سخنرانیاش به مسئله هستهای ایران پرداخت. او در حالی که کشورش از توافق هستهای با ایران خارج شده، از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست گستره بازرسیهایش در ایران را افزایش دهد و از اماکن نظامی و غیرنظامی بیشتری بازدید کند.
وی گفت: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید اطمینان یابد که فعالیتهای تسلیحات اتمی ایران متوقف شده است. این آژانس باید اماکن تازهای را که توسط اسرائیل شناسایی شدهاند، مورد بازرسی قرار دهد.»
بولتون ادامه داد: «آژانس باید بتواند از هر مکانی که لازم است، چه نظامی باشد و چه غیرنظامی، بازدید کند. در صورتی که مطلع شویم که ایران میزان غنیسازی خود را افزایش داده، از مجموعهای گزینههای مورد نیاز و متناسب استفاده میکنیم تا تبعات لازم را به رژیم ایران تحمیل کنیم.»
مشاور امنیت ملی آمریکا در بخش پایانی صحبتهایش با بیان اینکه «دوران مصونیت ایران» به سر آمده، بار دیگر ایران را به اعمال فشار بیشتر تهدید کرد و گفت واشنگتن از ابزارهایی که دارد برای مقابله با ایران استفاده میکند.
اردیبهشت ماه امسال ترامپ که بارها برجام را «فاجعهبار» خوانده بود، از این توافق خارج شد و فرامینی را امضا کرد که به موجب آنها تحریمهای رفعشده ذیل برجام احیا میشوند. این تصمیم یکجانبه واشنگتن با مخالفت اغلب کشورهای جهان مواجه شده و کشورهای باقی مانده در برجام در تلاش هستند تا ساز و کاری را برای حفظ این توافق ایجاد کنند.
فارس