فرش دستباف کشور با داشتن سابقه ای چند هزار ساله از دیر باز تاکنون مورد توجه بازارهای بین المللی بوده وبا وجود ورود رقبای متعدد هیچگاه از ارزش آن کاسته نشده است. اما فرش دستباف علاوه بر ابعاد فرهنگی اصولا از بعد تجاری نیز برای کشور حائز اهمیت بوده به طوریکه در طول سال‌های مختلف جایگاه نخست در لیست صادرات غیرنفتی کشور همواره از آن فرش دستباف بوده است جایگاهی که امروز در اثر رکود تنزل کرده است. کارشناسان معتقدند وخامت بازار صادرات فرش ایرانی با سیاست‌گذاری‌های نادرست دولت و رقابت نابرابر و بدور از قوانین بین‌المللی، اقتصادی و بازرگانی تشدید شده است.
ما از بازار فرش جهانی عقب مانده‌ایم
سهراب گراوانچی تولید کننده و صادر کننده فرش دستباف ایرانی،گفت: تولید کالا با قیمت و کیفیت مناسب دو اصل مهم در تجارت محسوب می‌شود. وی در ادامه گفت: فرش دستباف ایرانی یک برند جهانی است و سال‌های متمادی به عنوان با کیفیت‌ترین کالای جهانی شناخته شده است؛اما در سال‌های اخیر کشورهایی همچون افغانستان، پاکستان و هند با کپی‌برداری از نقش‌های ایرانی به عرضه فرش ارزان‌تر با نقش و نگار ایرانی به بازار جهانی پرداخته‌اند.
این صادر کننده افزود: در حال حاضر کشورمان از حضور موثر در بازارجهانی صادرات فرش دستباف عقب مانده‌است. وی در ادامه گفت: رقابت دولت با بخش خصوصی در زمینه صادرات فرش دستباف، صدمه جبران‌ناپذیری به بدنه صادرات این کالای با کیفیت ایرانی وارد کرده است.
تولید بیش از اندازه، اقبال مشتریان خارجی را کم کرد
سید رضی میری نایب رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف گفت: نبود فرهنگ رقابت صحیح بین تولیدکنندگان داخلی، تولید بیش از اندازه فرش دستباف و عرضه بالای آن در بازارهای بین‌المللی موجب شده است که کاهش قیمت این کالا و اشباع شدن بازار از قالی‌های دستباف ایرانی راشاهد باشیم. وی با اشاره به ماهیت برون‌گرای فرش دستباف ایرانی، افزود: بازار اصلی این کالا خارج از کشور بوده و رکود در اروپا بر بازار صادرات فرش دستباف کشور نیز سایه انداخت و کاهش صادرات را رقم زد. میری بیان کرد: علاوه بر این در سال‌های اخیر کشور چین تقاضای زیادی برای تابلو فرش دستباف داد و این موجب شد تا تولیدکنندگان و بافندگان به سمت تولید تابلو فرش بروند و تولید فرش دستباف به شدت کاهش یافت و این امر لطمه جدی به تولید فرش دستباف به ایران وارد کرد.
راهکارهای برون رفت از بحران فرش دستباف
نایب رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ادامه داد: با کمک دولت و اصلاح فرهنگ تولید داخل و رعایت قوانین اقتصادی بازار بین‌الملل خون تازه‌ای به جسم بی‌جان فرش دستباف ایرانی تزریق می شود. وی با اشاره به دوران پسابرجام اضافه کرد: در شرایط موجود راه‌های مبادله‌ای هموارتر شده و بانک‌ها با تجار همکاری بیشتری می‌کنند و باید از فرصت بوجود آمده کمال بهره‌برداری را برده و رونق گذشته را به بازار فرش دستباف بازگردانیم.
فرش دستباف ایرانی از گردونه رقابت جهانی جا مانده است
محمد بهاروند مدیرعامل اتحادیه مرکزی فرش دستباف روستایی ایران، بیان کرد: اعمال تحریم‌ها علیه کشورو افزایش قیمت مواد اولیه مورد نیاز قالیبافی از دلایل اصلی رکود صادرات فرش دستباف در سال‌های اخیربوده است. وی اذعان داشت: یکی از مولفه‌های اصلی فروش موفق در بازار جهانی قیمت است که در این زمینه نتوانستیم در رقابت با رقبای سرسخت خود پیروز شویم به عنوان مثال گبه ریزبافت ایرانی با قیمت 200 هزار تومان به بازار عرضه می شود و همین کار توسط چین کپی شده و با قیمتی 70 هزار تومان بفروش رسید.
ساماندهی یارانه‌ها در راه رونق تولید
بهاروند در ادامه افزود: بهترین راه برون‌رفت از بحران موجود، پرداخت یارانه به تولید است تا از این طریق هزینه‌های تولید کاهش پیدا کردهو قدرت رقابت به این صنعت بازگردد. وی در پایان افزود: با توجه به راهکارهای اقتصاد مقاومتی و حرکت به سمت سیاست های این بخش حیاتی و راه‌گشا اقتصاد کشور در کنار گسترش روابط با کشورهای دیگر می توانیم پایه‌های تولید فرش دستباف را قوت ببخشیم. کارشناسان معتقدند بهترین راهکار برای بازگشت رونق به بازار صادراتی فرش دستباف ساماندهی تولید کنندگان و کارگران این صنعت است ؛ همچنین ایجاد بازارهای بین‌المللی جدید در شرایط کنونی و تدوین برنامه مدون جهت هماهنگی صادرات فرش و کنترل مطلوب بازار داخلی و خارجی می‌تواند راه گشای مشکلات متعدد این بخش صنعتی مهم کشورمان باشد.
باشگاه خبرنگاران