تقاضای بالقوه در بازار مسکن شهر تهران بهخصوص در مناطقی که واسطههای ملکی از آن به مناطق محروم بازار یاد میکنند، در حجم بالایی وجود دارد اما پل اتصال این گروه از متقاضیان به میز تنظیم قرارداد خرید فعلا قطع است.
آنچه شوربختی خریداران مسکن را در پایتخت موجب شده رشد شدید قیمتها از یکسو و بیتوجهی سیاستگذار به چگونگی جبران جهش است. متوسط قیمت مسکن در تهران ظرف یکسال تقریبا دو برابر شده در حالی که سقف وام خرید مسکن طی دو سال گذشته هیچ تغییری نکرده است. کارشناسان اقتصادی معتقدند، سقف وام خرید لازم است برای تقاضای مصرفی متناسب با تورم ملکی، تعدیل شود. اگر حتی سیاست گذار ملاحظه دارد که افزایش سقف وام خرید مسکن به شکل کلی باعث دسترسی بیشتر تقاضای سرمایهای به بازار ملک و تحریک بیشتر قیمتها خواهد شد، در این صورت راهکار جایگزین بهطور قطع، «پاک کردن صورت مساله مربوط به نیاز مالی و اعتباری تقاضا» نیست. یک راهکار میتواند این باشد که خانه اولیها و ساکنان بافت فرسوده در تهران و شهرهای بزرگ که بیشترین آسیب را از تورم مسکن و بی اثر شدن قدرت وام خرید، متحمل شدهاند، نقطه هدف تسهیلات قرار بگیرند و وامها فعلا برای این گروه مناسبسازی بشود. ریز معاملات مسکن در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران بر اساس آخرین آمار دفتر برنامهریزی و اقتصاد مسکن که برای ماه اسفند ۹۷ است کاملا نشان میدهد وابستگی خریداران مسکن در بافت فرسوده به تسهیلات از یکسو و بیاثر شدن قدرت خرید وام مسکن از سوی دیگر چگونه باعث شده سهم این مناطق در معاملات کاهش پیدا کند. از آن بدتر، اثر دومینویی تعدیل نشدن سقف ریالی وام مسکن است که متوجه بازار ساخت و ساز خواهد شد. کارشناسان اقتصادی با تاکید بر اهمیت تامین مالی سازندهها تاکید میکنند اگر تقاضای بالفعل برای خرید مسکن وجود نداشته باشد سازندهها در قسمت آخر فعالیت خود به چالش فروش برخورد خواهند کرد. نبود تقاضای خرید به معنی امکان ناپذیری ساخت و ساز است. نکته جالب آنکه سیاست گذار بخش مسکن از هدایت تسهیلات بانکی به سمت عرضه میگوید در حالی که سازندهها تمایلی به دریافت تسهیلات بانکی ندارند! سازندهها ترجیح میدهند بدون دریافت وام ساخت، بسازند تا بدون رعایت چارچوب زمانی بانک برای تکمیل و فروش پروژه، بتوانند متناسب با شرایط بازار ملک –دورههای رکود و رونق معاملات مسکن- زمان تکمیل پروژه و فروش واحدهای مسکونی را خودشان انتخاب کنند. یک سازنده در صورت اخذ وام ساخت مسکن مکلف است حداکثر ظرف ۲۴ ماه پروژه را به سرانجام برساند و واحدها را در بازار بفروشد در غیر اینصورت باید از نقدینگی محدود در اختیار خود، نسبت به بازپرداخت کامل وام بانکی اقدام کند. ضمن آنکه نرخ سود وام ساخت مسکن آنچنان مقبول سازندهها نیست و باعث کاهش حاشیه سود میشود.
دنیای اقتصاد