اهمیت بخش ساختمان به نوعی بیش از بخش نفت در کشور است چرا که روابط گوناگون پسینی و پیشینی این بخش با صنایع مادر کشور مانند فولاد و سیمان و همچنین نیاز روز افزون واحدهای مسکونی در کنار یکدیگر اهمیت این بخش را دوچندان کرده است. با این وجود و با وجود امیدواری‌هایی که بسیاری از فعالان مسکن از سال ١٣٩٢ داشتند، هنوز رکود از این بخش رخت بر نبسته است. در همین رابطه بانک مرکزی در گزارشی به بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مناطق شهری ایران در سال ١٣٩٥ پرداخت. در این گزارش سهم استان‌های تهران و اصفهان در تولید واحدهای ساختمانی بیش از همه استان‌های دیگر اعلام شده ولی کاهش ساخت و ساز به مراتب در استان تهران بیش از استان‌های دیگر بود؛ براین اساس سرمایه‌گذاری بخش مسکن در کل کشور ١/١٤ درصد کاهش یافت ولی این رقم برای تهران به ٥/٢٤ درصد رسیده است.
در سال ١٣٩٥ مجموع سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های جدید مناطق شهری ایران به قیمت جاری بالغ بر ٦٠ هزار و ٢٢٢ میلیارد تومان بوده است که نسبت به سال ١٣٩٤ کاهش ١/١٤ درصدی را نشان می‌دهد. از کل مبلغ سرمایه‌گذاری در این بخش، ساختمان‌های مسکونی سهم ٢/٧٢ درصدی داشته‌اند. این میان ٧/٤٠ درصد از سرمایه‌گذاری بخش مسکن در سه استان تهران، اصفهان و فارس هر کدام به ترتیب ٥/٢٤ درصد، ٤/٩ درصد و ٨/٦ درصد سهم را از آن خود کردند. در مقایسه با سال ١٣٩٤ نیز سرمایه‌گذاری بخش مسکن در تهران هم ٨/٢٣ درصد کمتر شده است.
در آغاز سال گذشته احداث ٩٤ هزار و ٢٣٢ ساختمان توسط بخش خصوصی در مناطق شهری ایران آغاز شد که در مقایسه با سال پیش از آن ٧/١٢ درصد کاهش داشت. برای این ساختمان‌ها بالغ بر ٥٠ هزار و ٩٣٦ میلیارد تومان هزینه در ٣/٥٨ میلیون متر مربع سطح کل زیربنای طبقات پیش‌بینی شده است. همچنین هزینه متوسط هر یک متر مربع بنای این ساختمان‌ها بالغ بر ٨٧٠ هزار تومان اعلام شد.
در سال گذشته از کل تعداد ساختمان‌های شروع شده در مناطق شهری کشور، ١٥ درصد در استان اصفهان، ٢/١٠ درصد در استان تهران و ١/٧ درصد در استان یزد بودند.
مسکونی سازها رو به نزول
در سال گذشته تعداد ٧٧ هزار و ٩٢٢ دستگاه از کل ساختمان‌های شروع شده ایران به ساختمان‌های مسکونی اختصاص داشت که کاهش ١٢ درصدی را نسبت به سال قبل از آن نشان می‌دهد. برای این ساختمان‌ها هزینه‌ای معادل ٣٤ هزار و ٧٤٥ میلیارد تومان هزینه شد و درنتیجه آن ٩/٤٠ میلیون متر مربع سطح کل زیربنای طبقات در نظر گرفته شده است. در این سال برای هر دستگاه ساختمان مسکونی شروع شده در مناطق شهری به طور متوسط بالغ بر ٤٤٥ میلیون و ٩٠٠ هزار تومان هزینه بنا، ٥٢٤ متر مربع سطح کل زیربنا و بیش از ٨٥٠ هزار تومان بابت هر متر مربع هزینه پیش‌بینی شده که نسبت به سال پیش از آن هزینه بنا و سطح کل زیر بنا به ترتیب ٩/٦ درصد و ١/٧ درصد کاهش و هزینه یک متر مربع بنای این ساختمان‌ها ١/٠ درصد افزایش یافت.
آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که در سال گذشته احداث ١١ هزار و ٨٠٥ دستگاه ساختمان مسکونی در استان اصفهان شروع شد که در مقایسه با سال قبل ٤/١١ درصد رشد داشت. هزینه این ساختمان‌ها حدود چهار هزار و ٣١ میلیارد تومان و سطح کل زیربنای طبقات آنها نزدیک ٤/٤ میلیون متر مربع پیش‌بینی شده است. میانگین هزینه بنای ساختمان‌های مذکور ٣٤١ میلیون و ٥٠٠ هزار تومان و متوسط کل زیربنای آنها ٣٧٠ متر مربع و هزینه یک متر مربع بنای آنها بالغ بر ٩٢٠ هزار تومان برآورد شده است. این ارقام در قیاس با ١٣٩٤ در بخش هزینه بنا و هزینه یک متر مربع بنای این ساختمان‌ها به ترتیب ٢/٣ درصد و پنج درصد افزایش و سطح کل زیربنا ٦/١ درصد کاهش داشته است.
در سال مورد گزارش تعداد ٩ هزار و ٨٩ دستگاه ساختمان مسکونی در استان تهران شروع به احداث شد که نسبت به سال پیش از آن ٤/٢٥ درصد کاهش داشت. هزینه این ساختمان‌ها ٩ هزار و ٣١ میلیارد تومان و سطح کل زیر بنای طبقات آنها به ٥/٩ میلیون متر مربع بالغ شده است. در استان تهران متوسط هزینه بنای ساختمان‌های مسکونی شروع شده بیش از ٩٩٣ میلیون و ٦٠٠ هزار تومان بوده و میانگین سطح کل زیر بنای آنها هزار و ٤٥ متر مربع و هزینه یک متر مربع بنای این ساختمان‌ها بیشتر از ٩٥٠ هزار تومان پیش بینی می‌شود. این ارقام نسبت به سال ١٣٩٤ میانگین هزینه بنای ساختمان‌ها، سطح کل زیربنای آنها و هزینه یک متر مربع بنای این ساختمان‌ها به ترتیب ٨/١٨ درصد، ٥/١٣ درصد و ١/٦ درصد کاهش داشته است.
بی‌میلی بخش خصوصی به ساخت و ساز، ٣٢ درصد شد
در سال گذشته ٩٧ هزار و ٩٦٣ دستگاه ساختمان در مناطق شهری ایران توسط بخش خصوصی تکمیل شده که نسبت به سال پیش از آن ١/٣٢ درصد کاهش را تجربه کرده است. برای احداث این ساختمان‌ها که سطح کل زیربنای طبقات آنها ٢/٦٣ میلیون متر مربع بوده حدود ٤٩ هزار و ٧٦١ میلیارد تومان هزینه شده است. متوسط هزینه بنای ساختمان‌های فوق حدود ٥٠٨ میلیون تومان، میانگین سطح کل زیربنای آنها ٦٤٥ متر مربع و هزینه یک متر مربع بنای آنها ٧٩٠ هزار تومان که در قیاس با سال ٩٤ هزینه بنا، سطح کل زیربنا و هزینه یک متر مربع بنای این ساختمان‌ها به ترتیب ٣/١٦ درصد، ٦/٥ درصد و ٢/١٠ درصد افزایش داشته است. استان اصفهان ٦/١٢ درصد، استان تهران ٣/١٢ درصد و استان خوزستان ٨/٦ درصد از کل تعداد ساختمان‌های بنا شده در مناطق شهری را به خود اختصاص داده‌اند.
در استان اصفهان تعداد ١٢ هزار و ٣٦٢ دستگاه ساختمان تکمیل شده که نسبت به سال پیشین ٧/٢٩ درصد کاهش را از سر گذرانده است. هزینه ساخت این ساختمان و سطح کل زیر بنای طبقات آنها به ترتیب چهار هزار و ٢٤١ میلیارد تومان و حدود ٨/٥ میلیون متر مربع بوده است.
در استان تهران تعداد ١٢ هزار و ٧٩ دستگاه ساختمان تکمیل شده که نسبت به سال قبل ٣٤ درصد کاهش داشته است. هزینه ساخت این ساختمان‌ها و سطح کل زیربنای طبقات آنها به ترتیب ١٤ هزار و ٧٨١ میلیارد تومان و بیش از ١٥ میلیون متر مربع بوده است.
فقط ٨/٨٢ هزار واحد مسکونی ساخته شد
از کل تعداد ساختمان‌های تکمیل شده شهرهای ایران ٨٢ هزار و ٨٩١ واحد مسکونی بوده که نسبت به سال ١٣٩٤ کاهش ٧/٣٠ درصدی را نشان می‌دهد. هزینه بنای ساختمان‌های فوق ٣٨ هزار و ٤٥١ میلیارد تومان و سطح کل زیربنای طبقات آنها ٧/٤٩ میلیون متر مربع بوده است. در این سال میانگین هزینه بنای ساختمان‌های مسکونی تکمیل شده حدود ٤٦٣ میلیون و ٩٠٠ هزار تومان، میانگین سطح کل زیربنای ساختمان‌ها ٦٠٠ متر و هزینه هر متر مربع بنا بالغ بر ٧٧٠ هزار تومان بوده است که در مقایسه با سال ١٣٩٤ متوسط هزینه بنای ساختمان، سطح زیربنا و هزینه یک متر مربع بنای آنها به ترتیب ٢/١٤ درصد، ٢/٤ درصد و ٧/٩ درصد افزایش داشته است.
اعتماد